48?CEMENT?5 2025 VNconstructeurs verkiest ieder jaar, doorgaans op de Dag van de Constructeur, een Construc- teur van het Jaar, met in het kielzog een Talent van het Jaar. De prestigieuze titel wordt sinds 2012 toegekend aan een constructeur die niet alleen excel- leert in zijn vak, maar ook een inspirerend boegbeeld is voor de sector. Met deze verkiezing benadrukt de vereniging het grote belang van constructeurs bij de realisatie van veilige, duurzame en esthetisch bouw- werken. De competitie was stevig dit jaar en het niveau van de nominaties hoog, zo gaf de jury te kennen. Uit- eindelijk koos de jury als Constructeur van het Jaar voor Rob Doomen, partner en adviseur constructie bij Pieters. In die rol zal hij een jaar lang optreden als ambassadeur van het vak, zo ook in Cement. Talent van het jaar is Rayaan Ajouz, Computational Structural Engineer bij Witteveen+Bos en Digital Accelerator bij Bouwen met Staal. Constructeur van het Jaar op het podium (1) In juni van dit jaar werden Rob Doomen en Rayaan Ajouz uitgeroepen tot respectievelijk Constructeur en Talent van het Jaar. De komende twaalf maanden zullen zij in Cement hun licht laten schijnen over een aantal belangwekkende thema's in het vakgebied. Ze zullen onder meer aandacht vragen voor de toegevoegde waarde van de constructeur en de zichtbaarheid daarvan, zo lieten ze de redactie van Cement desgevraagd weten. Constructeur: bepalend en zichtbaar Rob Doomen: vernieuwing vanzelfsprekend De jury had goede argumenten om voor Doomen te kiezen. De jury roemde zijn "spraakmakende, gedurfde en in het oog springende projecten, waarbij de aan- dacht voor vernieuwing vanzelfsprekend is." Ook be- noemde de jury zijn werk aan bestaande gebouwen die worden herbestemd of getransformeerd tot woningen. Daarmee geeft Doomen invulling aan duurzaamheid en maatschappelijke relevantie. Verder waardeert de jury zijn gedegen constructieve achtergrond, zijn be- heersing van de mechanica, zijn oog voor de mogelijk- heden van moderne tools, zijn onderzoeken en het feit dat hij de inzichten en ervaringen die hij opdoet graag met anderen deelt. "Een uitstekende beheersing van de mechanica en de relevante normen vormen de basis voor betrouwbare, constructief veilige en bovenal bruikbare ontwerpen", aldus de jury. En last but not least prijst de jury Doomen om zijn ondernemerschap. Rayaan Ajouz: relevant werk Voor de uitreiking van het Talent van het Jaar wordt gekeken naar de toekomst. De jury is van mening dat het werk van Ajouz op het gebied van AI en digitalise- ring bijzonder relevant zijn. "Deze jonge constructeur is "Wij bepalen wat voor constructie er komt, welk materiaal er wordt toegepast, of er een extra verdieping komt" Auteur ir. Jacques Linssen, redactie Cement / Aeneas Media CEMENT 5 2025 ?49 een overduidelijke representant van het digitale tijdperk. Hij zet zich actief in om digitalisering in de ontwerp- en bouwsector naar een hoger plan te tillen en doet dat zowel in de projecten waar hij bij betrokken is, als door onderzoek en het ontwikkelen van direct bruikbare tools." De jury is onder de indruk van het portfolio dat Ajouz in korte tijd heeft opgebouwd. Artikelenserie in Cement Net als voorgaande jaren delen de winnaars in een afwisselende column hun visie op actuele en relevante ontwikkelingen in het vakgebied. Ze willen onderwer- pen bespreken als digitalisering en duurzaamheid, zo blijkt tijdens een voorgesprek. Thema's die nauw aan- sluiten bij de agenda van VNconstructeurs. Misschien wel het belangrijkste thema in de serie wordt de positie van de constructeur. We lichten een tipje van de sluier op van wat we in de artikelenserie kunnen verwachten. Meer invloed constructeur Volgens Doomen moet de constructeur veel bepalender en zichtbaarder worden in het ontwerpproces. Om dat mogelijk te maken moet hij meer voor zichzelf opkomen. "Wij bepalen wat voor constructie er komt, welk mate- Constructeur en Talent van het jaar Rob Doomen (links) en Rayaan Ajouz (rechts) riaal er wordt toegepast, of er een extra verdieping komt. De opdrachtgever en architect zijn hier vaak nog te sturend in." De constructeur moet zelfverzekerd zijn en opstaan zodat de beslissingen op basis van zijn advies worden genomen. Dit vraagt iets van de con- structeur zelf en dat begint al bij het verwerven van de opdracht. Op dat moment moet hij duidelijk maken wat de opdrachtgever in welk stadium wel en niet kan verwachten. Doomen: "Onze rol is niet zozeer het opti- maliseren van de wapeningshoeveelheid. Of in ieder geval niet alleen. Het gaat ook om het maken van een goed ontwerp en onze uitleg hoe je het proces het beste kunt inrichten om tot een optimale, veilige, be- taalbare en duurzame oplossing te komen. Wij kunnen de opdrachtgever daarin adviseren. Daar hebben we de kennis en kunde voor, maar die moeten we nadruk- kelijker inzetten." Een belangrijke plek in dat proces is volgens Doomen weggelegd voor de coördinerend construc- teur. Een thema dat ook bij VNconstructeurs hoog op de agenda staat, maar dat in de gehele keten nog te weinig aandacht krijgt. "Hoe komt het toch dat we dit zo moeizaam van de grond krijgen? Wij moeten de opdrachtgever het belang van de coördinerend 50?CEMENT?5 2025 teur. Want alleen dan weet je wat er in een latere fase belangrijk is en alleen dan kom je tot goede ontwerpen. Ik weet dat niet iedereen er zo over denkt, maar ik ga graag de discussie aan." Vroege fase De fase waarin de constructeur zijn invloed moet uit- oefenen is nog zo'n belangrijk thema. Volgens Ajouz is de druk heel groot om al in een heel vroeg stadium gedetailleerde keuzes te maken die bepalend zijn voor het succes van een project, op een moment dat nog lang niet alles bekend is. Ajouz: "Enerzijds wilt je in het VO voldoende zekerheden inbouwen om te voorkomen dat wat je bedenkt uiteindelijk helemaal niet mogelijk is. Anderzijds wil je geen bunkers bouwen. Dit leidt tot een ingewikkeld spanningsveld. Om de goede balans te vinden heb je tijd nodig, maar die tijd krijgen we lang niet altijd. Dat ligt bijvoorbeeld aan het beperkte "Iedere partij die het constructief ontwerp verzorgt, moet ervaring hebben als coördinerend constructeur" Santos in de Rotterdamse Rijnhaven, waar Pieters door uitgebreid onderzoek naar de fundering en de kwaliteit van staal, hout, metselwerk en beton transformatie en optopping mogelijk heeft gemaakt Constructeur van het jaar (1) con­ structeur beter uitleggen. Dat het essentieel is dat er gedurende het gehele project één partij is die eindver- antwoordelijk is voor de constructieve veiligheid, met bijbehorend mandaat en honorarium. Misschien moeten we opdrachten wel alleen uitvoeren als er daadwerkelijk een coördinerend constructeur is aangewezen. Wie dat is, is niet eens zo belangrijk. Al heeft het onze voorkeur dat het een partij is die ook verantwoordelijk is voor het ontwerp. Het moet in ieder geval zo zijn dat iedere partij die het constructief ontwerp verzorgt, ervaring heeft met uitvoeringstrajecten en als coördinerend construc- CEMENT 5 2025 ?51 budget of de beperkte doorlooptijd, omdat een op- drachtgever al in het DO wil aanbesteden." De constructeur moet de opdrachtgever advise- ren in wat er in een vroeg stadium wel en niet moet worden onderzocht. Doomen: "Het moet voor een op- drachtgever duidelijk zijn dat als hij om een DO vraagt, hij een DO krijgt. En wij moeten hem die duidelijkheid geven. Wel moet vroeg in het proces goed naar de mogelijke risico's worden gekeken. Bij bijvoorbeeld her- bestemmingen moet je op tijd bepalen wat er in con- structieve zin mogelijk is. Zo kun je voorkomen dat je er later achter komt dat je alsnog delen moet slopen." Digitalisering Ook voor digitalisering geldt dat de opdrachtgever moet worden meegenomen in de mogelijkheden. Het is een onderwerp waarop Ajouz zich het komende jaar nadrukkelijk zal richten. En ook op dit gebied moet de constructeur een stevigere positie innemen, richting de opdrachtgever maar ook binnen de eigen organisatie. "Digitalisering kan binnen projecten grote meerwaarde hebben, maar het vergt investeringen. Daarvoor is een andere bedrijfsstrategie nodig, waarbij je de ontwikke- ling over verschillende projecten afboekt. Hierdoor wordt je bedrijfsvoering niet projectmatig maar product- matig en zijn oplossingen mogelijk waarmee je veel varianten kunt vergelijken en snel kan inspelen op last-minute wijzigingen. De constructeur zal de op- drachtgever moeten meenemen in deze methodiek, zodat hij de meerwaarde hiervan gaat inzien en er uiteindelijk extra budget voor wil vrijmaken. Overigens valt er binnen de beroepsgroep zelf het nodige te winnen als het gaat om de houding ten aan- zien van digitalisering. Jonge generaties willen niet anders, maar het is wel belangrijk collega's met veel EERDERE PRIJSWINNAARS NB: Bedrijven zijn genoemd waar de winnaars in het betreffende jaar werkzaam waren 2024 Constructeur van het Jaar: Diederik Veenendaal ? Summum Engineering Talent van het Jaar: Lonneke van Haalen ? ABT Oeuvreprijs: Jaco Reusink ? Ingenieursbureau Gemeente Rotterdam 2023 Constructeur van het Jaar: Hans de Wit ? Haskoning / TEC Koploper Duurzaamheid: Niki Loonen ? ABT 2021 Constructeur van het Jaar: Mathew Vola ? Arup Talent van het Jaar: Joris Hesselink ? BAM Oeuvreprijs: Walter Spangenberg ? ABT 2020 Constructeur van het Jaar: Arjan Habraken ? SIDstudio Talent van het Jaar: Marijn Bruurs ? Witteveen+Bos 2019 Talent van het Jaar: Patrick van Dodewaard ? IMd Raadgevende Ingenieurs Talent van het Jaar: Koen van Doremaele ? BAM 2018 Constructeur van het Jaar: Hubert Kuijpers ? Pieters Talent van het Jaar: Roy Crielaard ? Arup 2017 Constructeur van het Jaar: Pim Peters ? IMd Raadgevende Ingenieurs Aanstormend Talent: Steven Schoenmakers ? Van Rossum Raad­ gevende Ingenieurs 2016 Constructeur van het Jaar: Jan Peeters ? Fibercore Europe Aanstormend Talent: Marloes van Loenhout ? Ingenieursbureau gemeente Amsterdam 2015 Constructeur van het Jaar: Maurice Hermens ? Haskoning Constructeur van het Jaar: Frank Kaalberg ? Witteveen Bos Aanstormend Talent: Frank Huijben ? HZ University of Applied Sciences 2014 Constructeur van het Jaar: Johan Galjaard ? ABT 2013 Constructeur van het Jaar: John Kraus ? Haskoning 2012 Constructeur van het Jaar: László Vákár ? Movares Leestip Benieuwd naar de eerdere Constructeurs en Talenten van het Jaar? Lees dan ook de afleveringen uit deze serie van voorgaande jaren op www.cementonline.nl/ constructeur-van-het-jaar. 52?CEMENT?5 2025 "Anderzijds wil je geen bunkers bouwen" praktijk ervaring hierin mee te nemen. Enerzijds om draagvlak te creëren en anderzijds om blinde vlekken te voorkomen. Want een digitaal proces is zo goed als de kwaliteit van de constructieve sommetjes die zijn geprogrammeerd." Elkaar helpen de opdrachtgever te overtuigen Doomen en Ajouz zijn het erover eens: de constructeur heeft een sterkere stem nodig. De opdrachtgever moet dat mogelijk maken, maar het vraagt ook om verande- ring binnen de eigen beroepsgroep. De constructeur moet de opdrachtgever helpen in het denkproces, zeker de opdrachtgever die weinig ervaring heeft. Dit geluid is overigens niet nieuw. Maar de cultuurver- andering die hiervoor nodig is, heeft tijd en continue aandacht nodig. En concrete handvatten. Juist over die handvatten denken Doomen en Ajouz het komen- de jaar graag mee. Hun overtuiging is dat we elkaar kunnen helpen: ervaring uitwisselen, kennis delen, goe- de voorbeelden aanreiken. Cement biedt daar graag de ruimte voor.? Singapore 3DCP load bearing bridge. Bron: Witteveen+Bos Constructeur van het jaar op het podium (1) Juryrapport Het volledige juryrapport is te raadplegen op www.vnconstructeurs.nl.