In de afgelopen decennia zijn er ontelbare betonconstructies gerealiseerd. Als gevolg van bouwfouten, aantasting, belastingverhoging, functiewijzing of aanpassing van het statische systeem, komt het regelmatig voor dat deze bouwwerken niet meer voldoen aan huidige normen of wensen. Slopen en nieuwbouw is vaak onnodig omdat met (relatief eenvoudige) versterkingsmaatregelen de constructie weer jaren mee kan. Wat zijn daarbij de mogelijkheden en waar moet rekening mee worden gehouden?

Zoveel mensen, zoveel wensen, ook als het gaat om gebouwen en infrastructuur. Maar mede door beperkt stikstofbudget en de noodzaak CO₂-uitstoot te beperken, is het onverantwoord om in al deze wensen te voorzien door alleen nieuwbouw te plegen. Van veel bestaande (beton)constructies is de technische levensduur nog lang niet verstreken. Als gevolg van gewijzigd gebruik of gewenste aanpassing kan het wel nodig zijn om (versterkings)maatregelen te nemen. Een andere situatie waarbij versterkingsmaatregelen nodig kunnen zijn, is wanneer aantasting of schade aan de constructie is ontstaan. Ook gaat er tijdens nieuwbouw wel eens iets mis. Het slopen van nieuwe elementen is kostbaar, leidt tot stagnatie van het project en tot verspilling. Zowel bij hergebruik, aantasting, als het oplossen van bouwfouten, zou sloop en vervolgens nieuw bouwen onderaan het keuzelijstje moeten bungelen wanneer versterken van de bestaande constructie ook een oplossing is.

Wanneer gesproken wordt over versterken, blijkt overigens dat niet iedereen het altijd over hetzelfde heeft. Er moet onderscheid worden gemaakt tussen 1) versterken: het verhogen van de capaciteit, en 2) verstijven: het verhogen van de weerstand tegen vervorming. Beide zijn mogelijk maar het onderscheid is van belang omdat dit mede bepalend is voor de keuze van te nemen maatregel.

Voor het correct bepalen van de noodzaak en omvang van versterkings- of verstijvingsmaatregelen, moeten verschillende karakteristieken van de constructie bekend zijn. Te denken valt aan:

• materiaalparameters (zowel beton- als wapeningskwaliteit);
• aanwezige wapening;
• al dan niet toegepaste staffeling in de wapening;
• constructiedikte;
• dekking op de wapening;
• statisch systeem.