Half oktober 2021 bezweek een tribune-element van het stadion De Goffert toen supporters hierop aan het springen waren. De publieke opinie was verbaasd. Een constructie zou toch berekend moeten zijn op een springende menigte? Weten we eigenlijk wel welke belasting een springende menigte kan veroorzaken en hoe zich dit verhoudt tot de gebruiksbelastingen in de norm? Kan een tribune-element in resonantie komen en wat betekent dat voor de belastingen?
Er is een tweede deel van dit artikel verschenen: Dynamische belasting op tribunes (2). Dat artikel gaat in op de invloed van scheurvorming op de dynamische belasting.
Lees ook het artikel Onderzoek instorting van tribune-element Goffertstadion, over het bezwijken van het tribune-element van het NEC-stadion stadion De Goffert, geschreven door Wouter Meijers en Erik Middelkoop van Royal HaskoningDHV.
Foto 1. Tribune in een voetbalstadion
Direct na de instorting in De Goffert werd in de media veel gespeculeerd. Als suggesties voor de oorzaak werd vaak genoemd dat de constructie in resonantie is gekomen. Ook de verschillen tussen zitplaatsen (4 kN/m2) versus staanplaatsen (5 kN/m2) kwam regelmatig aan de orde.
In artikel 2.2 (3) van NEN-EN 1991-1-1 [1] staat het volgende over tribune belastingen: ‘Indien resonantie-effecten kunnen worden verwacht, als gevolg van synchroon ritmische beweging van mensen door dansen of springen, behoort het belastingmodel te zijn vastgesteld voor een gespecialiseerde dynamische berekening.’ In de nationale bijlage staat dat een volledig dynamische berekening niet vereist is in de uiterste grenstoestand voor relatief kleine constructiedelen met weinig demping en belast door ten hoogste 10 personen waarvoor de eigen frequentie niet kleiner is dan 8 Hz en waarbij bovendien is gerekend met een naar boven gerichte belasting van 50% van de neerwaarts gerichte gebruiksbelasting. Het maximum van ten hoogste 10 personen is in de praktijk vaak niet haalbaar, waardoor een volledig dynamische berekening noodzakelijk is. Hoe dit moet worden gedaan, wordt door de norm niet aangegeven.
Het is dus de hoogste tijd om hier als constructeur de tanden in te zetten, om te begrijpen hoe dit soort belastingen werken en om stadioneigenaren goed te kunnen adviseren. In dit artikel volgen enkele analyses. Deze zijn zoveel mogelijk dimensieloos opgesteld om een algemene beschouwing mogelijk te maken.
Dit artikel staat los van het onderzoek door NEC over de instorting van het tribune-element in De Goffert.
Reacties
Tom 24 maart 2023 14:57
.
M. Driessen-Boonen 24 maart 2023 13:59
Het meest interessante artikel!