Log in
inloggen bij Cement
Hulp bij wachtwoord
Geen account?
shop word lid
Home / Alle kennis / Blogs

Wie houdt er nou niet van hout?

Blog Karel Terwel, IMd Raadgevende Ingenieurs / TU Delft - mei 2021

“Heeft u het hout al binnen een jaar nodig?”, vroeg de leverancier van kruisgelaagd hout (CLT) die ik afgelopen week aan de telefoon had. Hout is hot. Sterker nog: het is niet oké als je niet van hout houdt. Want hout is duurzaam, en duurzaam is goed voor de planeet en toekomstige generaties. Nederland kent alleen nog maar houtliefhebbers. Behoudens misschien een paar lezers van Cement, die hout niet grijs genoeg vinden… 

De momenteel breed gedeelde liefde voor hout is echter helemaal niet zo vanzelfsprekend. Hout is brandbaar, met soms rampzalige gevolgen. In 1862 werd bijvoorbeeld de hele binnenstad van Enschede verwoest door een grote stadsbrand. De jaren erna ontstonden veel steenbakkerijen rondom de stad, die er voor zorgden dat de wederopbouw voor een groot deel in onbrandbaar steen kon worden uitgevoerd.
Sindsdien weten wij veel meer over het gedrag van hout tijdens brand. In zijn uitstekende afstudeerwerk bij TU Delft, beproefde Roy Crielaard diverse CLT-elementen in een oven om het gedrag tijdens brand beter te kunnen voorspellen. De vaak aangehouden lineaire inbrandsnelheid van circa 1 mm/minuut is niet altijd adequaat en wordt bijvoorbeeld beïnvloed door de aanwezige luchtstroom. Door het ontstaan van houtskool wordt het hout deels beschermd tegen verdere inbranding. Echter, wanneer de lijm tussen verschillende houtlagen van CLT door de brand wordt bereikt, kan het vuur weer oplaaien. Daarnaast is ook nog niet goed duidelijk in hoeverre het beschermende houtskool blijft hangen bij bijvoorbeeld plafonds.

Houten constructies kunnen door lage massa of lage stijfheid trillingsgevoelig zijn. Bij de indrukwekkende optopping van het Ter Meulen-gebouw in Rotterdam waren aanvullende maatregelen nodig om het trillingsgedrag van de lichte houten vloeren positief te beïnvloeden. Door de beperkte massa en stijfheid van hout zie ik voorlopig nog geen Zalmhaventoren volledig in hout opgetrokken worden. Er zal een enorme basis nodig zijn om trek op de fundering te voorkomen. Ook zal een forse omtrek van de gevelbuis nodig zijn om optredende vervormingen en trillingen acceptabel te houden.

Hout kan gevoelig zijn voor aantasting door vocht of schimmels. Bij de dodelijke instorting van de ijshal in Bad Reichenhall in 2006 speelde mee dat de toegepaste lijm werd aangetast door het hoge vochtgehalte in de constructie. En wat dichterbij huis: ik moest vorig jaar de palen van mijn terras vervangen, omdat deze helemaal verrot waren op de plek waar ze de grond in gingen. Had ik 10 jaar geleden maar geen geïmpregneerd grenen gebruikt, omdat dat betaalbaarder was…

Brand, trillingen en aantasting. Aspecten waar beton vaak betere papieren heeft. Moeten we daarom alleen nog beton gaan toepassen? Dat is natuurlijk onzin. Veel mensen houden van de natuurlijke uitstraling van hout. Het is licht waardoor er minder belasting op de fundering komt. Het is eenvoudig te verwerken en aan te passen. Door de hernieuwbaarheid scoort het, zeker in pure gezaagde vorm, goed op milieubelasting. Kortom: er blijven deskundige constructeurs nodig, die per toepassing kunnen beoordelen welke materialisering optimaal is.

De strijd tussen beton en hout is daarmee voorlopig nog niet van de baan. En dat is maar goed ook! 

Reacties

Cor van Eldik - Bouwen met Staal 20 mei 2021 20:45

Ik zie het niet als strijd. Er bestaan geen slechte materialen, wel slechte toepassingen. Alleen jammer dat dan het materiaal (bijna) altijd de schuld krijgt.

Renda ©2024. All rights reserved.

Deze website maakt gebruik van cookies. Meer informatie AccepterenWeigeren