Rekenregels beoordeling bestaande breedplaatvloeren Resultaten van onderzoek naar het gedrag van breedplaatvloeren zijn recent bekend geworden [1]. Het onderzoek heeft geresulteerd in rekenregels die gebruikt kunnen worden voor de beoordeling van bestaande breedplaatvloeren waarbij sprake is van primaire krachtsafdracht over een doorsnede ter plaatse van de naad tussen twee breedplaten. Dit artikel geeft een samenvatting van het rapport. Resultaten onderzoek constructieve veiligheid in bestaande utiliteitsgebouwen 30? CEMENT 04 2019 positief moment positief moment breedplaat naad wapening in de breedplaattralieligger druk trek druk trek druklaag koppelwapening Naar aanleiding van de gedeelte- lijke instorting van de in aan - bouw zijnde parkeergarage bij Eindhoven Airport in 2017 is een onderzoek uitgevoerd naar de constructieve veiligheid van bestaande breedplaatvloercon - structies,  waarbij in de richting haaks op de naden tussen twee breedplaten sprake is van een primaire krachtsoverdracht. Er ontstaat hierbij een kritisch vloerdetail (fig. 1) als aan beide volgende voorwaarden wordt voldaan: 1 Er ontstaat een positief moment en een eventuele dwarskracht bij de naad ten gevolge van de primaire krachtsafdracht. 2 De weerstand tegen dat moment wordt ontleend aan koppelwapening die haar krachten over moet dragen op in de breed - platen opgenomen wapening. Mede door de eigenschappen van het aan - sluitvlak tussen de breedplaat en de dru - klaag, kan de beoogde overdracht van trek - krachten tussen de koppelwapening en de in de breedplaat opgenomen wapening niet altijd goed plaatsvinden. In die gevallen zal vloei van de wapening niet worden bereikt. Het bezwijken ontstaat nadat in het aan - sluitvlak, tussen beide lagen wapening (kop- pelwapening en breedplaatwapening), een horizontale scheur ontstaat. Het niveau van de bezwijklast van dit mechanisme kan sig - nificant lager zijn dan de weerstand beno- digd voor vloeien, waarvan tijdens het ont- werp van de vloer is uitgegaan. Experimenteel onderzoek in de literatuur In de literatuur zijn verscheidene publica - ties bekend waarin de momentweerstand van het eerder beschreven kritische detail is onderzocht. Hieruit blijkt dat het bezwijk - mechanisme dat bij de parkeergarage Eind - hoven Airport is opgetreden, eerder al bij experimenten is gevonden. Het eerste onderzoek uit 2003, uitgevoerd op de Tech - nische Universiteit van Denemarken [2] [3], is uitgevoerd op breedplaten met gewichts- besparende elementen van het type Bubble- Deck. Hierbij zijn tien proefstukken van een vloer met een hoogte van 280 mm, voorzien van koppelwapening Ø8-150, met een lengte van 700 mm, beproefd in een vierpuntsbuig - proef. Van de vloer zijn twee typen beproefd: één waarbij op 250 mm vanaf de naad een ladderligger de breedplaat en de druklaag verbindt en één waarbij deze ladderligger wel aanwezig is maar buiten het gebied van de koppelstaven is geplaatst. Bij beide typen haalt één van de vijf proefstukken een niveau dat overeenkomt met het bereiken van de vloeigrens van de wapening. Bij de overige proefstukken wordt dat niveau niet gehaald. Bij alle proefstukken ontbreekt het aan voldoende ductiel bezwijkgedrag. Bij de proefstukken met een ladderligger in het gebied van de koppelstaven, kan na de terugval van de weerstand nog wel een sterk gereduceerd niveau worden vastgehouden (fig. 2). Dit niveau is echter zo laag dat in de regel dit onvoldoende is om de voorgeschre- ven belastingen te weerstaan. 1 Kritisch vloerdetail PROF.IR. SIMON WIJTE Directeur Adviesbureau Hageman T U/e IR. GERRIE DIETEREN Senior Adviseur Constructieve Veiligheid TNO auteurs 1 CEMENT 04 2019 ?31 0 5 1 0 1 5 2 0 2 5 3 0 3 5 4 0 4 5 50 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 midden [mm] midden [mm] be\fastnin\b [kN] Nr. 1N r. 2N r. 3N r. 4N r. 5 0 5 1 0 1 5 2 0 2 5 3 0 3 5 4 0 4 5 5 0 be\fastnin\b [kN] Nr. 6 N r. 7 Nr. 8 N r. 9 N r. 1 0 0 5 1 0 1 5 2 0 2 5 3 0 3 5 4 0 4 5 5 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 midden [mm] midden [mm] be\fastnin\b [kN] Nr. 1 N r. 2 N r. 3 N r. 4 N r. 5 0 5 1 0 1 5 2 0 2 5 3 0 3 5 4 0 4 5 50 be\fastnin\b [kN] Nr. 6Nr. 7Nr. 8Nr. 9Nr. 1 0 2 Last ­vervormingsgedrag DTU­proeven: (a) met ladderligger [2] en (b) zonder?3 (a) Last ­vervormingsgedrag proefstuk 23, 24 en 25, (b) toename van de wijdte van de scheur in het aansluitvlak bij proefstuk 23 (de positie van de diverse opnemers is in foto 4 weergegeven) en (c) toename van wijdte van de naad tussen de breedplaten van proefstuk 23 Aanvullend experimenteel onderzoek Om te komen tot voldoende onderbouwde rekenregels waarmee bestaande constructies in Nederland kunnen worden beoordeeld, was aanvullend experimenteel onderzoek nodig. Uiteindelijk zijn uit vijf onderzoeken, waarbij testen zijn uitgevoerd, resultaten voor nadere analyse beschikbaar gekomen. Het eerste van deze vijf is al in 2017 uitgevoerd. De overige onderzoeken zijn allemaal in 2018 uitgevoerd. De vijf onderzoeken waren: onderzoek naar de oorzaak van de gedeel - telijke instorting van de parkeergarage [5]; onderzoek naar het gedrag van Cobiax-vloeren [6]; Er is ook literatuur beschikbaar, bijvoor- beeld van Lundgren [4], waarbij wel het beoogde bezwijkmechanisme (vloeien kop- pelwapening) wordt gevonden. Het toege- paste wapeningspercentage was in dat geval wel lager dan in Nederland in de praktijk wordt toegepast. Andere onderzoekers onderzochten ook elementen waarbij tralie- liggers nabij de naad aanwezig waren. Het bezwijkgedrag was hierbij in het algemeen meer ductiel. Geconcludeerd moet worden dat de wijze waarop het kritische detail in Neder- land is uitgevoerd, bijvoorbeeld met relatief veel koppelwapening maar met tralieliggers op een grote afstand vanaf de naad, nog maar beperkt is onderzocht. 2a 3a 2b 3b 32? CEMENT 04 2019 0 51 10 21 300 351 0 54 630 35343 36 789midemn[]b\f asst\b8kNk9Nn[rr\f 5. 54 51 0 51 10 21 300 351 040 041340341540541 40 41640 789midemn[]b\f east8\bkNr.mtn[\f iN9]en3\btasmen3iN9]en5\btasmen5 De proefstukken zijn zo ontworpen dat vloei van de koppelwapening maatgevend is boven vloei van de wapening die in de breedplaten is opgenomen. Als vloei van de koppelwapening wordt bereikt, gaat ook dit vaak gepaard met het optreden van scheur- vorming in het aansluitvlak maar wordt de tralieligger niet uit de breedplaat getrokken. gedrag proefstuk 23: uittrekke\f tralieligg\ier uit breedplaat Het verloop van de proeven is met enige nuance, voor een groot deel gelijk. Voor het representatieve proefstuk 23 zijn in figuur 3 grafieken gegeven die het gedrag van het proefstuk tonen. Uit het last-vervormingsgedrag (fig. 3a) blijkt dat het lineaire gedrag van het proefstuk eindigt als een belasting van 40 kN is bereikt. Het proefstuk bezwijkt bij een vijzellast van 102 kN. Het bezwijkmo- ment is circa 78% van het bezwijkmoment waarbij het vloeien van de koppelwapening wordt bereikt. In de grafiek met het last-ver- vormingsgedag zijn ook de vervormingen van de identieke proeven 24 en 25 beschre- ven. Het blijkt dat het vervormingsgedrag van de drie proefstukken goed overeen - komt. Bij het opvoeren van de belasting ont- staat bij de naad tussen de breedplaten al snel een scheur in het aansluitvlak. Dit blijkt onderzoek naar het gedrag van massieve breedplaten met traditioneel beton [7]; onderzoek naar het gedrag van massieve breedplaten met zelfverdichtend beton [8]; onderzoek naar het gedrag van versterkte breedplaten [9]. Er zijn dus verschillende soorten breed - plaatvloeren onderzocht. In [1] is gerefe- reerd aan 51 proefstukken die aanvullend op de beschikbare literatuur zijn beproefd. Hierbij zijn diverse zaken gevarieerd, zoals: diameter, hoeveelheid en lengte van de koppelwapening; positie en diepte van de tralieligger; vloerhoogte en dikte van de breedplaat; druksterkte van het beton (breedplaat en druklaag); gebruik van gewichtsbesparende elemen - ten; soort beton (traditioneel of zelfverdich - tend); afwerking van de breedplaat (wel of niet bewerkt). bez\bijkvorme\f Bij de experimenten zijn twee bezwijkvormen waargenomen: 1 bezwijken van het aansluitvlak tussen de breedplaat en de druklaag, waarbij uiteinde- lijk de tralieligger uit de breedplaat wordt getrokken; 2 vloei van de koppelwapening. Er zijn twee bezwijk­ vormen: 1) het bezwijken van het aansluit­ vlak tussen de breedplaat en de druklaag, waarbij de tralieligger uit de breedplaat wordt getrok ­ ken, of 2) vloei van de koppel­ wapening 3c CEMENT 04 2019 ?33 fh fi? ?fh fb? fffhfh fffi? fh fffi fl? Th \f   \b\f\b \  \f\b  
 \f\b \f uit de toename van de scheurwijdte in het aansluitvlak dat in figuur 3b zichtbaar is. Het ontstaan van de scheur valt samen met de eerste afwijking van het lineaire vervor- mingsgedrag. Bij het toenemen van de belasting neemt de wijdte en de lengte van de scheur toe. De scheurwijdte is bij de experimenten op twee locaties gemeten, dicht bij de naad (positie 1) en op een afstand van circa 400 mm vanaf de naad (positie 2) (foto 4). Deze laatste locatie is nabij de eerste tralieligger. Het blijkt dat tij- dens de toename van de belasting uiteinde- lijk ook daar een scheur in het aansluitvlak ontstaat. Proefstuk 23 is uiteindelijk aan de rechterzijde bezweken, hetgeen mede blijkt uit de toename van de scheurwijdte bij rechts 2, de opnemer op 400 mm vanaf de naad, nabij de tralieligger.De verandering van de wijdte van de naad tussen de twee breedplaten vertoont een gedrag dat vergelijkbaar is met de toe- name van de scheurwijdte (fig. 3c). Net vóór het bezwijken van het proefstuk is de wijdte van de naad met bijna 4 mm toegenomen. Het proefstuk bezwijkt als de tralieligger uit de breedplaat wordt getrokken en de scheur in het aansluitvlak zich doorzet tot het einde van de koppelwapening en daarna verticaal omhoogloopt. gedrag proefstuk 50: t\bee mecha - \fisme\f bij bez\bijke\f aa\fsluitvlak Bij proefstuk 50 is een specifiek gedrag zichtbaar dat meer aanwijzingen geeft over het bezwijkgedrag van het aansluitvlak. Proefstuk 50 is een proefstuk dat wat betreft geometrie gelijk is aan de proefstukken die in het kader van het 'Eindhoven Airport onderzoek' zijn beproefd. Het last-vervormingsgedrag van de proef is getoond in figuur 5a. Het blijkt dat het proefstuk zich stijf gedraagt en eerst rela - tief veel weerstand heeft. Na het bereiken van de maximale last van 227 kN, valt de weerstand terug tot een niveau van circa 122 kN, het niveau dat ook bij het 'Eindho- ven Airport onderzoek' werd gevonden. Als naar het scheurgedrag van het proefstuk wordt gekeken (fig. 5b), valt op dat de scheurwijdte tot het bereiken van de maxi -male weerstand, vergeleken met veel andere proeven, beperkt is. Aan de linker- zijde van het proefstuk blijft de scheur- wijdte zelfs nagenoeg gelijk aan nul. De scheurontwikkeling aan de rechterzijde van het proefstuk is op enige afstand van de naad (rechts 2 in fig. 5b) ook beperkt. Het terugvallen van de weerstand gaat gepaard met een toename van de scheurwijdte in het aansluitvlak. Foto 6 toont het proefstuk ná het terugvallen van de weerstand maar vóór het feitelijke bezwijken. Het blijkt dat de scheur in het aansluitvlak al doorloopt tot voorbij de tralieligger, die op 375 mm vanaf de naad is aangebracht, en aan het einde van de koppelwapening zelfs al iets omhoogloopt. In deze situatie is evenwicht uitsluitend nog mogelijk als de tralieligger de druklaag en de breedplaat met elkaar verbindt. Uiteindelijk bezwijkt het proefstuk volledig als de tralieligger uit de breedplaat wordt getrokken. Uit het gedrag bij dit proefstuk is te herlei - den dat er twee mechanismen zijn die opge- treden moeten zijn voordat het uiteindelijke bezwijken plaatsvindt, namelijk: de schuifsterkte van het aansluitvlak wordt overschreden; de uittreksterkte van de tralieliggers wordt overschreden. Rekenregels Op basis van de beschikbare experimentele resultaten zijn voor beide mechanismen rekenregels afgeleid. Deze rekenregels zijn zo opgesteld dat een bovengrens voor de trekkracht in de koppelwapening, die bepa - lend is voor de momentweerstand van de beschouwde doorsnede, wordt gevonden. Bij de uitgevoerde proeven, waarbij de bovenzijde van de breedplaten vaak niet bewerkt en dus glad was, is het afschuiven van het aansluitvlak vaak opgetreden vóór- dat uiteindelijk de tralieliggers uit de breedplaat werden getrokken. Het bereiken van de schuifsterkte van het aansluitvlak is bij de interpretatie van de proefresultaten gekoppeld aan het plotseling toenemen van de scheurwijdte van het aansluitvlak en ligt bij de niet-bewerkte breedplaten in het algemeen lager dan de uiteindelijke bezwij- klast. Op basis van de beschikbare experimentele resultaten zijn voor beide bezwijk ­ mecha nismen rekenregels afgeleid 34? CEMENT 04 2019 4 Proefstuk 23 na het bezwijken?5 (a) Last­vervormingsgedrag proefstuk 50 en (b) toename van de wijdte van de scheur in het aansluitvlak bij proefstuk 50 co\ftrole schuifsterkte aa\fsluit - vlak Voor de schuifsterkte van het aan - sluitvlak zijn de rekenregels (1) en (2) opge- steld. Deze zijn gebaseerd op de vergelijking voor de schuifsterkte van een aansluitvlak volgens een draft van de op dit moment in ontwikkeling zijnde Eurocode. Uit de ana - lyse van de proeven bleek dat voor de bepa - ling van de weerstand, het aansluitvlak gedefinieerd moet worden als het oppervlak waarover de koppelwapening achter de eer- ste tralieligger doorloopt. Dit omdat, zoals eerder beschreven bij proefstuk 23, er al bij een laag belastingsniveau een scheur tussen breedplaat en druklaag ontstaat. De tralie zorgt ervoor dat nabij en achter de tralie de scheurwijdte beperkt blijft. Met dit geredu - ceerde gebied bleek dat de proeven met de vermelde Eurocode-rekenregel goed voor- speld konden worden. Het niveau van de rekenwaarde van de weerstand bij deze rekenregel is vervolgens afgeleid uit de proefresultaten. De maximale trekkracht in de koppelwapening gebaseerd op de schuif - rechts 2rechts 1links 1 links 2 4 5a 5b CEMENT 04 2019 ?35 ?  ? ??? ? ? ??? ? ? ? ?ged?? ???g?e?d rapofstouk23i \fllbza\bj\bpjukvvi ?  ? ??? ? ? ??? ? ? ?m? ?m??m?5m?gm? m? rapofstouk23i t0chab­\b?\fohukvvi f\bp2tu?bh0cotu? f\bp2tu? bh0cotu? Als de aansluitvlak doorkruisende wapening uitsluitend wordt gevormd door de diagona- len van de tralieligger, is A s gelijk aan het product van het aantal diagonalen in het beschouwde oppervlak en het oppervlak van de doorsnede van een enkele diagonaal - draad. De reductie van het oppervlak van het aansluitvlak in de vergelijking heeft geen gevolgen voor de bijdrage van de wapening, omdat als het oppervlak kleiner wordt r evenredig toeneemt. Een vergelijking met NEN-EN 1992-1-1 (vergelijking 6.25) leert dat de term cos a niet in vergelijking (1) is opgenomen. Deze term heeft betrekking op de horizontaal, evenwijdig aan het aansluitvlak, ontbondene van de trekkracht in de diagonalen van de tralieligger. Bij symmetrische tralieliggers heffen deze krachten in de twee benen van de tralieligger elkaar op. Tabel 1 oppervlakteruwheid c v1 mv ruw (bewerkt)0,150,7 glad (niet bewerkt) 0,0750,6 co\ftrole uittreksterkte tralie - liggers Uit de analyse van de proefresul - taten bleek een verband tussen de diepte van de tralieliggers en de treksterkte van het beton van de breedplaat enerzijds en de bezwijklast waarbij de tralieliggers uit de breedplaat werden getrokken anderzijds. Dit verband is door middel van curvefitten verder uitgewerkt. Daarbij bleek dat naast de genoemde variabelen ook de lengte van de koppelwapening achter de tralieligger en de diameter van de koppelwapening rele- vante variabelen zijn. Andere variabelen zoals de wapeningsverhouding van de kop- pelwapening, de druksterkte van de druk- laag en de hoogte van de druklaag hebben hierop geen invloed. Na het statistisch ver- werken van de gevonden variatie resul - teerde dit uiteindelijk in vergelijking (3) voor de maximale rekenwaarde van de trek - kracht in de koppelwapening in het geval uittrekken van de tralieligger bepalend is. sterkte van het aansluitvlak volgt uit: F R,kop,a,d = v Rd,i Aeff (1) waarin: F R,kop,a,d is de maximale trekkracht in de koppelwapening gebaseerd op de schuifsterkte van het aansluitvlak per breedte b Formule 1 ?? ? ?? ? ? ?? ? ?? ?? Formule 2 ? ? Formule 3 ? ? ?? (2) A eff = b l eff bij aanwezigheid van gewichtsbespa - rende elementen moet het deel van het oppervlak dat hierdoor niet effec- tief kan zijn, op A eff in mindering zijn gebracht b is de breedte van de beschouwde doorsnede [in mm] l eff is de grootste lengte van de aanwezige koppelwapening vanaf het hart van de eerste tralieligger of andere aansluit- vlak doorkruisende wapening, gezien vanaf de naad [in mm] k 1 = 1,1 voor zelfverdichtend beton = 1,2 voor traditioneel beton c v1 is een factor afhankelijk van het wel of niet bewerkt zijn van het oppervlak van de breedplaat, volgens tabel 1 f ck is de kleinste waarde van de karakte- ristieke betondruksterkte van de breedplaat en de druklaag [in MPa] gc partiële factor voor beton r = A s/Aeff As is het oppervlak van de doorsnede van de aansluitvlak doorkruisende wape- ning f yd is de rekenwaarde van de vloeigrens van de aansluitvlak doorkruisende wapening [in MPa] mv is een factor afhankelijk van de ruw - heid, volgens tabel 1 a is de kleinste hoek tussen de beschouwde aansluitvlak doorkrui - sende wapening en het vlak van het aansluitvlak (fig. 7) ? 45° ? 135° STAPPENPLAN Als leidraad bij de beoordeling van de constructieve veiligheid van bestaande breedplaat - vloerconstructies is een nieuw stappenplan gemaakt [11]. Daarin is aangegeven hoe breedplaatvloeren kunnen worden beoordeeld. Dit zoge- noemde Stappenplan 2019 vervangt het stappenplan uit 2017. Meer informatie staat op www.cementonline.nl/ nieuw-stappenplan-voor-be- oordeling-breedplaatvloeren 36? CEMENT 04 2019 6 Proefstuk 50 na het bereiken van de maximale weerstand bij een belasting van 118 kN en een scheurwijdte nabij de naad gelijk aan 7,7 mm de dekking op de wapening en de diame- ter(s) van de wapeningsstaven waarop de tralieligger is geplaatst. Uit de proeven blijkt dat bij kleine diepten, de tralieliggers snel uit het beton worden getrokken en onbe- doeld voortijdig bezwijken kan optreden. maatgeve\fde \baarde Omdat het voor het bezwijken van het kritische detail noodzakelijk is dat beide eerder beschreven mechanismen optreden, mag voor het bepalen van de weerstand van het kritische detail worden uitgegaan van de hoogste van de twee gevonden waarden, echter niet hoger dan de vloeikracht van de koppelwapening. Als de maximale trekkracht in de koppelwapening bekend is, kan de momentweerstand van het detail worden bepaald met de regels van Eurocode 2, dus uitgaande van een uiterste stuik aan de bovenzijde van de doorsnede. Dwarskracht De in de vermelde literatuur beschreven experimenten en de in het Structures Labo- ratory uitgevoerde experimenten zijn nage- F R,kop,b,d = 2 f ctd,breedplaat diepte 1,5 k2 k3 (3) waarin: F R,kop,b,d is de maximale trekkracht in de koppelwapening gebaseerd op het uittrekken van de tralieligger [in kN/m] f ctd,breedplaat is de rekenwaarde van de trek - sterkte van het beton van de breedplaat [in MPa] diepte is de diepte van de onderzijde van de tralieligger in de breedplaat [in mm] Formule 1 ?? ? ?? ? ? ?? ? ?? ?? Formule 2 ? ? Formule 3 ? ? ?? Formule 1 ?? ? ?? ? ? ?? ? ?? ?? Formule 2 ? ? Formule 3 ? ? ?? Ø koppel is de diameter van de koppelwa - pening die bepalend is voor l eff [in mm] De diepte van de tralieligger is te bepalen uit de dikte van de breedplaat, verminderd met 6 CEMENT 04 2019 ?37 1 b h S bela stin gsric h tin g 7 Hoek ? bij een tralieligger?8 Nuttige hoogte d1 bij het toetsen van de dwarskracht Verder onderzoek Uit het voorgaande, waar rekenregels voor het beoordelen van bestaande breedplaat- vloeren zijn beschreven, is duidelijk dat de uitvoeringswijze van het kritieke detail ook bij nieuwbouw meer aandacht behoeft. Er wordt op dit moment gewerkt aan het opstellen van duidelijke aanwijzingen voor nieuwbouw. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling dat de in dit artikel beschreven rekenregels voor het ontwerpen van nieuwe vloerconstructies worden gebruikt. Het uitgevoerde experimentele onder- zoek heeft zich vooral gericht op koppelwa - pening met een diameter Ø12 of zwaarder. Bij veel naden zijn vaak kleinere diameters noeg allemaal vierpuntsbuigproeven waarbij het kritische detail is opgenomen in het gebied met een constant moment waar dus geen dwarskracht is. In de praktijk zal het kritische detail ook aanwezig kunnen zijn bij doorsneden waarin wel een dwarskracht aanwezig is. Dit heeft twee consequenties voor het toetsen van het detail. Ten eerste moet de momentenlijn, zoals voorgeschreven in NEN-EN 1992-1-1, over de voorgeschreven afstand zijn verschoven. Bij vloerplaten zon - der dwarskrachtwapening is dat de afstand d . Ten tweede moet de dwarskrachtweer- stand worden bepaald op basis van de beschouwde doorsnede bij de naad en is de effectieve hoogte dus gelijk aan d 1 (fig. 7). Geconcludeerd moet worden dat in het ver­ leden vaak het aansluitvlak onterecht niet is getoetst 7 8 38? CEMENT 04 2019 1 1 mechanismen meer werden onderkend. Alhoewel dit niet meer is te achterhalen, is het goed mogelijk dat het aansluitvlak in eerste instantie wel werd getoetst. Omdat bij de oorspronkelijk toepassing de hierin optredende krachten beperkt waren, leidde dit vermoedelijk nooit tot een maatgevende situatie en is de toetsing zodoende mogelijk op de achtergrond geraakt.Echter leren de uitgevoerde proeven ook dat met de in de geldende normen beschikbare rekenregels men op basis van een verondersteld groter effectief oppervlak de aanwezige weerstand overschat. Het beoordelen op basisprincipes voor ontwerp van betonconstructies, bijvoorbeeld dat een mogelijke scheur altijd doorsneden moet worden door wapening, had een waarschu - wing moeten zijn dat het aanbrengen van een tralieligger op een grote afstand zou lei - den tot een constructief ontwerp van onvol - doende kwaliteit. Samenvattend Het heeft betrekkelijk lang geduurd voordat na het incident met de parkeergarage in Eindhoven een goed onderbouwde beoorde- lingsmethode beschikbaar kwam. Dit kwam mede doordat er meer onderzoek is uitge- voerd dan vooraf voorzien en de evaluatie van de resultaten meer tijd vergde. Op basis van het uitgevoerde onderzoek moet wor- den geconcludeerd dat daar waar sprake is van een primaire krachtsoverdracht over de doorsnede bij een naad tussen twee breed - platen die resulteert in een positief moment, in het verleden het aansluitvlak onterecht niet is getoetst. En er mag niet zonder meer worden aangenomen dat breedplaatvloeren met breedplaten vervaardigd van traditio- neel beton en breedplaten die aan de boven - zijde zijn bewerkt, zullen voldoen aan het vereiste niveau van constructieve veiligheid. De daaruit volgende noodzakelijke beoorde- lingen van bestaande constructies zullen de komende jaren de nodige inzet van con - structeurs, aannemers en producenten van breedplaatvloeren vergen. en dus kortere staven toegepast. Nadat de afgeleide rekenregels zijn vergeleken met proefresultaten bij kleine diameters uit de literatuur, is geconcludeerd dat deze ook hierbij toegepast kunnen worden. Het is echter mogelijk dat bij die situaties een rela - tief hogere weerstand kan worden aange- toond. Om dit na te gaan, zal in de komende periode aanvullend onderzoek worden gedaan. Getracht wordt deze resultaten voor het einde van 2019 beschikbaar te maken. Tot slot is er bij de beschouwing van het gedrag van breedplaatvloeren die punt- vormig worden ondersteund ook gesproken over het gedrag bij negatieve momenten eventueel in combinatie met dwarskracht. Op dit moment loopt op de TU/e al een onderzoek naar de reductie van de dwars- krachtweerstand bij breedplaatvloeren die in CUR-Aanbeveling 99 'Strokenvloeren' [10] is beschreven en waarvoor een experimen - tele onderbouwing nog ontbreekt. Ervaringen delen De eerder beschreven rekenregels zijn onderdeel van het aangepaste stappenplan voor beoordeling van breedplaatvloeren in bestaande gebouwen [11]. In de komende periode zal de nodige ervaring met de nieuwe rekenregels worden opgedaan en zal duidelijker worden bij hoeveel constructies maatregelen genomen moeten worden. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft daarom besloten dat de klankbordgroep die het eer- der beschreven onderzoek heeft begeleid en beoordeeld, ook de komende periode actief blijft. Dit mede om de ervaringen te kunnen delen en evalueren. Het is daarom nuttig als ervaringen met het toepassen van de reken - regels in de komende periode met branche- genoten worden gedeeld, zodat ze door de klankbordgroep kunnen worden geëvalu - eerd. Leerpunten Uit het uitgevoerde onderzoek en uit met de praktijk gevoerde discussies blijkt dat het in oorsprong goed doordachte breedplaat- vloersysteem door verdere uitbreiding van het toepassingsgebied, deels werd toegepast op een wijze waarbij niet alle maatgevende LITERATUUR 1 Adviesbureau Hageman, Rapport 9780­ 1­ 0, Voorstellen voor en achtergronden bij rekenregels voor beoordeling van bestaande bouw, Rijswijk, 2019. 2 T. Gudmand­Høyer, Forsøh vedr. moment kapaciteten af en samling i BubbleDeck (vrij vertaald: Experimenten voor het bepalen van de moment­ capaciteit van Bubbledeck platen) BYG·DTU SR ­03­20, Technische Universiteit van Denemarken, december 2003. 3 T. Gudmand­Høyer, Forsøh vedr. moment kapaciteten af en samling i BubbleDeck (vrij vertaald: Experimenten voor het bepalen van de moment­ capaciteit van Bubbledeck platen) BYG·DTU SR ­03­21, Technische Universiteit Denemarken, decembere 2003. 4 K. Lundgren, Lap splice over a grouted joint in a lattice girder system, Magazine of concrete research no. 10, pp. 713­ 727, december 2007. 5 Adviesbureau Hageman, Rapport 9663­ 1­0, Bezwijken parkeergarage Eindhoven Airport, Analyse naar de oorzaak, Rijswijk, 25­9­ 2017. 6 TU/e Bouwkunde ? Structures Laboratory Eindhoven, Meetrapport betreffende 4­puntsbuigproeven van BAM­Cobiax breedplaatproefstukken, Eindhoven, 2018. 7 TU/e Bouwkunde ? Structures Laboratory Eindhoven, Meetrapport 4­puntsbuig­ proeven voor het Betonhuis ? Test breedplaatproefstukken, Eindhoven, 2018. 8 Adviesbureau Hageman, Onderzoek constructieve breedplaatvloeren ? Meet­ rapport 4­puntsbuigproeven op proef­ stukken met breedplaten van zelf­ verdichtend beton ? Rapport 9780­ 2­0, Rijswijk, 2018. 9 D. Hordijk, V. v.d. Wal en M. Vos­Pols, Versterking breedplaatvloeren onderzocht, Onderzoek naar versterkingen met ingeboorde korte ankers, Cement 2019/1. 10 CUR, CUR ­Aanbeveling 99 'Stroken­ vloer', Gouda, 2012. 11 Adviesbureau Hageman, Notitie 20­5­ 2019 'Stappenplan beoordeling bestaande gebouwen met breedplaatvloeren', Rijswijk, 2019. CEMENT 04 2019 ?39