74 ? CEMENT 2 2020 Wat zijn nu eigenlijk de verschillen voor een constructeur tussen de infrastructuur en de utiliteitsbouw? Eigenlijk is er maar één manier om daarach- ter te komen en dat is bij elkaar in de spreekwoordelijke keuken kijken. Dinsdag 18 februari mocht ik om die reden Patrick verwelkomen om hem een korte inkijk te geven bij een van de civieltechnisch meest uitdagende projecten waar in Nederland momenteel aan gewerkt wordt: de Nieuwe Sluis Terneuzen. Het is een sluis met gelijkwaardige afmetingen aan de sluizen van het wereld- beroemde Panamakanaal: 427 m lang, 55 m breed en 16,44 m diep. Groot genoeg voor zeeschepen van het type Neo Panamax. Het project wordt door een combinatie van Nederlandse en Belgische partijen verwe- zenlijkt, zowel aan opdrachtgevers- als aan aannemerszijde. Het ontwerp en de uitvoe- ring worden gedaan door Sassevaart, een combinatie van BAM, DEME, Van Laere en Engie. Het doel is om de sluis eind 2022 operationeel te hebben. Meer dan twee jaar is er al gewerkt aan het ontwerp van deze enorme sluis, waar het niet alleen gaat om het bouwen Kijk in de keuken In mei 2019 werden Koen van Doremaele en Patrick van Dodewaard op de Dag van de Constructeur verkozen tot Talent van het Jaar. In vijf afleveringen in Cement maken wij kennis met deze talenten en hun visie op het vak. In deze derde aflevering gaan ze in op belangrijkste verschillen tussen infrastructuur en utiliteitsbouw. Monsterklus van een sluiskolk- en hoofden, maar ook kadeconstructies, afmeerpalen, stalen hef - bruggen, sluisdeuren, geleidewerken, een nieuwe (diensten)haven en het aanpassen van het lokale wegennet. Vorig jaar zijn de voorbereidingen gestart om de bouwkuipen voor de beide sluishoofden te maken. Deze bouwkuipen, van een afmeting gelijk aan twee voetbalvelden, krijgen uiteindelijk een kerende hoogte van 25 m. Hier zou je zo- doende een compleet appartementencom- plex van acht verdiepingen in kwijt kunnen. Op het moment van schrijven (eind februari) staat de bouwkuip van het buiten- hoofd nog vol water en zijn we gereed om de natte ontgraving te starten. Na deze ont - graving wordt een onderwaterbetonvloer gestort en wordt de bouwkuip drooggezet. Tegelijkertijd loopt de uitvoering van de overige constructies ook gewoon door, zoals die van de zogenoemde bodemroosters. Na terugkomst van een project in Antarctica kon ik vorig jaar april in Terneuzen aan de slag als site engineer (constructeur op locatie) en tegelijk de teamleiding daar- van oppakken. Inmiddels werken we met een aantal geotechneuten, constructeurs en modelleurs dagelijks in de bouwkeet, waar we allerhande vraagstukken voor onze kiezen krijgen om op te lossen. Van kleine vragen over wapening, tot de sterkte van een diepwandpaneel, het beoordelen van monitoringsgegevens of het uitwerken van hulpconstructies. De variatie in ontwerpwerk is net zo groot als de diversiteit van con- structies binnen het project, een supermooie klus om aan te werken! Na binnenkomst van Patrick in de bouwkeet hebben we eerst een kort overleg met uitvoering gehad over het aanbrengen van enkele lierpunten rondom de bouwkuip. Daarna zijn we de bouw op gegaan om te zien hoe dat het er in het echt uitzag. Ik ben erg benieuwd wat Patrick van deze monster- klus vindt!? "De bouwkuipen van de sluishoofden zijn even groot als twee voetbalvelden" Bouw van de Nieuwe Sluis in Terneuzen Koen van Doremaele CEMENT 2 2020 ?75 "Iedereen aan tafel lijkt elkaar te begrijpen waardoor het overleg snel en efficiënt verloopt" Als constructeur werk ik met name in de utiliteitsbouw, renovatie en grotere woningbouwprojecten. Infrastructuur is een werkveld waar ik geen ervaring mee heb, dus ging ik als enthousiaste stagiair een dagje mee met Koen in Terneuzen. Na een urenlange rit naar dit uiterste puntje van Nederland arriveerde ik met een goed vakantiegevoel in de grootste bouwkeet die ik ooit heb gezien. Ik werd direct geconfron- teerd met de schaal van dit project en de omvang van de bouwplaats. Dat is weer eens wat anders dan het binnenstedelijk bouwen op een postzegel, waaraan ik de afgelopen jaren gewend ben geraakt. Koen werkt als site engineer om alle continu opdoemende uitvoeringsproblemen op te lossen, te monitoren en tijdelijke con- structies te berekenen. Toen ik werd voorge- steld aan zijn team, verbaasde ik me over de aanwezigheid van fulltime constructeurs en geotechnische experts op één bouwproject. Dat verschilt wel met het 'op afroep beschik - baar' zijn, zoals dat in de gebouwenwereld gangbaar is voor constructeurs, laat staan voor geotechnici. Na een snelle introductie sluizenbouw (lees: grondmechanica) werd ik meegeno- men naar een bespreking met uitvoerder en werkvoorbereider. Een kort technisch overleg over ankerpunten van een ponton en een tijdelijk bordes voor de torentrappen volgde. Hieruit werd duidelijk dat Koen is omgeven met technische mensen die allemaal hetzelf - de doel hebben: de sluis bouwen. Puntsgewijs werden alle gegevensbehoeften benoemd en oplossingen aangedragen, waarbij de maak - baarheid allesbepalend was. Iedereen aan Andere context, inhoudelijke overeenkomsten tafel leek elkaar te begrijpen, waardoor het overleg snel en efficiënt verliep, iets wat in de utiliteitsbouw niet altijd het geval is. Duidelijk werd dat de concrete werkzaamheden van Koen en mij niet eens zo veel verschillen. Zo zijn we beiden bekend met het ontwerpen van tijdelijke bordessen, in te boren ankers in reeds gebouwde betonconstructies en het berekenen van kraanpoeren. In de middag kreeg ik een rondleiding op de bouw, waar op dat moment het pon- ton in het buitenhoofd werd opgebouwd. Waar ik juist bezig ben om een bouwkuip te ontwerpen waarmee droog kan worden gebouwd, is hier de droge bouwkuip het eindresultaat van het project. Dit vraagt dus een compleet andere mindset, waarbij water constant aanwezig is tijdens de bouw en ook als gunstig werkende kracht wordt ingezet. Dat je vervolgens pontons en duikers nodig hebt om verder te bouwen is een detail. Ook werd me duidelijk dat er meer wordt ontwor- pen voor tijdelijke bouwfases van de sluis, dit terwijl ik me als bouwkundig constructeur voornamelijk richt op de eindfase van een constructie. Tijdens het rondje op de bouw kwamen we al pratende tot de conclusie dat het werk van Koen en mij weliswaar een andere con- text heeft, maar inhoudelijk veel overeen- komsten kent. De overweldigende omvang van het project dwingt iedereen ertoe het op te knippen in kleinere deelprojecten die per stuk vrij overzichtelijk zijn. De concrete som- men zijn hetzelfde, alleen zijn de krachten bij Koen iets groter. Volgende keer draaien we de rollen om en komt Koen op bezoek in Rotterdam. talent van het jaar Bouwkuip van een van de sluishoofden Patrick van Dodewaard