Op vrijdag 8 februari 2008 hield prof.ir. A.Q.C. van der Horst zijn intreerede als hoogleraar ‘Uitvoering van Civieltechnische Constructies’, waarin hij zijn plannen met de leerstoel ontvouwde. In een serie van drie artikelen publiceert Cement een bewerking. In de eerste bijdrage kwamen de waarneming van de huidige toestand en de zichtbare trends aan bod. In het tweede artikel werd een eerste conversie van deze trends naarinvulling in het onderwijs toegelicht. In dit afsluitende deel staat het onderzoek centraal. Lees ook deel 1 en deel 2 uit deze serie.
4200978 Bouwen, het ambacht voorbij (3)1Bouwen, hetambacht voorbij(3)De uitwerking op het onderzoekOp vrijdag 8 februari 2008 hield prof.ir. A.Q.C. van der Horst zijnintreerede als hoogleraar `Uitvoering van CivieltechnischeConstructies', waarin hij zijn plannen met de leerstoelontvouwde. In een serie van drie artikelen publiceert Cementeen bewerking. In de eerste bijdrage kwamen de waarnemingvan de huidige toestand en de zichtbare trends aan bod. In hettweede artikel werd een eerste conversie van deze trends naarinvulling in het onderwijs toegelicht. In dit afsluitende deelstaat het onderzoek centraal.Ons onderzoek wil ik in de voorhoede van de trends positione-ren. Tevens wil ik onderzoek verrichten om de kloof te dichtendie in sommige gevallen bestaat tussen ontwikkeling, validatieen toepassing.Inhoudelijk resulteert deze strategie in de aandachtsvelden LifeCycle Management, Duurzaamheid en Fuzzy Logic.Life Cycle ManagementDe probleemstelling is mijns inziens duidelijk: de vraag naar Life Cycle Management is manifest; er is eenduidelijke relatie naar de eerder genoemde trends 3 en 4 (deinhoudelijkheid van integrale contractvormen en de impliciet/ expliciet kanteling); de maatschappelijke relevantie is groot;prof.ir. Aad van der HorstTU Delft fac. CiTG/BAM Infraconsult78_81_16_vdHorst.indd 78 11-06-2009 19:11:20Bouwen, het ambacht voorbij (3) 79) de methodische beschrijving is redelijk beschikbaar, maar welop een abstract niveau; operationeel inzetbare, sturende mechanismen, parametersen optimalisatiemodellen zijn nauwelijks voorhanden; de bijdrage van en beïnvloeding door de bouwfase op LifeCycle Management is substantieel, maar de kwantificeringervan is evenals de duiding van optimalisaties nauwelijksbeschikbaar.De oplossingsrichting die ik voor ogen heb, en waar ik dooronderzoek een bijdrage aan wil leveren, bestaat dan ook uit de(verdere) ontwikkeling van beschrijvende en sturende model-len, het vaststellen van parameters voor de optimalisatiemodel-len en criteria. Daarbij wil ik een sterke focus leggen op de vali-datie, mede gezien de complexiteit maar vooral ook de impactdie het gebruik van deze gereedschappen in een operationeleomgeving heeft. Een proefproject zou dan ook een verstandigetussenstap zijn voor operationele toepassing.De gedachte zou kunnen ontstaan dat dit onderzoek wel ergacademisch is. Dat is het in feite ook. Maar als met academischmede bedoeld zou worden `ver afstaand van de praktijk', enmeer specifiek `de dagelijkse praktijk van de bouw', dan kan iku geruststellen. Het gaat mede om de vier kritische C's van hetdaadwerkelijk bouwen: Concrete grade, Cover, Compaction enCuring. En de factor mens speelt daarbij een prominente rol.Internationaal gebeurt er op dit gebied ook het een en ander.Aansluiten bij die ontwikkeling zie ik als synergetische nood-zaak, maar ook haalbaar gezien mijn betrokkenheid bij de fib-commissies 5 (Design for Service Life) en 10 (Construction forService Life).DuurzaamheidOp grond van de eerder behandelde trends en enige aspectendie al bij het onderwijs behandeld zijn, zou ik de probleemstel-ling, in relatie tot het onderzoek, als volgt willen formuleren:De ontwikkeling van een impliciete beschrijving van duur-zaamheid naar een expliciete beschrijving geeft toepassingspro-blemen in de praktijk: het beschrijvende vermogen ontwikkeltzich sneller dan de ontwikkeling van de daarbijbehorende crite-ria, tests en validatie.De trend is veelbelovend en moet verder worden ontwikkeld,niet alleen in het belang van het begrip duurzaamheid maar ookvoor innovaties op het gebied van materialen en beton op maat.De oplossingsrichting waaraan ik in onderzoek aandacht wilgeven is: de bezinning op vervalmodellen en de invloed van de uitvoe-ring van civieltechnische constructies op de snelheid van hetverval; het mede ontwikkelen van criteria voor de vervalmodellen ende erbij behorende tests evenals de criteria voor deze tests; validatie en in-situ monitoring.Ook voor duurzaamheid onderken ik de noodzaak aan tesluiten bij wat er internationaal gebeurt. Daaraan wil ik vormgeven door mijn lidmaatschap van IABSE-commissie 3(Concrete).Fuzzy LogicFuzzy Logic is misschien een wat onverwacht begrip in decontext van mijn rede. Ik maak daarom graag de relevantiehiervan duidelijk.De trend van impliciete naar expliciete beschrijving heeft alsgevolg dat er veelal meer gedetailleerd wordt gewerkt dan in hetverleden gangbaar was. In het algemeen is de bijbehorendeinspanning, de ontwikkeling van alle moderne hulpmiddelen ten1 ... en de factor mens speelt daarbij een prominente rol2 Innovaties op het gebied van beton op maat moetenverder worden ontwikkeldfoto: Marcel van Kerckhoven3 De vraag naar Life Cycle Management is manifest3278_81_16_vdHorst.indd 79 11-06-2009 19:11:22Bouwen, het ambacht voorbij (3)42009804 Bouwen is het ambacht voorbij5 In-situ monitoring is een van de oplossings-richtingenTot slotHet hedendaagse bouwen is het ambacht voorbij. Niet af ennog volop in ontwikkeling. Ik besef dat mijn 30% deeltijdbe-noeming beperkingen met zich meebrengt en de realiteitszingebiedt onder ogen te zien dat niet alle ambities kunnenworden afgerond. Dat stoort mij niet vanuit het besef datmijn ambities aansluiten bij branchebreed gevoelde behoeftenen er dus ongetwijfeld anderen zullen zijn die de leemtendie zouden kunnen ontstaan, gaan invullen. En daar gaathet ook om: dat we als collectief het bouwen verder ontwik-kelen. Het is meer dan de moeite waard. Het is meer dan eenactiviteit. )spijt, dan ook groter dan in het verleden. Dat geldt ook voor demomenteel gangbare contractvormen zoals Design & Construct.Dit detailniveau van werken komt in conflict met de noodzake-lijke procesoptimalisatie voor het bouwen in de integrale context.Bovendien is (helaas) waarneembaar dat ontwerpvaardigheden(hier gebruikt in tegenstelling tot rekenvaardigheden) afnemen.Er is een behoefte waarneembaar om meer met ervaringsgetallente kunnen doen in plaats van alles specifiek te bewerken (brederdan alleen het ontwerp). Dat is ook te verstaan als operationeelkennismanagement. Dat mes snijdt aan twee kanten: de `gross-error'-check op concepten en een optimalisatie van het bouw-proces in de brede zin, maar specifiek de aanbiedingsfase.Fuzzy-Logic-benaderingen lijken hier een bijdrage aan tekunnen leveren door op wetenschappelijk verantwoorde wijzegebruik te maken van resultaten uit het verleden. Doorgaansbieden die geen garantie voor de toekomst, maar dat is metFuzzy-Logic-technieken nu juist wel de bedoeling: om eenbetrouwbaarheid te realiseren die recht doet aan de fase van hetbouwproces. Het intrigerende is dat deze benadering in essen-tie een impliciete benadering van de vraagstukken is. Ik houdhet voor wezenlijk dat we in onze branche beide benaderingenpraktiseren en niet wedden op het ene paard van de steedsverder gaande expliciete benadering. Er is wijsheid, kennis enervaring voor nodig om de beide benaderingen in een even-wichtige samenhang te brengen. De potentiële winst is mijnsinziens te groot om de uitdaging te laten liggen.De oplossingsrichting, waaraan op dit moment al gewerktwordt, voorziet de volgende stappen: het parametriseren van een eenvoudig concept, in het onder-havige geval viaducten; een parameter-reductieonderzoek in relatie tot de betrouw-baarheid van de resultaten; een onderzoek naar de parameter-range-selectie in relatie totde betrouwbaarheid van de resultaten; procesautomatisering; validatie.4578_81_16_vdHorst.indd 80 11-06-2009 19:11:24
Reacties