In de Afsluitdijk bij Den Oever komen zowel nieuwe spuigroepen als nieuwe pompgroepen. Dat is nodig om in de komende decennia voldoende water uit het IJsselmeer te kunnen blijven afvoeren naar de Waddenzee. Het zijn indrukwekkende bouwwerken met een reeks aan specifieke eisen.
Project: Afsluitdijk, Nieuwe spuimiddelen
Opdrachtgever: Rijkswaterstaat
Opdrachtnemer: Levvel, bestaande uit BAM, Van Oord, Rebel en Invesis
Ontwerp en levering pompen: Flowserve
Levering prefab pomphuizen: Waco
Mallen prefab pomphuis: Verhoeven Timmerfabriek
3D-laserscannen: Coenadie
Ontwerp en levering lieren: Siebenhaar Antriebstechnik GmbH
Dit artikel is onderdeel van een special van Cement over de Afsluitdijk. Voor een overzicht van de andere artikelen zie www.cementonline.nl/afsluitdijk.
Foto 1. Spuimiddelen bij Den Oever in aanbouw (foto: Rijkswaterstaat/Levvel/Topview Luchtfotografie)
Het IJsselmeer wordt gevoed door meerdere rivieren. Om te voorkomen dat het meer overstroomt, zijn bij de bouw van de Afsluitdijk spuicomplexen aangebracht: één bij Den Oever (drie spuigroepen met ieder vijf spuikokers) en één bij Kornwerderzand (twee spuigroepen met ieder vijf spuikokers). Bij laagwater in de Waddenzee worden de spuikokers opengezet, waardoor op basis van natuurlijk verval het waterpeil op het IJsselmeer wordt beheerst.
Deze bestaande spuicomplexen hebben in de toekomst te weinig capaciteit. Dat komt door de zeespiegelstijging, waardoor het verval tussen het water in het IJsselmeer en laag water op de Waddenzee kleiner wordt en de spuivensters (periodes waarin het water in het IJsselmeer hoger staat dan in de Waddenzee) korter worden. Daarmee neemt dus de totale capaciteit van de spuicomplexen af. Daarnaast is de verwachting dat in de toekomst de aanvoer van water uit rivieren en kanalen toeneemt, waardoor er meer water moet worden geloosd.
Het gebrek aan afvoercapaciteit wordt opgelost door bij Den Oever, op de eilanden tussen de bestaande spuigroepen (spuigroep 1.1 – 1.3, fig. 2) twee nieuwe spuigroepen te bouwen (spuigroep 1.6 en 1.7), met elk vier spuikokers. Bovendien worden aan beide zijden van dit spuicomplex pompgroepen gebouwd, met elk drie pompen. Deze pompen kunnen praktisch getij-onafhankelijk extra water afvoeren (in tegenstelling tot het spuien onder vrij verval). De gegarandeerde capaciteit van de zes pompen bedraagt in totaal 235 m3/sec. Daarmee wordt dit een van de grootste gemalen van Europa. Om zo energie-efficiënt mogelijk te werken, hanteert Levvel het motto ‘spuien als het kan, pompen als het moet’.
Reacties