In het streven naar duurzaamheid en circulariteit worden steeds meer betonconstructies bij het verwijderen geheel of gedeeltelijk hergebruikt. Dit in plaats van het slopen en breken van betonelementen, dat kan worden gezien als 'downgrading'. Hergebruik van betonelementen is echter nog een relatief onontdekte praktijk met nog veel ontwikkelingen op het gebied van technieken, methodieken, testen en regelgeving. Er is nu een CROW-richtlijn opgesteld met praktische handreikingen.
Foto 1. Plaatsen van hergebruikte ligger in viaduct Hoog Burel in A1 bij Apeldoorn, foto: Rijkswaterstaat
CROW-CUR Richtlijn 4:2023 ‘Hergebruik constructieve prefab betonelementen’ is bij CROW (kennismodule Beton en betonconstructies) gratis te raadplegen. Hiervoor moet een account worden aangemaakt. Doelgroep van de richtlijn is iedereen die met hergebruik van elementen te maken krijgt. De hoofdstukken zijn opgebouwd conform de veelal chronologische fasen bij hergebruik. De eerste hoofdstukken zijn dus meer voor opdrachtgevers, beheerders en eigenaren. De middelste hoofdstukken meer voor ontwerpers, demontage bedrijven en aannemers.
Momenteel vindt in de markt een aanzienlijke opschaling plaats van het hergebruik van prefab betonelementen. Een van de voorbeeldprojecten is het hergebruik van brugliggers uit de A9 in de A44, waarbij enkele honderden brugliggers worden hergebruikt. De demontage van volledige constructieve elementen uit bestaande constructies kan echter een flinke uitdaging zijn. Constructies met prefab elementen worden vaak gebouwd met ‘natte knopen’ en meestal moeten elementen worden uitgezaagd. Daarnaast is het voor het ontwerp van nieuwe constructies belangrijk om vooraf te weten welke elementen beschikbaar en geschikt zijn voor hergebruik.
Momenteel ontbreekt duidelijke regelgeving over hoe vrijgekomen betonnen elementen in nieuwe constructies kunnen worden ingepast. Via een pré-adviescommissie zijn de wensen vanuit de betonsector in kaart gebracht om verder inzicht te krijgen in de mogelijkheden van hergebruik. Een eerste stap was een inventarisatie van beschikbare informatie, kennisleemtes en het potentieel voor hergebruik van betonelementen voor de korte en lange termijn. Er is een start gemaakt met het ontwikkelen van een basis ‘beoordelingsmethodiek’ voor de kwaliteit van betonelementen. Vervolgens is via een CROW-werkgroep het advies uitgewerkt tot een richtlijn: CROW-CUR Richtlijn 4:2023 ‘Hergebruik constructieve prefab betonelementen’.
Reacties
Hans W. Reinhrdt, Emeritus Hoogleraar TU Delft 16 augustus 2024 08:49
Mijn visie op de prefab constructies was altijd dat se recycleerbaar moeten zijn. Tijdschrift cement toont een mooi geval.