Er was eens een constructeur, (zo beginnen alle sprook-jes) die als constructief ontwerper samen met eenvormgevend architect schitterende gebouwen ont-wierp. Hij schetste en rekende, discussieerde en maakteschema's en rekende en tekende. Hij maakte tekeningenvan de vorm, de wapening, het staal, de aansluitingen,de instortingen. Gaf aan waar voegen waren, wat debouwvolgorde was en wanneer wat belast mocht wor-den. Hij maakte de werktekeningen, controleerde dematerialen, controleerde de onderdelen in de fabriek enkeurde de kwaliteit.Tijdens de bouw was hij altijd ter plekke als er geheidwerd of gestort moest worden, als de staalconstructiewerd geplaatst en als er prefab werd gemonteerd. Hijwas er voor, tijdens en na de realisatie. Op het werk washij de vraagbaak, het factotum, de specialist. Hij namde beslissingen en stond voor zijn werk. Hij was de ont-werper, de geestelijk vader. Het was zijn kind datgemaakt werd. Hij was zorgzaam en organiseerde enco?rdineerde; hij was verantwoordelijk. Niets ontginghem.De Opdracht was compleet, geen discussie mogelijk.Het tarief stond ook vast; niets meer en niets minderdan in de koninklijk goedgekeurde tariefregeling wasvastgelegd. Geen gaten in het contract.De werkelijkheid ziet er heden ten dage iets andersuit.Die constructeur is veel te duur. Zijn inzet moetzoveel mogelijk beperkt worden. Zijn aansprake-lijkheid zoveel mogelijk worden uitgebreid. Demoeilijke dingen moet hij als prijsvechter in felleconcurrentie met zijn collegae (zoveel zijn het erniet meer) oplossen.Werktekeningen worden wel door tekenbureaus ofde aannemer verzorgd. Voor de bouwvergaderin-gen dient hij een keer of drie op te draven; de fabrie-ken tekenen zelf wel en controleren is niet meernodig, want iedereen heeft immers een ISO-certi-ficaat. De co?rdinatie wordt wel gedaan doordaartoe aangestelde managers. Inkoopcapaciteitenworden hoog aangeslagen. De initi?le investe-ringskosten staan centraal. Van gekapitaliseerdekosten heeft men nog nooit gehoord.De opdracht is beperkt, einde discussie. De prijsstaat vast en past in geen enkele koninklijk goed-gekeurde tariefregeling. De gaten in het contractzijn talrijk.Bij ieder bouwproject zal en moet het wiel opnieuwworden uitgevonden. Nieuwe partners, nieuwehuwelijken en ook iedere keer weer opnieuw durescheidingen. Partnering? Wat is dat? Fraude?Hoogste tijd dat de constructeur wakker wordt enhet niet meer pikt. Hij en alleen hij heeft het con-ceptuele ontwerp gemaakt. Hij kent de randvoor-waarden binnen het ontwerp voor de samenstel-lende onderdelen en kan overzien of dieonderdelen daaraan voldoen. Hij kent zijn mecha-nicaschema's en het krachtenverloop in de con-structie. Alleen die constructeur kan beoordelen ofdatgene wat op de bouwplaats wordt uitgevoerdvoldoet aan zijn ontwerp. Best mogelijk dat de bere-kening en de tekening van de prefab klopt bij hetdoor de leverancier gehanteerde schema. Maar isdit ook het schema dat in werkelijkheid aanwezigis? Is die inklemming er wel of kan de vereisterotatie optreden?Wat is de invloed van een maatfout of een bouw-fout? Wie ziet er dat deze fouten gemaakt zijn enwie maakt wie op wat attent? Imperfecties kunnengrote gevolgen hebben. De constructeur weet dit enkan deskundig oordelen en maatregelen treffen.Dat kost geld. Maar wat kost een calamiteit? Alleende juridische kosten zijn al een veelvoud hiervan.Over de herstelkosten zullen we het maar niethebben.Wakker worden alleen is niet voldoende. Er zullenook maatregelen genomen dienen te worden. Deconstructeur zal naar buiten toe duidelijk moetenmaken dat alleen hij de aangewezen persoon is omde kwaliteit te borgen. Daarvoor is profilering eenabsolute voorwaarde. De hoogwaardigheid van hetproduct is essentieel en de prijs zal daarvan een afge-leide zijn. Hiervoor zijn lef, inventiviteit en de wilom grenzen te verleggen absolute voorwaarden. Cees KleinmanA r c h i t e c t u u r & o n t w e r pB o u w co n s t r u c t i e scement 2004 14CONSTRUCTEUR:WORD WAKKER!