Al jarenlang wordt 3D-betonprinten gepresenteerd als de toekomst van de bouw: vormvrij, bekistingloos, geautomatiseerd. Toch blijft de technologie, ondanks enkele spraakmakende projecten, voor velen hangen in de sfeer van experiment. Waar blijft de echte doorbraak?

In 1904 beschreef de Australische werktuigbouwkundige Anthony Michell al hoe structuren optimaal materiaal gebruiken door de krachtslijnen te volgen. Hij toonde aan dat dit tot extreem efficiënte vormen leidt. Maar zulke vormen zijn moeilijk te realiseren geweest met traditionele technieken.
Tijdens mijn eigen zoektocht als student naar de meest efficiënte betonconstructies – via topologie-optimalisatie, bekistingen in textiel, en andere methoden – volgde ik met interesse het pionierswerk van Behrokh Khoshnevis in de VS. Hij was een van de eersten die beton 3D-printte. Die ontwikkeling bleef een decennium in de kinderschoenen. Maar het was veelbelovend. Dus toen Theo Salet en Rob Wolfs hun onderzoek aan de TU Eindhoven startten, juichte ik het alleen maar toe: dit zou dé manier worden.

Weer tien jaar later is toch sprake van enige stagnatie. In januari publiceerde Tektoniek een speciale editie over 3D-betonprinten in Nederland. Daarin stelt Volker Ruitinga van Vertico dat we ons nog altijd in een experimentele fase bevinden. En hij noemt daarbij esthetiek nu nog de snelste weg om printen tot zijn recht te laten komen. Pieter Bakker van Weber Beamix zoekt anderzijds zijn heil in massageproduceerd maatwerk, zoals geprinte taludtrappen. Wessel Beerendonk van Studio RAP vindt dat de beloftes zoals automatisering en materiaalbesparing nog niet zijn ingelost. Zelf ben ik trots op mijn aandeel in de brug in Nijmegen, maar ik kijk er vooral op terug als een noodzakelijke stapsteen in het experimenteren met 3D-printen.