themaVijf jaar registratie van deskundigheid4201558themaVijf jaar registratievan deskundigheidWat heeft het Constructeursregister sinds de oprichting gebracht?Dit artikel is als`Staan we op dekaart'verschenen in Bouwenmet Staal 244 (april 2015).Vijf jaar registratie van deskundigheid 42015 591 De Rotterdam in aanbouw; links de Toren op Zuid, rechts de New Orleans enrechtsvoor de Cruise Terminal RotterdamHet Constructeursregister is vijf jaar geleden begonnen opinitiatief van de Betonvereniging en de vereniging Bouwen metStaal. Het doel is de constructieve veiligheid te verbeteren,maar vooral ook het vak van constructeur weer meer aanzien tegeven. Het register moet de opdrachtgever zekerheid geven dathij zaken kan doen met een constructeur die beschikt overaantoonbare kennis en kunde.Na jaar vijf jaar zijn bij het Constructeursregister bijna 550constructeurs ingeschreven, 450 Registerconstructeurs (RC) enbijna 100 Registerontwerpers (RO). Er staan constructeursingeschreven van vrijwel alle grote en middelgrote ingenieurs-bureaus. Toch zijn nog niet alle constructeurs ingeschreven.Daarvoor zijn meerdere redenen aan te voeren. Een deel ziet optegen de administratieve rompslomp, een deel vreest de hogeeisen, en een deel ziet persoonlijk de meerwaarde van het regis-ter nog niet in. Een andere reden kan zijn dat het vooropdrachtgevers geen gemeengoed is om in zijn aanvraag voorte schrijven dat de constructieve werkzaamheden wordenuitgevoerd door een RC of RO. Alleen sporadisch wordt dooreen enkele gemeente of grote opdrachtgever een RC of ROgevraagd. Toch heeft het Constructeursregister enkele zaken ingang gezet en zijn een aantal successen geboekt.Permanente educatieOm jezelf RC of RO te mogen blijven noemen, wordt ge?ist datiedere constructeur jaarlijks een minimaal aantal dagenbesteedt aan permanente educatie. Dit om op de hoogte teblijven van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied. Aandeze eis kan worden voldaan op verschillende manieren, zoalshet volgen van cursussen en bijwonen van excursies, lezingen,seminars, workshops, studiedagen of interne kennisoverdracht-bijeenkomsten. Maar ook door het geven van voordrachten,lezingen, workshops, gastcolleges, een docentschap, lidmaat-schap van vakgerichte commissies, actief lidmaatschap bij eenbestuur of redactie en activiteiten als examinator. Ook publica-ties in vakbladen zoals Cement of Bouwen met Staal kunnenzogeheten kenniseenheden worden vergaard.Uit een toetsing van de eerste groep geregistreerde construc-teurs blijkt dat het overgrote deel veel tijd en aandacht besteedt1ir. Frank Maatje1)Bouwen met StaalHet Constructeursregister RC/RO, dat de kwaliteiten deskundigheid van de Nederlandse construc-teur bewaakt en bevordert, bestaat vijf jaar. Tijdvoor een tussenbalans.1) Frank Maatje was als projectleider betrokken bij de oprichting van het Construc-teursregister en is nu bestuurslid van de Stichting Constructeursregister.RC's en RO'sEen overzicht van alle RC's en RO'szoals die geregistreerd staan sindsde Constructeursdag op 1 juni 2015 staat bij ditartikel op www.cementonline.nl.Vijf jaar registratie van deskundigheid42015602gen te accepteren. Daarnaast wordt een regeling aangebodendie voor aansprakelijkheidsclaims, als gevolg van beroepsfou-ten gemaakt door of onder verantwoordelijkheid van RC/RO's,g??n eigen risico van toepassing is. Het eigen risico vanberoepsaansprakelijkheidsverzekeringen ligt in de regel tussen 5000 en 25 000 per claim.Erkenning Stichting Registerautoriteit B?tatechniekDe Stichting Registerautoriteit B?tatechniek verzorgt de onaf-hankelijke toetsing en validatie van registers en registerorgani-saties die zich inzetten voor de kwaliteit van de beroepsuitoefe-ning in de technieksector. Het Constructeursregister is pas detweede organisatie die de formele waardering van de Register-autoriteit ontvangt. De erkenning betekent dat het registervoldoet aan alle criteria volgens het Reglement Registercriteriaen -procedures. Het Constructeursregister is onder meerbeoordeeld op onafhankelijkheid en representativiteit, deverdeling en invulling van verantwoordelijkheden binnen deregisterorganisatie, en de wijze en kwaliteit van toetsing van dedeskundigheid en professionaliteit van de (aspirant)leden.aan activiteiten om goed op de hoogte te blijven van ontwikke-lingen. Constructeurs die daaraan niet helemaal voldoen, gevenaan hoe zij de komende maanden hun kennis op niveau gaanhouden.Verzekeraars zien meerwaardeHet Constructeursregister biedt kwaliteitswaarborgen die dekans op beroepsfouten kunnen reduceren. Op grond hiervanheeft een verzekeringstussenpersoon enkele gerenommeerdeberoepsaansprakelijkheidsverzekeraars bereid gevondendekkingsvoordelen te verbinden aan de participatie in hetConstructeursregister.Een belangrijke dekkingsuitbreiding voor bureaus met geregis-treerde constructeurs is volledige contractsvrijheid. Dit bete-kent dat het verzekerde bureau contractuele afwijkingen op deStandaardregeling DNR 2005/2011 mag accepteren, zondervoorafgaande toestemming van de verzekeraar. Deze contracts-vrijheid maakt dure projectpolissen veelal overbodig. Boven-dien is het verzekerde bureau niet langer afhankelijk van debereidwilligheid van de verzekeraar om contractuele afwijkin-themaVijf jaar registratie van deskundigheid 42015 612 Fly-over bij Riekerpolderfoto: Jos van ZettenDit vindt u ervanEen aantal woordvoerders van deelnemende ingenieursbureaus isgevraagd naar de mening over het Constructeursregister. Hieruit blijktdat het register binnen de beroepsgroep breed wordt gedragen. Over`de lat'bestaan geen twijfels en over de`handhaving'al evenmin. Maarde meerwaarde in de markt moet de komende jaren beter blijken.Indirect wordt een beroep gedaan op het register om de RC en ROmeer bekendheid te geven bij opdrachtgevers, zodat meer gewichten waarde aan de gevalideerde constructeur wordt toegekend.Hoe stond u tegenover de oprichting van het Constructeursregis-ter zo'n vijf jaar geleden?Pim Peters, IMd Raadgevende Ingenieurs:"In eerste instantie stond iker sceptisch tegenover en heb mijzelf ook niet meteen aangemeld.Immers de slager keurt zijn eigen vlees. Nadat ik de procedure voortoetreding tot Registerontwerper heb gevolgd en zag dat er echteen serieuze toelatingsprocedure werd nagestreefd, heb ik mijzelfopgegeven."John Kraus, Royal HaskoningDHV: "Het hebben van een registerwaarbij de geregistreerden een zekere vorm van getoetste kwaliteithebben, vond ik destijds, gezien de daarvoor bestaande vrijblijvend-heid een`moetje'. Ik heb de oprichting daarom gesteund binnen onsbureau."Anne van der Sluis, Van Rossum Raadgevende Ingenieurs:"Positief, metals idee dat de markt het als kwaliteitsoogmerk zou oppakken."Joop van Leeuwen, COBc:"Ik ben daar vanaf het eerste begin eengroot voorstander van geweest. Helaas waren er tot voor kort geenmogelijkheden voor de groep constructeurs die ik vertegenwoordig:de toetsende constructeurs van de gemeentelijke bouw- en woning-toezichten. Daar is sinds kort verandering in gekomen. Nog eengoede ontwikkeling!"Walter Spangenberg, ABT:"Ikzelf en vanuit ABT stonden we uiterstpositief tegenover de oprichting. Het was een kans de advieswerk-zaamheden een kwaliteitslabel te geven en een mogelijkheid omtussen de constructeurs en meer ontwerpende constructeurs het kafvan het koren te scheiden. Vanuit ABT zijn er acht collega's als Regis-terontwerper, en zeventien als Registerconstructeur door de seri-euze screening/ballotage gekomen. We hebben het initiatiefdaarmee vanuit ABT stevig omarmd."Hans van Daelen, Witteveen+Bos: "Ik stond hier eerst sceptisch tegen-over. Aan de andere kant vond ik het wel een mogelijkheid om alsbedrijf hierin voorop te lopen. We hebben meteen 25 mensenaangemeld in de eerste ronde! Dat heeft als meerwaarde gehad datwe als Witteveen+Bos inzicht kregen in onze constructeurspopulatieen dat zaken die we toch al deden ? Constructief Overleg ? meerlading hebben gekregen."L?szl? V?k?r, Movares:"Eerlijk gezegd wat dubbel. Enerzijds vond ikhet een goed initiatief in relatie tot constructieve veiligheid en alsuiting van waardering voor het niveau waarop wij opereren op onsvakgebied. Anderzijds zag ik op tegen de bureaucratie die er onge-twijfeld mee gepaard zou gaan."Interesse aanpalende beroepsgroepenIn eerste instantie was het Constructeursregister uitsluitendopengesteld voor constructeurs die actief zijn als ontwerpendconstructeur. Controlerende constructeurs konden niet toetre-den. Het register heeft een extra toetsingscommissie opgerichten is gestart met het beoordelen van de toetsende constructeursdie bijvoorbeeld werkzaam zijn bij een bouw- en woningtoe-zicht of bij een TIS (Technical Inspection Service). Ook voor detoetsende constructeur zullen twee niveaus worden onderschei-den, gekoppeld aan de risicoklassen die in de bouw wordengehanteerd.Daarnaast loopt een onderzoek naar de mogelijkheden vooreen Register Bouwbesluitdeskundige. Hiermee moet dedeskundigheid van nieuwe, toekomstige kwaliteitsborgersworden gewaarborgd, met oog op de actuele planvorming voorprivate kwaliteitsborging.Grote opdrachtgevers enthousiastGrote opdrachtgevers als RWS en ProRail, staan positief tegen-over het Constructeursregister. Beide organisaties namen vanafde start zitting in de raad van toezicht en beide achten hetbelangrijk dat de beroepsgroep zelf maatregelen neemt voorkwaliteitsbewaking. Het verplicht voorschrijven van deelnamevan een RC/RO bij projecten is voor deze organisaties echtereen stap te ver, met oog op de mededingingswet.De mate waarin het systeem tot dusver door `de markt' is opge-pakt, lijkt dan ook de belangrijkste tekortkoming van hetsysteem. Dit blijkt eveneens uit een korte rondgang langs eenaantal woordvoerders van deelnemende ingenieursbureaus (ziekader `Ervaringen'). Het beroepenregister wordt door deberoepsgroep gedragen, over `de lat' bestaan geen twijfels enover de `handhaving' al evenmin. Maar de meerwaarde moetvoor de markt duidelijker worden.ToekomstplannenHet register is opgezet door de Betonvereniging en de vereni-ging Bouwen met Staal. Vorig jaar is de onafhankelijke Stich-ting Constructeursregister opgericht. Na vijf jaar heeft hetConstructeursregister een definitieve plaats ingenomen: hetfundament is gelegd.Het bestuur zal de komende jaren verder bouwen aan een onaf-hankelijk register dat waakt over de kennis en kunde van deconstructeur. De nadruk zal liggen op het onder de aandachtbrengen van het voordeel van werken met een constructeur uithet register voor aannemer, opdrachtgever, verzekeraar enandere belanghebbenden bij de constructieve veiligheid. Hetnieuwe stelsel van private kwaliteitsborging zal de meerwaardevan het Constructeursregister alleen maar versterken.Vijf jaar registratie van deskundigheid4201562thema34bij de constructeurs. Met als gevolg dat de kwaliteit van de construc-tieve adviezen toeneemt."John Kraus:"Als in deze vraag de nadruk ligt op het woordje zelf danis dat niet zo. Dit komt vooral omdat het register nog jong is enikzelf daarvoor al behoorlijk erkenning had. Bij jongere collega'sspeelt meer aanzien wel degelijk, in ieder geval onder elkaar. In debuitenwereld ? ook in de bouw ? wordt het geregistreerd zijn nogniet echt als onderscheidend gezien. Er wordt in mijn praktijk nogniet naar gevraagd of de toegevoegde constructeur wel Register-constructeur is. Daar geldt nog voornamelijk de reputatie van hetbureau als geheel. Het tweede deel van de vraag of daarmee dekwaliteit van het werk ook beter is gewaarborgd, waag ik te betwij-felen. Dit hangt van veel andere factoren af. Als de constructeur zelfwaarde hecht aan het feit dat hij opgenomen is in het Construc-teursregister, kan dat wel de kwaliteitsborging van het werk onder-steunen."Anne van der Sluis:"Nee, en als het al aanzien is, is het bij deconstructeurs onderling. Maar door de markt of opdrachtgever ishet niet echt opgepakt."Joop van Leeuwen:"Ik ben zelf geen constructeur ? meer. Maar ikvind zonder meer dat een Registerconstructeur meer aanzien heeft.Hiermee zou de kwaliteit ook beter gewaarborgd moeten zijn.Wellicht iets wat nog eens nader onderzocht zou moeten worden."Walter Spangenberg:"Het aanzien van het register is er helaas niet.Alleen onder vakgenoten. De conculega's weten goed dat je nietzomaar RO of RC wordt. Teleurstellend is hoe onze opdrachtgeversVindt u dat u zelf als constructeur door het register meer aanziengeniet en is de kwaliteit ook beter gewaarborgd?Pim Peters:"Meer aanzien niet nee. Als ik trots zeg dat ik Registeront-werper ben, gaat de rode loper echt niet uit. Wel merk ik dat depermanente educatie om Registerontwerper of -constructeur teblijven meer bewustwording omtrent de noodzaak hiervan cre?ertVijf jaar registratie van deskundigheid 42015 633 Droogdok scheepsbouwhal Oceanco, Alblasserdamfoto: Sandra Helsen / Cordeel Nederland B.V.4 TivoliVredenbrug, Utrechtfoto: Peer Maashier naar kijken. Richting de RGD is voldoende pleidooi gehoudenvoor het register. Het zou een enorm vliegwiel zijn als de RGD enRWS in de grote PPS- en D&C-constructies zouden voorschrijvendat er gekwalificeerde RC's en RO's op een project moeten zitten.Helaas opereert de RGD ontzettend bang met telkens dezelfdereactie:`We willen het aan de markt overlaten'. Ik ben in de afgelo-pen jaren maar ??n keer tegengekomen dat bij een aanvraag hetConstructeursregister werd voorgeschreven. Zelf ben ik er trots opRegisterontwerper onder mijn naam te mogen zetten. Maar helaasherkent de markt het (nog?) niet. Het register zegt in mijn ogenalleen iets over vakbekwaamheid. Kwaliteit moet anders wordengeborgd. Een interessant onderdeel van het register is de perma-nente educatie. De titel moet duidelijk onderhouden worden. Dit iseen terecht en noodzakelijk onderdeel om scherp te blijven en dekennis van ons mooie vakgebied bij te houden."Hans van Daelen:"Voor een zeer beperkt aantal opdrachtgeversheeft het register momenteel een meerwaarde. Ik vrees echter datde kwaliteit niet verandert door het register. Het is mogelijk Regis-terconstructeur te zijn en te blijven en tegelijkertijd ongecontro-leerde berekeningen te versturen. Zelfs de beste constructeur moetgecontroleerd worden en dat borgt het register natuurlijk niet."L?szl? V?k?r: "Dat zijn twee vragen. a. Het toegenomen aanzien isin het gunstigste geval zeer beperkt waarneembaar. Ik heb ooknauwelijks uitvragen gezien waarbij expliciet om RC's of RO'swordt gevraagd. b. De kwaliteit van de producten is hooguit zeerindirect gewaarborgd. Wel heeft het een positief effect op dekwaliteit van de betrokken constructeur/constructief ontwerper,doordat hij zich bewuster is van zijn verantwoordelijkheid en denoodzaak tot doorontwikkeling. Het heeft dus direct effect op dekwaliteit van de betrokkenen en daarmee indirect op de kwaliteitvan de producten."Wat denkt u over de toekomst van het Constructeursregister enheeft u nog tips/verbeterpunten?Pim Peters: "Door het Constructeursregister te koppelen aan debrancheorganisatie VNConstructeurs wordt het belang van deconstructeurs volgens mij beter vertegenwoordigd. Met de komstvan de Chartered-engineers zal het Constructeursregister zelfs sterkmoeten overwegen of het als een opzichzelfstaand register kanblijven opereren. Ik ben voorstander om een categorie voorafgaandaan Registerconstructeur toe te voegen om de aankomende talen-ten al op te kunnen nemen."John Kraus:"Het is belangrijk dat de bureaus meer bekendheidgeven aan het feit of en zo ja, op welk niveau hun constructeurs inhet register staan. Bureaus die dat niet doen, staan dan op achter-stand. Dit bevordert deelname. Dit bekendmaken moet ook gebeu-ren bij artikelen en prijsvragen bij indiening, zodat de markt kanzien dat geregistreerde constructeurs betere diensten verlenen.Hopelijk gaat de markt er dan ook naar vragen bij projecten."Anne van der Sluis:"Het krijgt pas echt een waarde als er gewichtaan wordt gegeven door de marktpartijen, bijvoorbeeld bij aanbe-stedingen. Ook aansluiting bij het Britse register zou een grotewaardevermeerdering zijn. De kosten wegen nog niet op tegen debaten, wat naar mijn idee een groot risico is voor het hele registeren de continu?teit ervan."Joop van Leeuwen:"Het lijkt mij een goede zaak om ook voor deRegisterconstructeur op korte termijn een assessment onderdeel telaten uitmaken van de beoordeling. Ook zou ik het een goede zaakvinden wanneer de Registerontwerper, -constructeur en -toetseronderdeel gaan uitmaken van het stelsel van private kwaliteitsbor-ging. In mijn beleving past de Registertoetser ook naadloos in deontwikkeling van de Wet VTH, Vergunningsverlening, Toetsing enHandhaving, waarmee de kwaliteit ? en kwantiteit ? van goedeambtelijke organisaties wordt vastgelegd."Walter Spangenberg: "Er is noodzaak tot een waardering vanuit onzeopdrachtgevers en klanten. De overheid zal dit niet oppakken. Debouwende partijen zijn zelf ook serieus in het register vertegen-woordigd en kunnen breekijzer zijn tot de ommezwaai. Op dezegroep wil ik een beroep doen. Zij kunnen in hun aanvragen oflijsten met`preferred supplier'de eisen stellen. Als dit niet binnencirca twee jaar gebeurt, zullen veel bureaus, waaronder ABT, hundeelnemers terugtrekken. Waarom zouden we er dan tijd en geldaan besteden als het initiatief geen meerwaarde blijkt te geven?"Hans van Daelen: "De markt vraagt nog niet naar Registerconstruc-teurs. Raar genoeg wel naar Registerontwerpers. Ik denk dat hetregister nog meerwaarde kan bieden door aan grote opdrachtge-vers aan te geven wat wanneer meerwaarde biedt. Indien de marktniet meer gaat vragen naar RC's biedt de titel voor mij op den duurgeen meerwaarde meer. Dus graag actiever`pluggen'van de RC bijopdrachtgevers."L?szl? V?k?r: "Het Constructeursregister vanuit onze beroepsgroepmeer status geven, lijkt me een moeilijk begaanbare weg. Logischeris het om het via wetgeving te regelen en meer specifiek via eenkoppeling aan het hoofdconstructeurschap. Er zou mijns inziens,bijvoorbeeld via het Bouwbesluit, moeten worden geregeld dat elkwerk verplicht een hoofdconstructeur heeft. De rol van hoofdcon-structeur zou vervolgens exclusief aan het Constructeursregistermoeten worden gekoppeld. Afhankelijk van de zwaarte van hetproject zou een hoofdconstructeur dan RC of RO moeten zijn. Eentweede punt van verbetering zou zijn om er een verfijning in cate-gorie?n/specialisaties in aan te brengen en die ? ook extern ? zicht-baar te maken. Zo heeft bijvoorbeeld een RO die gespecialiseerd isin het ontwerpen van kantoren niet noodzakelijkerwijs de kwalifica-ties om stalen spoorbruggen te ontwerpen en omgekeerd. Eenderde punt is het register uit te breiden met geotechnici. Op diemanier is iedereen die direct aan de veilige draagkracht vanconstructies is gelinkt, in hetzelfde register opgenomen. Met dezeaanpassingen sluiten we ook beter aan op buitenlandse systemen,bijvoorbeeld in de Angelsaksische wereld en Hongarije, waarbijmen sommige projectverantwoordelijkheden pas mag krijgentoegewezen na voldoende ervaring in een bepaalde richting,gekoppeld aan aanvullende examens."