1 6? CEMENT 1 2021 De Calandbrug bij Rozenburg is een verbindende schakel in de Betuweroute, de goederenspoor- lijn van de Maasvlakte naar de grens met Duitsland. Voor de zee- scheepvaart vormt deze hefbrug de toegang naar de Brittanniëhaven. Door de verwachte groei van zowel het spoorvervoer als het zeescheepvaartverkeer, vormt de Caland -brug een capaciteitsknelpunt voor het treinverkeer. Om dit knelpunt op te lossen is er een nieuw tracé ontworpen. Het goe- derenspoor wordt verlegd naar de Theems- weg, ten zuiden van de Brittanniëhaven, waardoor het spoorverkeer niet langer over de Calandbrug rijdt en niet meer wordt gehinderd door brugopeningen voor de scheepvaart. 1 Het oude (rood) en het nieuwe tracé (geel) Spoorlijn op hoog niveau Het Theemswegtracé is een nieuw 4 km lang hooggelegen spoorviaduct in het havengebied van Rotterdam. Dankzij dit nieuwe tracé voert de goederenspoorlijn niet meer over de Calandbrug, dat steeds meer een groot capaciteitsknelpunt voor het treinverkeer wordt. CEMENT 1 2021 ?7 Het Theemswegtracé (TWT) bestaat uit een nieuw 4 km lang hooggelegen spoorviaduct dat loopt vanaf de Merseyweg langs de Theemsweg tot aan de Moezelweg en sluit ter hoogte van de A15 weer aan op de be- staande spoorbaan (fig. 1). Dat voor een vol - ledig hooggelegen spoorviaduct is gekozen en niet voor een spoorviaduct op het maai - veld, is vanwege de hooggelegen aansluitende sporen aan de uiteinden, de passage van de Rozenburgsesluis en zeven bedrijfsinritten die moeten worden gekruist. In het traject zijn verder onder meer twee stalen boogbruggen opgenomen, over de Rozenburgsesluis en de Thomassentunnel, en twee naast elkaar gelegen trogbruggen voor elk spoor één (fig. 1). Deeltracés Het 4 km lange tracé is opgedeeld in negen verschillende deeltracés (DT). Deeltracé 1 en 9 zijn de aansluitingen op de bestaande Ha - venspoorlijn. Deeltracé 2 bestaat uit de twee gebogen betonnen trogbruggen. Deeltracé 3, 4, 6 en 7 bestaat uit een hooggelegen betonnen viaduct. Deeltracé 5 is de stalen boogbrug over de Rozenburgsesluis en deeltracé 8 is de stalen boogbrug over de Thomassentunnel (A15/N15). In figuur 1 staat een bovenaan - zicht van het projectgebied met de locaties van de verschillende deeltracés. In tabel 1 staat een overzicht van de verschillende constructieve toepassingen per deeltracé. Over een deel van deze toepassingen staat meer beschreven in deel 2 t/m 5 van deze artikelenserie. Logistiek De omgeving van het project was heel bepa - lend voor het bouwproces. Ruim de helft van het 4 km lange tracé is gesitueerd langs de Theemsweg met onderliggende leidings- traten (ondergronds tracé waar leidingen gebundeld naast elkaar liggen) en in- en uitritten naar (chemische) bedrijven. Die bedrijven moeten tijdens de werkzaamheden goed bereikbaar blijven voor bijvoorbeeld hulpdiensten. Een van de uitdagingen was dat over 80% van het tracé slechts ruimte was voor een éénrichtingsverkeer bouwweg (foto 2). Het viaduct is tussen deze bouwweg en de Theemsweg gebouwd. Bovendien was deze bouwweg gelijktijdig opstelplaats van bouw - kranen. De weg wordt voor het gedeelte langs de oever van het Calandkanaal in een later stadium vervangen door klinkerbestrating om te fungeren als dienstweg naar enkele trapopgangen voor onderhoud en calamitei - ten. Ter plaatse van de Theemsweg is geen ruimte voor een aparte dienstweg en wordt het bestaande fietspad gebruikt als dienst- weg. Planning Vanaf 2017 zijn de eerste voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd, zoals het ver- leggen van kabels & leidingen (K&L), het verleggen van een 2 km lang fietspad, het bouwen van een vervangend 143 m lang en 25 m hoog betonnen windscherm (ten behoeve van de zeescheepvaart) en het Vanwege de hooggelegen aansluitende sporen, de passage van de Rozenburgse- sluis en zeven bedrijfsinritten is voor een volle- dig hooggelegen spoorviaduct gekozen Deeltracé (DT) DT1DT2 DT3 DT4DT5 DT6 DT7DT8 DT9 Lengte deeltracé (DT) in meters 321521807 467173779 92267 259 Aantal steunpunten -2 x 5 5615 225 235 Fundering: in de grond gevormde palen XXXXXXXX Fundering: prefab palen vierkant 450 mm en vierkant 500 mm X Gewapende grondconstructie met palenmatras XX Spoordek: trogbrugconstructie X Spoordek: prefab liggers + druklaag XX XX Spoordek: stalen brug met staal/betonvloer XX Spoordek: zettingsvrije plaat X Onderslagbalk: in het werk gestort XXXX Onderslagbalk: prefab XX X Tabel 1 Constructieoverzicht Theemswegtracé Theemswegtracé (1) 2 8? CEMENT 1 2021 10 m verhogen van een bestaande leiding - brug met een hogedrukstoomleiding. Dit waren losse contracten. Het hoofdcontract, de realisatie van het kunstwerk zonder de sporen (de 'onderbouw') is in maart 2018 gestart. In het najaar van 2018 is gestart met het in drie fasen verleggen van de Theems- weg, om na ongeveer een jaar engineering in maart 2019 met de funderingen te starten. In december 2020 was de onderbouw zover gereed dat kon worden gestart met de 'bovenbouw'. Dit is het laatste contract en omvat het aanbrengen van het ballastbed, de sporen, bovenleiding en treinbeveiliging. Dit bovenbouwcontract wordt uitgevoerd door VolkerRail. Eind 2021 moet de bovenbouw gereed zijn en volgt een grote buitendienststelling van de Havenspoorlijn van circa 1 week om het nieuwe Theemswegtracé aan te sluiten. Daarna zullen de eerste goederentreinen over het nieuwe tracé gaan rijden. 2 Situatie bouwplaats langs de Theemsweg Over 80% van het tracé was slechts ruimte voor een éénrichtings verkeerbouwweg