62? CEMENT 3 20 22 Bond? sr sr sr Tension stiffening Localisation Paper Corroded Tension Chord Model: Load-deformation behavior of structures with locally corroded reinforcement (SC23/1, p. 104) Door: Severin Haefliger, Walter Kaufmann https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/suco.202100165 VERVORMINGSGEDRAG BIJ CORROSIE VAN WAPENINGSSTAAL Plaatselijke corrosie kan het draagvermogen en de vervor- mingscapaciteit van gewapende betonconstructies aanzienlijk aantasten. Hiermee neemt het risico op bros bezwijken toe. Het zogeheten Corroded Tension Chord Model maakt het mogelijk deze effecten nader te onder- zoeken. Het model combineert het effect van tension stiffening en lokale spanningstoename als gevolg van doorsnedeverlies. Hiermee kan het belasting- vervormingsgedrag worden berekend van trekstaven én van volledige constructies met plaat - selijk gecorrodeerde wapenings- staven. Op basis van eenvoudige even- wichtsoverwegingen is er een kritieke grens voor het verlies van doorsnede, gebaseerd op de vloeispanning en de treksterkte van staal. Boven deze grens gaat het grootste deel van de ductiliteit van een wapenings- staaf en de vervormingscapaci- teit van een construct ie verloren. Voor conventioneel Europees betonstaal kunnen kleine door- snedeverliezen al voldoende zijn om de vervormbaarheid drastisch te verminderen. Zo leidt een doorsnedeverlies van 17% al tot een reductie van de vervormingscapaciteit van 86%. Berekeningen aan constructies met een verschillende corrosie- verdeling, maar met een iden- tiek gemiddeld doorsnedever- lies, laten zien dat het belasting- vervormingsgedrag sterk afhangt van specifieke parameters. Zo blijken constructies met weinig maar zwaar gecorrodeerde wapeningsstaven minder kri- tisch te zijn wat betreft verlies aan sterkte en vervormingsca- paciteit, dan constructies met veel maar licht gecorrodeerde wapeningsstaven. Op basis van het gemiddelde doorsnedever- lies kunnen dus geen conclusies worden getrokken ten aanzien van het vervormingsgedrag. Structural Concrete Vol. 23/1  (februari 2022) bevat een variëteit aan papers, met een focus op corrosie en vezelbeton. Van een selectie van de voor Cement-lezers meest interessante papers uit dit nummer staat in dit artikel een Nederlandstalige samenvatting. Gelezen in Structural Concrete structural concrete RUBRIEK STRUCTURAL CONCRETE Één van de meest toonaangevende internationale vakbladen over betonconstructies is Structural Concrete (SC). SC is het officiële, peer reviewed journal van fib (The international federation for Structural Concrete). Cement plaatst een korte Nederlandstalige samenvatting van een selectie van voor Cement-lezers interessante papers uit ieder nummer van SC (verschijnt 6x per jaar). De volledige papers zijn beschikbaar op onlinelibrary.wiley.com (gratis voor leden van fib). fig. 1 Model van gescheurd betonelement met gecorrodeerde wapening met invloed op tension stiffening effect CEMENT 3 2022 ?63 structural concrete TOEPASBAARHEID VAN ZELFVERDICHTEND HOGESTERKTEVEZELBETON VOOR FUNDERINGEN Paper Self-compacting high-performance fiber concrete for foundations: Part 1 - experimental verification and design considerations (SC23/1, p. 172) Door: Joost Walraven, Didier Droogné, Steffen Grünewald, Luc Taerwe, Bogdan Cotovanu, John Rovers https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/suco.202000440 Paper Rotation and moment redistribution capacity of fiber-reinforced concrete beams: Parametric analysis and code compliance (SC23/1, p. 220) Door: Alejandro Nogales, Nikola To?i?, Albert de la Fuente https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/suco.202100350 fig. 2 Scheurpatroon van een beproefde plaat fig. 3 Randvoorwaarden en wapeningsverdeling onderzochte balken Er is veel bekend over vezelbeton met normale sterktes en over ultra-hogesterkte- beton. Dat geldt in mindere mate voor het tussengebied. Daarom is onderzoek gedaan naar de toepasbaarheid van zelfverdichtend hogesterktevezelbeton (self-compacting highperformance fiber concrete, HPFC). Er is een betonmengsel ontworpen met een kubusdruksterkte van circa 110 MPa en een staalvezelgehalte van 60 kg/m3. De belangrijkste eigenschappen van dit beton zijn niet gerelateerd aan de druksterkte maar aan het na-scheurgedrag. Vanwege de na-scheur treksterkte, die dankzij de vezels hoger is dan de axiale treksterkte, ontstaat hardeninggedrag en een fijne scheurverdeling. Dit maakt het beton zeer geschikt voor constructieve toepassingen. Het resulteert namelijk niet alleen in ver- groot draagvermogen maar ook in een langere levensduur. Onderzocht is wat de mogelijke toepas- baarheid is voor funderingen. Er zijn expe- rimenten uitgevoerd om het gedrag voor en na scheuren, de dwarskrachtweerstand van gedrongen liggers, de verankerings- lengte van wapening en de dwarskracht- capaciteit van poeren te onderzoeken. De resultaten zijn gebruikt om de toepasbaar- heid van ontwerpregels voor staalvezelbe- ton uit fib Modelcode 2010 na te gaan. Hieruit bleek dat het ontwerp van con- structies met het ontwikkelde HPFC kan worden gebaseerd op de bestaande ont- werpregels, met enkele aanpassingen. Het onderverdelen van vezelbeton in sterkte- klassen is daarbij een praktische manier om het te combineren met traditionele wapening. ROTATIECAPACITEIT EN MOMENTHERVERDELING VAN VEZELVERSTERKT BETON Vele onderzoeken hebben de invloed van vezels in beton (FRC) op onder meer de na-scheursterkte, verminderde scheurafstand, scheurwijdte en levensduur aangetoond. Het gaat hierbij vooral om de effecten in de bruikbaarheidsgrenstoestand. Om het effect in de uiterste grenstoestand te bepalen moet nog veel werk wor- den verzet. Om dit onderwerp verder te onderzoeken is in Spanje een numerieke parametrische studie uitgevoerd van hybride gewapende betonnen (HRC) balken met ver- schillende wapeningspercentages (0,13% - 1,14%) en FRC-sterkteklassen (3c, 5c en 7c conform fib Model Code 2010). De plastische rotatiecapaciteit is onder- zocht met statisch bepaalde liggers en de herverde- lingscapaciteit met statisch onbepaalde liggers. De vervormings-, rotatie-, en momentherverdelingscapa- citeit zijn beoordeeld met behulp van een eindige- elementenmodel, dat vooraf is gekalibreerd aan de hand van experimentele resultaten uit de literatuur. Het onderzoek laat zien dat er een significante vermin- dering is van de rotatiecapaciteit en momentherverde- ling voor licht gewapende (hybride) balken. In het onderzoek zijn enkele praktische aanbevelingen gedaan ten aanzien van minimale wapeningsverhoudingen die voldoende rotatie- en herverdelings- capaciteit van HRC-elementen garanderen. De studie kan een bijdrage leveren aan meer betrouwbare ontwerpen van HRC- elementen. 64? CEMENT 3 20 22 TESTMETHODEN BUIGSTERKE VAN MET STAALVEZELS VERSTERKT SPUITBETON VERGELEKEN Paper Round robin test to compare flexural strength test methods for steel fiber-reinforced sprayed concretes (SC23/1, p. 255) Door: Bou-Young Youn-?ale, Sven Plückelmann, Rolf Breitenbücher https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/suco.202000700 Paper An assessment of factors affecting the elastic modulus of concrete (SC23/1, p. 593) Door: Ryan Wok Sun, George C. Fanourakis https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/suco.202000553 fig. 4 Testopstelling volgens EN 14488-3 (a) en EFNARC (b) fig. 5 Relatie volumieke massa ? E-modulus Volgens de huidige Europese norm voor spuitbeton, EN 14487-1 worden de buig- sterktes (scheursterkte, uiterste buigtrek- sterkte en reststerkte) van met staalvezels versterkt spuitbeton bepaald door het uitvoeren van een vierpuntsbuigproef op balken (testen conform EN 14488-3). In een EFNARC-richtlijn (EFNARC is een federatie van aannemers, producenten, leveranciers en adviseurs voor gespecialiseerde bouw- en betonsystemen) wordt echter een drie- puntsbuigproef op panelen met een inkeping aanbevolen. Volgens EFNARC is een wezen- lijk voordeel van deze testmethode de geringere spreiding van de testresultaten. Bovendien zijn de afmetingen van de pane- len gelijk aan de testmethode voor energie- absorptie volgens EN 14488-5. Om de testmethoden te beoordelen en te vergelijken, is op Europees niveau een ring- ONDERZOEK NAAR DE INVLOEDSFACTOREN E-MODULUS BETON De elasticiteitsmodulus is nodig voor het ontwerp van gewapend betonnen constructies, ook voor het voorspellen van kruipvervor- ming. In de huidige modellen is de E-modulus voornamelijk afhan- kelijk van de druksterkte. Daarbij varieert de nauwkeurigheid echter sterk, waardoor ze ontoereikend zijn voor het brede scala van betonsoorten. In een Zuid-Afrikaans onderzoek is de E-modulus onderzocht van 108 mengsels. De invloed van zeven factoren op de E-modulus is onderzocht: type toeslagmateriaal, hoeveelheid toeslagmateriaal, type bindmiddel, nabehandelingsduur, sterkte, water-cementfac- tor en volumieke massa. Vooral het type toeslagmateriaal blijkt een sterkte relatie te hebben met de E-modulus. Ook de invloed van de volumieke massa is significant (P = 2,39 × 10??%). De druk- sterkte daarentegen is minder bepalend. Het onderzoek bevestigt dat de sterkte een onbetrouwbare eigen- schap is om de E-modulus op te baseren, hoewel dat wel de gang- bare praktijk is. Het wordt daarom sterk aanbevolen modellen in de regelgeving te baseren op type toeslagmateriaal en volumieke massa. Een goed voorbeeld is het model van T. Noguchi et al. onderzoek uitgevoerd. Daarbij zijn proef- stukken beproefd in vijf verschillende labo- ratoria. Uit de resultaten blijkt dat er nauwelijks verschil zit in de scheursterkte en buigtrek- sterkte. Een direct vergelijk met betrekking tot de reststerkte is niet mogelijk als gevolg van het verschil in definitie. Wel blijkt dat de spreiding van de reststerktes iets kleiner is bij de testmethode op panelen in verge- lijking met de testmethode op balken. Daarom zal de EFNARC-test in de toekomst als alternatieve testprocedure in EN 14487-1 worden opgenomen.