Beroepen veranderen in de loop der jaren door nieuwe ontwikkelingen in de techniek of de markt. In het kader van 70 jaar Cement vroeg de redactie aan de nieuwe generatie constructeurs ? verenigd in YouCon, de vereniging voor jonge constructeurs ? hoe zij de toekomst van de constructeur zien. De jonge constructeur blikt vooruit door ir. Marijn Bruurs, YouCon / Witteveen+Bos 26? CEMENT 02 2019 Een van de grote veranderingen in de werkzaamheden van de constructeur is de verdere digita- lisering van het beroep.  De afgelo- pen 30 jaar zijn constructeurs steeds meer de mogelijkheden van digitale hulpmiddelen gaan ontdekken. De rekenpakketten voor constructies zijn niet meer weg te denken van het bureaublad van de constructeur. Naast het uitrekenen van één con - structie is er de laatste jaren ook een toege- nomen interesse in parametrisch ontwer- pen. Eén model waarmee gemakkelijk een aantal varianten kunnen worden gegene- reerd. Daarnaast worden constructiebere- keningen steeds verdergaand geautomati - seerd. De constructeur van nu is meer en meer in staat snel een aantal varianten te genereren en die direct tot een hoog niveau geautomatiseerd uit te werken. Ontwerpbe- slissingen kunnen zo op basis van gedetail - leerde informatie worden gemaakt. De volgende stap in de digitalisering is wan - neer de computer ook het ontwerpen over- neemt van de constructeur. De eerste voor- beelden van algoritmegestuurd ontwerpen zijn er al en tonen dat kunstmatige intelligen - tie beter dan de mens in staat is bepaalde op- timaliseringsvraagstukken op te lossen. Der- gelijke algoritmen kunnen echter alleen worden gemaakt met behulp van een con - structeur. Als het ontwerpen van een con - structie enkel een programmeervraagstuk was, had het algoritme daarvoor al bestaan. Juist de specifieke vakkennis van de constructeur is nodig om algoritmen te ont - wikkelen. Een deel van de toekomstige con - structeurs, met affiniteit en interesse in pro - grammeren, zal hier de komende jaren aan werken. De hulpmiddelen die de construc - teur kan gebruiken bij het ontwerpen van een constructie zullen fundamenteel veranderen. In tegenstelling tot andere beroepen die worden bedreigd door digitalisering, zien we echter ook een rol voor de constructeur die niet zal veranderen. De constructeur van gisteren, nu en de toekomst is primair de hoeder van de veiligheid van de gebouwde omgeving. Daarmee blijft de noodzaak van het beroep bestaan. Ook bij een door een al - goritme ontworpen constructie moet de constructeur op z'n minst toetsen of het ontwerp voldoet aan de veiligheid zoals wij die verwachten. De mogelijkheden van digi - talisering helpen de constructeur dan ook bij het beter uitoefenen van zijn vak. Een constructeur is niet iemand die alleen re- kent, tekent, varianten bedenkt en construc- ties dimensioneert, maar degene die aan de lat staat voor de veiligheid van de construc- tie. Beschermde titel Om de veiligheid van het ontwerp te borgen in alle fasen van ontwerp en uitvoering moet de ontwerpend hoofdconstructeur betrok - ken blijven tijdens het hele project. Dit bete- kent niet dat de hoofdconstructeur alle werkzaamheden moet uitvoeren, maar wel dat hij de uitgangspunten moet controleren. Bij de verantwoordelijke rol die we voor de constructeur in de bouwketen zien, hoort ook de verdere professionalisering van het beroep. Beroepen met een verant- 1 Het DFAB­huis in Zürich, het resultaat van de digitalisering van het beroep constructeur 1 CEMENT 02 2019 ?27 2, 5 Tijdens thema­avonden en excursies van YouCon vindt kennisoverdracht tussen ervaren en jonge constructeurs plaats?3 Bij het project aan de Hoogstraat in Rotterdam is gebruikgemaakt van een donorskelet, foto: IMd Raadgevende Ingenieurs?4 Door parametrisch ontwerpen kunnen gemakkelijk verschillende varianten worden gegenereerd en constructieberekeningen verder worden geautomatiseerd? 3 5 2 4 28? CEMENT 02 2019 "Weg met de slachtofferrol in de keten, we zijn als constructeurs juist de spil in het bouwproces" woordelijke rol in de maatschappij, als art- sen en notarissen, zijn beschermd door de titel vast te leggen in een register. Ook de titel constructeur moet in de toekomst worden beschermd om de verant - woordelijke rol van de constructeur in het bouwproces te kunnen borgen. Deze con - structeur, mét beschermde titel, moet aan - toonbaar kundig zijn in het vak en aan per - manente kennisontwikkeling doen om zo zijn of haar kundigheid op peil te houden. Ook moet deze constructeur op juiste wijze invul - ling geven aan de verantwoordelijkheid die voortkomt uit zijn rol als hoeder van de con - structieve veiligheid. Daar hoort bij dat hij/zij niet meegaat met opdrachtgevers met een vraag die niet aansluit bij de uitgangspunten van borging van die constructieve veiligheid. Belangrijk daarvoor is dat in de bescher- ming van de titel voldoende ruimte is voor het grote aantal specialisaties dat nu al be- staat en alleen maar zal toenemen in de toe- komst. Het risico van scherp gedefinieerde eisen voor de constructeurstitel is dat deze enkel passend is voor generalisten en niet voor de specialisten die juist een steeds be- langrijkere rol spelen. In de bescherming van de titel con - structeur moeten zowel ontwerpende con - structeurs, hout/beton/staal/?-construc- teurs, maar ook constructeurs werkend aan digitalisering zich herkennen. De specialisa - ties binnen het vakgebied zijn er juist om verdieping in de complexiteit mogelijk te maken en elke specialist moet besef hebben van zijn verantwoordelijkheid. We moeten als constructeurs echter niet verwachten dat met de invoering van een beschermde titel de status van het be- roep in de maatschappij en in het bijzonder in de bouwketen van vandaag of morgen verandert. Daarvoor moeten we ook onszelf soms anders opstellen. We moeten de trots die we hebben, omdat we elke dag ons prachtige vak uit mogen oefenen, op de juis- te manier ten tonele brengen bij de rest van de keten. Weg met de slachtofferrol in de ke- ten, we zijn als constructeurs juist de spil in het bouwproces door de verbindende rol tussen ontwerpen en maken, het overzicht in het proces en de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van mensen. Duurzaamheid Naast de primaire verantwoordelijkheid voor de constructieve veiligheid heeft de constructeur een steeds grotere gedeelde verantwoordelijkheid op het gebied van duurzaamheid. Het gaat dan niet alleen om de hoeveelheid of het type materiaal dat no- dig is voor de constructie en de energie die daarvoor nodig is, maar veel meer nog om de afstemming tussen constructief ontwerp en levensduur. De eerste initiatieven om de duurzaamheid van constructieve ontwer- pen te verhogen zijn er, zoals het hergebruik van bouwcomponenten of het demontabel bouwen. Maar aan ons de taak deze en nieu - we initiatieven verder te ontwikkelen en ook daadwerkelijk toe te passen in onze be- roepspraktijk. Kennis- en informatieoverdracht Een andere uitdaging waar we als construc- teurs mee aan de slag moeten, is kennis- en informatieoverdracht. Een groot aantal ge- weldig ervaren constructeurs gaat de ko- mende tien jaar met pensioen. Het is daar- om belangrijk dat we de kennisoverdracht tussen ervaren en jonge constructeurs goed faciliteren en stimuleren. Als YouCon probe- ren we hier samen met de andere vakver- enigingen onder andere invulling aan te ge- ven door beide groepen bij elkaar te brengen tijdens thema-avonden en vakda - gen, maar ook voor de bedrijven en con - structeurs zelf ligt hier een belangrijke ver- antwoordelijkheid om de continuïteit van het vakgebied te borgen. Ook de wijze waarop informatie over constructief ontwerpen en materialen wordt gedeeld, moet de komende jaren ver- anderen om bij te blijven met de digitalise- ring en werkwijze van de nieuwe construc- teurs. We hebben als vakgroep veel informatie opgebouwd, maar deze is wijd - verspreid en gefragmenteerd beschikbaar. Soms is de informatie ook nog eens afge- schermd. De informatie die beschikbaar is, zou beter moeten worden ontsloten om te zorgen dat het eenvoudiger is de juiste in - formatie op te zoeken. Verschillende kennis- banken moeten worden gecombineerd ten - einde de constructeur beter in staat te stellen om zijn vak uit te oefenen. CEMENT 02 2019 ?29