WERKEN AAN CERTIFICATENVOOR DE NEDERLANDSE ENEUROPESE BOUWir.E.G.C.Coppens, Stichting BouwkwaliteitHet is al weer ruim twee jaar geleden dat in Cement is gerapporteerd over de standvan zaken bij het afgeven van kwa?teitsverUaringen in de bouw. Inmiddels hebbende nieuwe structuren in het stelsel van certificatie vaste vormen gekregen. Een goedmoment om de balans op te maken van de Nederlandse en Europeseontwikkelingen waar we allen mee te maken krijgen.oor de op handen zij nde veran-dering van de bouwvoor-schriften zullen certificaten enin het algemeen kwaliteitsverklaringenin een nieuw licht komen te staan. Doorde Woningwet, het Bouwbesluit en deEuropese Richtlijn Bouwprodukten zalaan kwaliteitsverklaringen een publiek-rechtelijke status worden gegeven. Per 1januari 1992 kan dit realiteit zijn, tenzijde administratieve voorbereiding niettijdig zou kunnen worden afgerond.BouwvoorschriftenIn het kader van Europa 1992 heeft deEG besloten om de verantwoordelijk-heid voor de bouwvoorschriften pri-mair bij de lidstaten te laten. Europesebouwvoorschriften zullen dus de eerst-komende tijd niet worden opgesteld.Daarentegen zullen er wel Europese ei-sen voor bouwprodukten komen, waar-bij de lidstaten verplicht worden hunbouwvoorschriften zodanig aan te pas-sen dat bouwprodukten die aan die Eu-ropese eisen voldoen, ook toepasbaarzijn in de desbetreffende lidstaat. De in-vloed van de EG op de bouwvoorschrif-ten in de lidstaten is geregeld in deRichtlijn Bouwprodukten (89/106/EEG) die op 21 december 1988 is aange-nomen. De lidstaten zij sindsdien drukbezig met het aanpassen van hun bouw-regelgeving; uiteraard ook Nederland.Dit werk moet volgens de RichtlijnBouwprodukten klaar zijn op 27 juni1991. Tot op heden is nog geen enkelelidstaat gereed.Europese Technische SpecificatiesIn de Richtlijn Bouwprodukten is vast-gelegd wat Europese eisen voor bouw-produkten zijn. Een concrete formule-ring van de eisen is daarin echter niet ge-geven. Die zal worden gegeven in de zo-genaamde Europese Technische Speci-ficaties.Hiervan bestaan verschillende typen. Detwee voornaamste zij de Europese nor-men en de Europese Technische Goed-keuringen.Europese normen voor bouwproduktenzijn nog niet gereed, maar er wordt opeen breed front aan gewerkt. Ook voorhet afgeven van Europese TechnischeGoedkeuringen worden voorbereidin-gen getroffen.(vervolg van blz. 53)Een ander interessant uitvoeringsaspectwas het storten van de 500 mm dikkewanden van de ter plaatse gestorte stabi-liteitskern.Deze schacht met (bijna te) veel sparin-gen is uitgevoerd met behulp van eenzogenaamde vijzelbekisting. Dit uitOostenrijk afkomstige bekistingssys-teem bestaat uit 4 schottenrijen van ie-der 1 m hoogte, boven elkaar. In Cement1991, nr. 1 staat dit interessante systeemuitgebreid beschreven.Zodoende kon in 102 werkdagen dekern op hoogte komen. Cruciaal was deeerste fase om boven het niveau van deeerste verdieping ( = start prefab skelet)te komen. Dit heeft de nodige moeitegekost, maar is dankzij een grote inzetvan alle betrokkenen (net) gelukt.Hierna stond het monteren van hetprefabskelet op het kritieke pad van deuitvoeringsplanning. De kern diendevervolgens alleen de prefabmontagevoor te blijven. Ook dit aspect: het leve-ren van prefab, transport en montagekon door een grote inzet van mankrachten kennis op tijd worden voltooid,waardoor het hoofddoel: bouwwarmtein december 1990 kon worden gehaald.Gezien de strenge vorstperiode van fe-bruari 1991 geen overbodige luxe.Medio juli 1991 dienen de bouwkundi-ge afbouw en de montage van de instal-latie voltooid te zij n, opdat in september1991 Robeco optimaal toegerust de fi-nanci?le wereld met vertrouwen tege-moet kan treden.Enige dataBouwtijd bouwput en fundering, inclu-sief funderingsplaat:september 1988 -juli 1989;ruwbouw skelet:augustus 1989 - oktober 1990;installaties en afbouw:januari 1990-juli 1991.BelanghebbendenOpdrachtgever: Rodamco InternationalEurope Ltd., RotterdamArchitect en bouwdirectie: architecten-bureau Quist BV, RotterdamAdviseur constructies: ABT Adviesbu-reau voor Bouwtechniek, Arnhem/DelftAdviseur installaties: ingenieursbureauDeerns BV, RijswijkHoofdaannemer: HBM, RotterdamLeverancier prefab draagconstructies:Haitsma, Harlingen/MaarssenMontage prefab: Van der Meyden, Kou-dekerk aan den RijnLevering/vlechten betonstaalwapening:Van Noordenne, Hardinxveld-Giessen-damD54 Cement 1991 nr. 4Conformverklaringen geven rechtop het CE-merkEen producent heeft het recht om hetCE-merk (= Communaut? Europeen,het Europese keurmerk) op zijn pro-dukten aan te brengen, indien hij be-schikt over een conformverklaring.Hiervan bestaan twee typen: conformi-teitscertificaat en conformiteitsver-klaring. Het eerste type wordt afgegevendoor een onafhankelijke certificatie-in-stelhng; het tweede wordt door de pro-ducent zelf opgesteld, waarbij afhanke-lijk van het produkt ??nmaal een con-trole plaatsheeft van het produkt dooreen extern laboratorium, al dan niet ge-koppeld met regelmatige controle vande 'interne kwaliteitbewaking' dooreenkeuringsinstituut of certificatie-instel-ling.Keuze van de confbrmverkla-ringssystemenVoor de invoering van de RichtlijnBouwprodukten is het zogenaamde'Permanent Comit? voor de Bouw (89/106/EEG)' opgericht. Een werkgroepvan dit Comit? is belast met de voorbe-reiding van de voor produkten te eisenconformverklaringssystemen. De Stich-ting Bouwkwaliteit vertegenwoordigtNederland in deze werkgroep, welke tebeschouwen is als de kerngroep voor re-gelingen voor certificaten en fabrikan-ten-eigenverklaringen. Thans wordtreeds concreet gewerkt aan conform-verklaringssystemen voor: cement, glas-produkten, vliegas, betonstaal en kunst-stof leidingbuizen.Nederlandse certificatenStaten-rechtelijk zal het toepassen vanprodukten die het CE-merk dragen,vanaf 27 juni 1991 in Nederland en ui-teraard ook in de overige EG-lidstaten,niet verboden kunnen worden door deoverheid, mits de toepassing in overeen-stemming is met het beoogde gebruiks-doel.Redelijkerwijs is echter niet te verwach-ten dat er veel produkten op die datumzullen zijn met een CE-merk.De bestaande Nederlandse certificatenzullen op 27 juni 1991 dus niet onmid-dellijk hun waarde verliezen. Het is ove-rigens nog maar de vraag of zij die optermijn wel zullen verliezen. De be-staande Nederlandse certificaten, voorhet overgrote deel KOMO-certificaten,zijn privaatrechtelijk van aard en kun-nen daarom een hoger kwaliteitsniveauafdekken dan het puur publiekrechte-lijke CE-merk.Bouwbesluit en certificatenZoals bekend wordt in Nederland alenige jaren gewerkt aan invoering vanhet Bouwbesluit. Staatssecretaris Heer-ma heeft aangekondigd dat hij streeftnaar daadwerkelijke invoering per 1 ja-nuari 1992.De filosofie achter de Nederlandsebouwvoorschriften is dat certificatenniet vereist zullen worden, maar dat zijgeaccepteerd moeten worden doorBouw- en Woningtoezicht als voldoen-de bewijs dat aan de eisen is voldaan.Hierdoor behouden certificaten hunprivaatrechtelijke karakter en kunnende betrokken partijen zelf een optimaalcertificatiesysteem opzetten.De Stichting Bouwkwaliteit adviseertVROM inzake de te erkennen certifica-ten. Te zamen met de certificatie-instel-lingen wordt thans bezien of het KO-MO-merk als uniform bouwkeurmerkzal gaan gelden. Ongeveer 90% van allecertificaten die door de acht in de bouwwerkzaam zijnde certificatie-instellin-gen zij afgegeven dragen reeds het KO-MO-merk. Alle certificaten van BKB,BMC, IKOB, INTRON en SKH dragenhet KOMO-merk, alle certificaten voorbouwprodukten van KIWA eveneens.BDA is reeds met invoering bezig en al-leen SKG bestudeert de consequentiesnog.Certificatie verplichtIndien in Europa wordt besloten datvoor een bepaald produkt certificatieverplicht is, dan zal ook in Nederlanddat produkt niet meer door Bouw- enWoningtoezicht toegelaten mogenworden zonder certificaat. Door de Eu-ropese cementindustrie is voorgesteldom voor cement certificatie te verplich-ten.Voor geen enkel produkt zijn er overi-gens al beslissingen genomen.2 Door de Raad voor de Certificatieerkende uitvoerende instituten(certificatie-instellingen) in de bouw;deze instituten zijn lid van debranche-organisatie VECIBIN, deVereniging van CertificerendeInstellingen in de Bouw in NederlandBDA Keurings- en Certificerings-instituut BVBV Kwaliteitsverklaringen Bouw BKBStichting BMCStichting Instituut voor Keuring en On-derzoek van Bouwmaterialen IKOBINTRON, instituut voor materiaal- enmilieuonderzoek BVKIWA NVStichting Kwaliteitscentrum Gevelele-menten SKGStichting Keuringsbureau Hout SKHCement 1991 nr. 4 55