I_UT_IL~I_TE_I~TS_B_O_UW~~~~~I CONSTRUCTIE ONTWERPVICTORIA-GARAGEAMSTERDAMONDERGRONDSE PARKEERGARAGE AAN HET WATERir.R.N.J.Huijhen. Ingenieursbureau Schiebroek-Struik BY; Den HaagEind vorig jaar is in de Amsterdamse binnenstad een grote ondergrondseparkeergarage in gebruik genomen, met een capaciteit van 500 parkeerplaatsen. Degarage is gebouwd volgens een alternatiefplan, ontworpen door IngenieursbureauSchiebroek~Struik.In het oorspronkelijke plan was het hoogteverschil ter plaatsevan de bouwlocatie aanleiding geweest verschillende aanlegniveaus te kiezen. Ditbetekent complexiteit in het constructiefontwerp en de uitvoering. In hetontwikkelde alternatiefontwerp is gestreefd naar effici?nte gebruiksmogelijkhedenen eenvoudige bouwvormen. Prefabricage speelt hierbij een grote rol. In dit artikelzijn het ontwerp in hoofdlijnen en enkele bijzondere details toegelicht.1 Bouwput voor de Victoria-garageaan de Prins Hendrikkade te Amsterdam.Cement 1991 nr. 6foto's: Aeroview - Dick Sellenraad43IUTILITEITSBOUW ICONSTRUCTrnFO~RPIn augustus 1988 kreeg ons bu-reau de opdracht van Strukton Be-tonbouw de uitwerking te verzor-gen van de Victoria-garage op basis vaneen gegeven ontwerp. De garage moestplaats bieden aan 500 auto's en wordengebouwd op een locatie van circa 160 x31 m2, minimaal 2m onderstraatniveau,aan de Prins Hendrikkade, schuin te-genover het Centraal Station te Amster-dam (fOto 1).Gezien de complexiteit van het gepre~senteerde plan met verschillende aan-legniveaus en korte kolomafstanden iseenalternatiefontwerp aangeboden. Debovenbouw moest echter gehandhaafdblijven, omdat de gemeentelijke goed-keuringen inmiddels waren verleend.Het alternatiefontwerp is gebaseerd opgrote overspanningen, 2 x 15,5 m, zodatgrote kolomloze ruimten ontstaan,waar zeer effici?nt kan worden gepar-keerd (fig. 2).De twee en een halve parkeerlaag vanhet bestaande plan, met een kolom-menstramien van 7,2 x 7,2 m2, kon zo-doende worden teruggebracht naartwee parkeerlagen. Het oorspronkelijkeontwerp werd hierdoor sterk vereen~voudigd.In februari 1989 is gestart met de bouw;de oplevering was in augustus 1990. Detotale bouwkosten bedroegen f 18 mil-joen, exclusief.BTWOntwerp in hoofdlijnenDe garagebestaat uit twee rechthoekigeparkeerlagen, 158 m lang en 31 m breed,op eendieptevan 3,3 men5,95 m-NAP.Driedilataties verdelen de garage invierdelen van elk 40 m lengte (fig. 3).Een tweetal hellingbanen verzorgt deverbinding met het kassaniveau. Terplaatse van het kassaniveau komen dehellingbanen samen met de in- en uitrit2 Dwarsdoorsnedevan de garage (fig. 4). Tevens wordt vandaaruit toezicht gehouden op de garage.De bovenbouw (straatniveau) van hetoorspronkelijke ontwerp met trappen~huizen, restaurant, in- en uitritten enz.was uitgangspunt, vanwege de verleen-de goedkeuringen.Bij het kassaniveau zijn de meeste raak-vlakken met de bovenbouw, het overigedeel van de garage ligt 2 ? 3,5 m onderstraatniveau.Het kassaniveau, een in hetwerk gestor-te betonnen doos, vormt een interme-diair tussen de grofmazige, sterk ge~structureerde onderbouwende f~nmazige bovenbouw.De betonnen doos wordt gevormd dooreen 0,5 m dikke vloer op 0,6 m - NAP,diewordtondersteunddooreenkolom-menrij op as D en door zware kolom-men (0,3x 1m2, h.o.h. 9 m) op de assen Cen F.De dakvloer op 2 m +NAP wordt f~nmazig ondersteund door prefab kolom~men 0,25 x 0,25 m2? De overdracht vande kleinere kolomlasten hieruit naar deeerder genoemde kolommen wordtverzorgd door de 0,5 m dikke vloer(fig. 5).Gezien de grote overspanningen incombinatie met hoge belastingen en dekorte bouwtijd is op grote schaal (voor-gespannen) prefab beton toegepast. Hetontwerp is zodanig opgezet dat stan-daard produkten als kanaalplaten enbrugliggers konden worden toegepast.De stabiliteit van de garage wordt ver-zorgd door de langswand op asA(steun-berenwand). Deze is ingeklemd terplaatse van de fundering.De kolommen en de overige langswan~den pendelen, via de dakvloer, daaropaan.BonwkuipVoor de bouwvan de garage was een tij-delijke bouwkuip noodzakelijk. Hetaanlegniveau van de garage ligt op circa6,5 m - NAP, terwijl het straatniveauva-rieert tussen 2 en 3,5 m + NAP. Degrondwaterspiegel bevindtzich op circa0,4m-NAP.De bouwkuipwerd gevormd doordam-wanden tot een diepte van 20 m - NAP.Aan de waterzijde is een kistdam gefor-meerd met een breedte van 12 m. Degrondlagen van 15 t.m. 20 m - NAP ver-zorgden de verticale afsluiting van debouwput.Door middel van een bemaling werd inde.eerstezandlaag(12 tot 15 m~ NAP) degrondwaterstand in het bovenliggendegrondpakket beheerst.In het ontwerpstadium is overwogen defunderingsvloer uit te voeren in con-structief onderwaterbeton, met eenlaagdikte van 1,5 m. De kelder zou danop staal gefundeerd kunnen worden.Voor de bouwkuip kon danwordenvol-staan met een korte damwand, doordathet afsluitend grondpakket op een ho-ger niveau kon liggen, zonder risico vanopbarsten. In overleg met de aannemeris gekozen voor de eerste oplossing. De??nvoud en de controleerbaarheid vande uitvoering van een palenveld speeldehierbij een rol. De relatief hoge kostenvan een dikke vloervan collo?daal betonwas doorslaggevend.De bouwkuip maakte de volgende sta-dia door (fOto 6).- intrillen damwand;- ontgraven, aanbrengen vangroutan~kers, verankerd in de tweede zandlaagop 20 m - NAP en dieper. In de kist~dam trekstangen aanbrengen op NAP;- aanvullen van de kistdam tot 0,5 m +NAP;- ontgraven en heien vanaf 5 m - NAP;3 Plattegrond parkeergarager- r8300fl6IIOr-1"7900l~lII I