C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gWapen i ng52 cement 2008 7In de voorgaande Beoordelings-richtlijn (BRL 0502, 1997) wer-den twee typen tralieliggersbenoemd, namelijk voor de toe-passing in breedplaatvloeren enals supportliggers. In de nieuwe,herziene Beoordelingsrichtlijn(BRL 0502, 2007) is dit uitge-breid tot vijf typen: in breedplaat-vloeren, als supportligger, inwegenbouw, als constructievewapening en in wandelementen.Bij elk type zijn de constructievetoepassingsmogelijkheden nadergedefinieerd. Deze toepassings-mogelijkheden zijn onder meerafhankelijk van de aanwezigheidvan betonstaal dat geheel dan welslechts gedeeltelijk voldoet aanNEN 6008 (bijv. zwak geprofi-leerd betonstaal). Ook de positio-nering van de bovenstaven/onderstaven en diagonaalstavenspeelt een rol. Dit alles heeftgeresulteerd in tabel 1.De tralieliggerconfiguraties con-form de tabel leveren in principevoor de diagonaalstaven hellings-hoeken 45? op. In de Beoorde-lingsrichtlijn wordt opgemerktdat bij hellingshoeken > 60? addi-tioneel moet worden gerekendom de tralieligger ook nog toe tekunnen passen voor verbindings-wapening. Indien de hellings-hoek < 45? mag de tralieliggerniet als verbindingswapeningworden meegerekend, zoalsbedoeld in NEN 6720 art. 8.2.C o n s t r u c t i e v e w a p e n i n gMet uitzondering van type 2 'sup-portliggers' kunnen de overigetypen tralieligger elk op een eigenmanier als constructief wape-ningselement worden aangewend.In ??n geval (type 1) kunnen deonderstaven een constructieve bij-drage leveren aan de betoncon-structie. In het andere geval (type3) is dat de bovenstaaf.Een additionele prestatie kan type4 leveren, omdat alle betonstaal-staven (onder/boven/diagonaal)KOMO-gecertificeerd zijn en allelasverbindingen krachtlasverbin-dingen zijn in overeenstemmingmet het gestelde voor gepuntlastewapeningsnetten in NEN 6008.Dit type kan dan ook wordengebruikt als 'dwarskrachtligger'.Alle betonstaalstaven kunnen wor-den meegenomen in de betonbe-rekening en de (kracht-)lassenkunnen ook nog eens wordengehonoreerd bij de bepaling vande verankerings- en overlappings-lengtes. Conform NEN 6720 o.a.art. 3.6.2/3.8.1/3.11.2.1 zijn danreducties toegestaan.Voorts zijn in de Beoordelings-richtlijn eisen opgenomen voorToepassingen tralieliggersin BRL fors uitgebreid2 |Functie van tralieliggersin breedplaatvloerenzijn:1. sterkte en stijfheid tijdenstransport en montage2. ondersteuning voorbovenwapening3. constructieve wapening(afschuifwapening, onder-wapening)4. t.b.v. hijsen (foto)ing. C.P.M.J. Vester, KiwaDe tijd dat tralieliggers alleen in breedplaatvloeren werden toegepast ligt verachter ons. Toepassingen bijvoorbeeld als supportliggers, in wanden of alsconstructieve wapening komen tegenwoordig regelmatig voor. Om die redenis de Beoordelingsrichtlijn BRL 0502 'Tralieliggers' drastisch herzien.1 |BRL 0502 is dit jaardrastisch herzienC o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gWapeningcement 2008 7 53onder meer toe te passen ken-middellijnen, maximum enminimum afmetingen tralielig-gers, ombuigingen, diameterver-houding gepuntlaste verbindin-gen en gespecificeerde waardenvoor de afschuifkrachten van deverbindingen.Tralieliggers zoals hier omschre-ven worden steeds vaker gebruiktals 'constructief bouwproduct'.De prefab industrie maakt ersteeds frequenter gebruik van enlevert tevens een bijdrage aan hetverbeteren van het product en ont-wikkelt samen met de tralieligger-producenten nieuwe typen tralie-liggers. Het is van belangverantwoord gebruik te maken vande mogelijkheden die tralieliggersin de toepassing te bieden hebben;de Beoordelingsrichtlijn is daar-voor een schakel in de keten.A a n v r a g e nDe Nationale Beoordelingsricht-lijn voor het KOMO-productcerti-ficaat voor tralieliggers kan wor-den opgevraagd bij Kiwa,afdeling Bouwconstructies, tel.(070) 414 46 73. n3 |Toepassing in de wegenbouwtype 1 type 2 type 3 type 4 type 5toepassingsvoorbeeld breedplaatvloerensupportligger wegenbouw algemeenconstructiefwandelementenafmetingen hoogte (H1) mm 70-400 70-400 70-400 70-400 100-400bovenstaaf (mm) 7 4,5 7 7 6diagonaalsta(af)ven(mm) 4,5 (2 stuks) 1) 4 (1 of 2 stuks) 4 (2 stuks) 4,5 (1 of 2 stuks) 5 (2 stuks)ondersta(af)ven (mm):?k 5 (2 stuks) 1) 4 (1 of 2 stuks) 4 (2 stuks) 5 (1 of 2 stuks) 5 (2 stuks)staalsoort(leveringstoestand)bovenstaaf FeB 500 FeB 500 FeB 500HWL/HKN/HKFeB 500HWL/HKN/HKFeB 500HWL/HKN/HKdiagonaalsta(af)ven FeB 500 FeB 500 FeB 500 FeB 500HWL/HKN/HKFeB 500ondersta(af)ven FeB 500HWL/HKN/HKFeB 500 FeB 500 FeB 500HWL/HKN/HKFeB 500HWL/HKN/HKonderstaven mogen in de sterkteberekening worden betrokken x - - x xbovenstaven mogen in de sterkteberekening worden betrokken - - x x xdiagonaalstaven mogen in de sterkteberekening worden betrokken - - - x -tralieligger mag worden toegepast als verbindingswapening x ?) (x) x x xdiagonaal- en boven- (of onder-)staven hebben een functie tijdenstransport, tijdens het hijsen en gedurende de onderstempeling vande plaatvloeren in de bouwfasex - x x -tralieligger fungeert als afstandhouder voor aanbrengen bovenwa-pening op de bouwplaatsx x x x -m.u.v. type 4 mogen bovenstaande typen tralieligger niet worden beschouwd als dwarskrachtwapening zoals is bedoeld in NEN 6720, artikel 8.2.1) staafdiameters met kenmiddellijnen 3,3 en 3,6 mm zijn toegestaan.?) tralieligger mag niet worden toegepast als verbindingswapening indien diagonaalstaaf en/of onderstaaf ?k< 4 mm (bijv. 3,3/3,6)Tabel 1 | Overzicht toepassingen tralieliggers volgens BRL 0502