Slijkgistingstanks in voorgespannen beton te Ededoor ir. J. P. Noordijk ci.De grote uitbreiding van onze bevolkingscentra en de sterkeindustrialisering van ons land hebben de verontreiniging van onzemeren, rivieren en kanalen belangrijk doen toenemen. Op veleplaatsen is men dan ook overgegaan tot een systematische reini-ging van het afvalwater en waar dit niet het geval is, bestaanplannen in verschillende voorbereidingsstadia.Ook de Gemeente Ede heeft de laatste jaren belangrijke uitbrei-dingen ondergaan, wat tengevolge had, dat het stelsel van vloei-velden zwaar overbelast werd en een goede reiniging niet meergarandeerde. Daar uitbreiding van deze vloeivelden, welke steedsgoed hebben gefunctioneerd, niet meer mogelijk was, is hetGemeentebestuur overgegaan tot het bouwen van een modernezuiveringsinstallatie, welke echter in etappen tot uitvoering komt.E?n van deze etappen betrof de bouw van een slijkgistingstankmet een inhoud van 1600 m3. Er werd een uitvoering in voor-gespannen beton ontwikkeld, welke bij de besteding het goed-koopst bleekte zijn en die tevens aan de eisen en verlangens vanhet Bureau van Gemeentewerken voldeed.Het ontwerpDe eisen van de Directie waren zeer beknopt gesteld om de con-structeur zo min mogelijk te binden bij het opzetten van zijnontwerp. Daar bij een bolvorm, dus bij vermijding van dodehoeken, het slijkgistingsproces in het algemeen het gunstigst ver-loopt, stelde de Directie geen bijzondere prijs op een vlakkebodem.Uit vroegere studies was reeds naar voren gekomen, dat een tankvan deze afmetingen in voorgespannen beton ekonomischer is uitte voeren dan volgens de traditonele methoden. Er werd dan ookdirekt in de richting van voorspanning gezocht, waarbij o.m.werden bezien de methode van een vaste betonkern, waaromheeneen draadwikkeling is aangebracht, en de methode met kabelsvolgens het systeem Freyssinet. De keuze viel op de laatstemethode.Tenslotte is voor de tankbodem uitgegaan van een stijve bol-schaal, aan de rand versterkt door een randbalk, waarin 16 stuksvoorspanningskabels 12 ? 5 zijn opgenomen. In de wand wordteen druk ge?ntroduceerd door middel van 76 horizontale en48 vertikale kabels, waardoor om praktische redenen de wand-dikte op 25 cm is gesteld. De vertikale kabels zijn ??nzijdig ge-spannen. De horizontale kabels hebben een lengte, die gelijk isaan de halve omtrek van de tank; het spannen heeft plaatsgevonden op verzwaringen van de wand. Het dak draagt op radi-ale balken, die naar boven doorsteken.foto I. de wapening van de tankvloerfoto 2. het storten van de tankvloerCemeni 8 (1956) Nr 17-18 411foto 4. de bekisting van de tankwandfoto 3. de tank in aanbouwCement 8 (1956) Nr 17-18De isolatie van de tankwand bestaat uit 5 cm ge?mpregneerdekurk, 10 cm spouw en een steens-muur. Ook het betonnen dakis voorzien van een laag kurk van dezelfde dikte en is bovende balken afgewerkt met een houten dak.De uitvoeringDaar de bodem van de tank gedeeltelijk op ingegraven vaste gronden gedeeltelijk op opgehoogde grond moest rusten, werd eersthet terrein in een benaderd profliel met zand opgeslempt, ge-heel afgetrild, waarna de grond zo nauwkeurig mogelijk werdafgestoken en onder de rij bijgewerkt. Hierbij kwam nog steedseen vrij groot verschil in vastheid tussen de ongeroerde en deopgebrachte grond naar voren. Dit was een reden om de be-rekening van de tankbodem opnieuw te bezien, uitgaande vanhet feit ,dat alleen de vaste grondslag als dragend was te be-schouwen. Met het bijleggen van twee ringkabels en enkelestaven betonstaal kon aan deze nieuwe eis worden tegemoetgekomen.Het aanbrengen van de onderste proppen van de vertikale kabelswas slechts mogelijk door plaatselijk onder de ringbalk van debodem de grond weg te graven. Het opvullen van deze ontgra-vingen geschiedde door met cement gestabiliseerd zand.De betonspecie werd gemengd in een tegenstroom menger. Voorde wanden en de vloer werd verwerkt 400 kg hoogovencement(klasse B) per m3betonspecie met als toeslagstoffen zand, grind-zand en grind. Uitgegaan werd van een zetmaat van 6 cm, waar-bij de betonspecie nog goed verwerkbaar was.Voor de wandbekisting werd gebruik gemaakt van geprefabri-ceerde schotten, opgebouwd uit vertikaal kisthout (ca 1,80 mlengte) op schenkels. De% schotten werden opgehangen metklossen op baddings van dubbele lengte.Voor het op afstand houden van buiten- en binnenbekisting werdgebruik gemaakt van centerpennen met conische proppen.De wand is gestort in zeven ringen van ca 1,50 m hoogte, waarbijde baddings van de bekisting telkens verbonden werden aan debij de vorige ring ingestorte centerpennen. Dit systeem heeftzeer goed voldaan. Ook de maatvoering gaf geen moeilijkheden.De gehele constructie is van binnen uit gestort, waarbij gebruikwerd gemaakt van stalen steigers.Het afspannen gebeurde op de voor freyssinet-kabels gebrui-kelijke wijze.tek. 5. vertikale en horizontale doorsnedeMud fermenting tanks of prestressed con-crete at Edeby J. P. Noordijk Civ. Eng.The pollution of our fakes, rivers and canals isbecoming ever greater owing to the large-scaleindustrialisation. The systematic cleansing ofwaste water is undertaken on an ever-increasingscale. A modern cleansing installation has beenerected at Ede. The first step was the constructionof a mud fermenting tank with a content of1600 m3. A construction of prestressed concretehas been designed which appeared to be thecheapest according to the tenders submitted. Thearticle deals with the design and its execution.R?servoirs pour fermentation de vase enb?ton pr?contraint ? Edepar l'ing. ?. P. NoordijkLa pollution de nos lacs, nos rivieres et noscanaux augmente constamment par suite de l'in-dustrialisation tr?s grande. On adopte toujoursdavantage la m?thode de la purification syst?ma-tique des eaux vannes. On a construit ? ?de uneinstallation moderne de purification. La premi?remesure ? prendre est la construction d'un r?ser-voir pour fermentation de vase ou boue ayant unecapacit? de 1600 m3. On a ?labor? un projet deconstruction en b?ton pr?contraint, qui lors del'adjudication s'est av?r? le moins co?teux.L'article traite du projet de construction et deson ex?cution.Schlammg?hrungsbeh?lter aus Spannbetonin Edevon Dipi.-lng. ]. P. NoordijkDie Verunreinigung unseres Binnensee-, Fluss.und Kanalwassers nimmt zufolge der fortschreitenden Ausbreitung der Industrie stets mehr zu'und stets mehr schreitet man zur systematischenReinigung des Abfallwassers. In Ede ist nun einemoderne Wasserreinigungsanlage geschaffen. Dererste Schritt hierzu war die Ausf?hrung einesSchlammg?hrungsbeh?lters mit einem Inhalt von1600 m3. Es wurde ein Projekt in Spannbetonentworfen, das sich bei der Offertverhandlungals das billigste erwies. Entwurf und Ausf?hrungwerden besprochen.Cement 8 (1956) Nr 17-18 413