"These folks, quite simply, know what they're doing"Lovende woorden voor Schiphol van de Amerikaansezakenkrant Wall Street Journal die de Amsterdamseluchthaven koos als beste van Europa [1]. Schiphol wordtin binnen- en buitenland gezien als het schoolvoorbeeldvan bouw, inrichting en management van luchthavens.Door de jaren heen is gekozen voor een zorgvuldige,zakelijke architectuur die functionaliteit en overzichtelijk-heid bewerkstelligt in een aangename ambiance [2].De luchthaven maakt zich op voor de groei naarzestig miljoen passagiers per jaar. Terwijl de lucht-vaart na de recente aanslagen in Amerika pas op deplaats maakt, wordt Schiphol voorbereid op de toe-komst.Benthem Crouwel, al jaren betrokken bij hetontwerp van de luchthaven, presenteerde oktober2001 haar nieuwe stedenbouwkundige plan dat degroei van Schiphol-Centrum zal structureren.Bovendien wordt momenteel aan nieuwe uitbrei-dingen van de terminal gewerkt, samen metNACO(Netherlands Airport Consultants) en KhoLiang Ie.V a n l u c h t h a v e n n a a r A i r p o r t C i t ySchiphol is niet alleen een effici?nt vervoersknoop-punt dat onderdeel is van een wereldwijd netwerkvan verbindingen, maar tevens een moderne stad.Niet ontstaan, zoals Amsterdam, maar ontworpenen in luttele jaren explosief gegroeid. Er wonen geenA r c h i t e c t u u r & o n t w e r pSt e d e b o u wcement 2002 1 13Daglicht en een eenvoudige heldere structuurSCHIPHOL ALSSCHOOLVOORBEELDJos van den Hende, Benthem Crouwel Architekten BV bnaGroei van Schiphol-CentrumA r c h i t e c t u u r & o n t w e r pSt e d e b o u wcement 2002 114mensen op de luchthaven maar toch is het een plaatsdie tegemoet komt aan de wensen en behoeften vanhaar `inwoners': reizigers, bezoekers en mensen dieer werken en ontspanning zoeken. Steeds meer acti-viteiten die geen directe relatie hebben met de lucht-vaart ontwikkelen zich op de luchthaven. Zo'n lucht-haven, noemt Schiphol Group een AirportCity.Zoals een gewone stad nooit af is, is AirportCitySchiphol dat ook niet. Alles kan altijd beter, uitge-breider en moderner. Aan Schiphol wordt continugesleuteld. In de afgelopen jaren is het huidige ter-minalcomplex stukje bij beetje vergroot en ver-beterd. Zo kon de terminal het groeiend aantalreizigers onderdak bieden en is de kwaliteitvan de voorzieningen op een hoger niveaugetild: betere restaurants, comfortabelerstoelen,meerinternetwerkplekkennoemmaar op.S c h i p h o l g r o e i tOm de groei naar 60 miljoen reizigers per jaar tekunnen accommoderen zal de terminal fors uitge-breid moeten worden;Terminal 3 aan de westzijde van het complexkrijgt een uitbreiding van 150 meter. Aan de over-zijde van de snelweg A4 (Rotterdam-Amsterdam)wordt een nieuwe pier gebouwd.Deze zogenaamde J-pier, krijgt een light-rail-verbin-ding met de terminal.In het centrale gedeelte van de terminal zal deLounge van Terminal 1 worden vergroot en ver-nieuwd. Ook zal worden doorgegaan met de verbe-tering van de bagage afhandeling door extraafhandelingsruimten te bouwen.In het midden van het uitgebreide terminalcomplex komt in de toekomst de grote niet-Schengen lounge. De terminals 1 en 3 op deuiteinden zijn straks bestemd voor de groei-ende groep Schengen landen.(afbeelding: overszichtschets Schiphol Cen-trum 2010, Benthem Crouwel ArchitektenBNA bv)E e n n i e u w e s t r u c t u u rMet de groei van het aantal reizigerszal ook de vraag naar kantoren toene-men. Om structuur te geven aan denieuwe ontwikkelingen is door hetarchitectenbureau een aantal steden-Animatie toekomstigecentrale as Schiphol centrumBenthem CrouwelImpressie light-verbindingnaar J-pierfoto: Schiphol Groupbouwkundige plannen gemaakt voor deelgebiedenvan Schiphol.Het stedenbouwkundig plan voor het centrum vanSchiphol, in 1989 voor de luchthaven gemaakt, isoktober jl. vervangen door een tweede stedenbouw-kundig plan. Deze structuurschets die een integralevisie geeft op de ontwikkelingen voor de komendetien jaar, is een stedenbouwkundige uitwerking vanhet AirportCity concept. Uitgangspunten voor dezevisie zijn het optimaal benutten van de beschikbareruimte en het realiseren van een hoog verblijfsni-veau door zorgvuldige inrichting van de openbareruimten.(afbeelding: schets Schiphol Boulevard, BenthemCrouwel Architekten BNA bv)E e n k r a c h t i g c o n c e p tDe kracht van het ontwerp voor Schiphol schuilt inde keuze voor twee simpele ordeningsprincipes:? daglicht;? eenvoudige heldere structuur als grondslag voorde ruimten.A r c h i t e c t u u r & o n t w e r pSt e d e b o u wcement 2002 1 15`Inwoners' van de Airport City foto's: Jannes LindersDe keuze voor daglicht, betekent voor de reiziger dathij steeds ruim uitzicht heeft over de luchthaven enzich voortdurend kan ori?nteren: hij moet zijn vlieg-tuig al kunnen zien staan.De terminals op Schiphol zijn hele neutrale gebou-wen. In zo'n ingewikkelde omgeving moeten degebouwen simpel worden gehouden, zodat mensenmakkelijk hun weg vinden.In de kakofonie van de luchthaven en de stress vanhet vliegverkeer is de vormgeving bewust sobergehouden. Zwart, grijs en zilver zijn de overheers-ende kleuren en passen in de beste traditie van onzezakelijkheid. De vele mensen en de vlieg- en voer-tuigen zorgen voor kleur. Materialen en details zijnafgestemd op intensief openbaar gebruik.Nietallesisingerichtomaankomstenvertrekzozor-geloos mogelijk te laten verlopen. De loungesvormen een uitzondering op de functionele inrich-ting van het gebouw. Reizen moet ook comfortabelen plezierig zijn. Door winkels, restaurants, kunst-werken en entertainment wordt deze wachtruimtede huiskamer van de terminal. L i t e r a t u u r1. `Schiphol geliefd in Europa', NRC Handels-blad, 18 mei 20012. `Terminal 3 op Schiphol van Benthem CrouwelNACO', de Architect, november 1998 dossier 7A r c h i t e c t u u r & o n t w e r pSt e d e b o u wcement 2002 116Impressie Lounge ZuidBenthem CrouwelHet krachtige conceptA r c h i t e c t u u r & o n t w e r pSt e d e b o u wcement 2002 1 17
Reacties