C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gPrefabricagecement 2004 5 35M o n o B l a d eHet MonoBlade-systeem is opge-bouwd uit keramische buitenbla-den (baksteen) die door middelvan een onderlinge verlijming tothandzame elementen worden ver-vaardigd. De elementgrootte isafhankelijk van de uitvoering, desterkte en het gewicht, maarbestaat meestal uit een maximaalformaat van 1200 x 1200 mm. Delijmvoeg heeft hierbij een diktevan minimaal 3 mm tot maximaal9 mm, dit naar gelang het typesteen en de verwerking hiervan.Indien nodig kan in de lijmvoegwapening worden opgenomen.De elementen worden op debouwplaats door CRH Kleiwarentegen een aluminium achtercon-structie bevestigd met behulp vaneen lijmproduct dat zijn oor-sprong kent in de ruimtevaartin-dustrie. De aluminium achtercon-structie wordt door CRH Klei-waren geleverd en gemonteerdtegen een aanwezige bouwcon-structie. Voorbeelden van dezetoepassing zijn een kantoorge-bouw in de Oosterpoort te Oss(foto 1) en het nieuwe pand vanhet Technisch Centrum Kera-mische Industrie (TCKI) op in-dustrieterrein De Beemd te Velp(zie artikel pagina 21-24).D u o B l a d eHet DuoBlade-systeem bestaat uiteen sandwichconstructie: een bui-ten- en binnenmuur met isolatieertussen. De buitenmuur is opge-bouwd uit gelijmde, volle bakste-nen met kleuren naar keuze. Doorhet ontbreken van een cement-voeg is de gevel vrijwel onder-houdsvrij en de kans op `witte uit-slag? minimaal. De sterke lijmver-binding maakt verschillendedetailleringen mogelijk. Daarnaastgelden dezelfde voordelen als bijelke andere prefab wand: sterk, ende mogelijkheid tot het makenvan grote overspanningen. Degebruikte lijm is afgestemd op hetsoort steen en garandeert een opti-male levensduur. De dikte van delijmvoeg varieert van 3 tot 6 mmafhankelijk van het type steen (derekenwaarde is 4 mm).In de fabriek worden de stenenverlijmd tot een muur met een af-meting vari?rend van 1 tot 12 mlang. De maximale hoogte is3,50 m in verband met het trans-port. Voor het storten van debetonnen binnenmuur wordt dePrefab verlijmde baksteen-panelenT. Smits, CRH Kleiwaren, NeerHet Limburgse CRH Kleiwaren Beheer ontwikkelde na gedegen onderzoek eeneigen, inmiddels geregistreerd prefab concept, genaamd BrickMate?. Ditbestaat uit vier verschillende systemen, waarvan MonoBlade, DuoBlade enTailorBlade zijn uitgevoerd met een gelijmd keramisch buitenblad enAkaBlade in beton is gestort. Ze zijn toepasbaar in de utiliteits- en woning-bouw bij zowel renovatie als nieuwbouw. TailorBlade kan ook voor tuin- eninfraprojecten worden toegepast. BrickMate? combineert de kennis van CRHop het gebied van bakstenen met de voordelen van prefab en biedt veel moge-lijkheden inzake creativiteit, techniek en duurzaamheid. Daarbij maken pre-fab baksteenpanelen details op voorhand bekend die niet in het werk dienente worden opgelost.1 |Kantoor te Oss: gevelde-tail van het MonoBlade-systeemC o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gPrefabricagecement 2004 536isolatie toegevoegd. Als isolatiekan een PU plaat gebruikt wordenmet een dikte van 80 mm en eenRc waarde van 3,33 m2K/W. Ookhet gebruik van een andere, hardeisolatie met een afwijkende dikteis mogelijk. Het betonnen binnen-blad (B 45) is voorzien van debenodigde wapening. De stan-daard verankeringmethode biedtruimte voor flexibiliteit.De variatie in stenen en de uitge-breide technische mogelijkhedenmaken het systeem geschikt voorarchitecten die origineel willenbouwen met oog voor detail (foto2). Daarbij kunnen bouwstromenen leveringen in het totale trajectworden opgenomen. Een vracht-wagencombinatie, uitgerust meteen speciale slee, vervoert de ele-menten naar de bouwplaats. Deslee wordt op de bouwplaatsgelost. De aannemer bepaalt zelfwanneer de elementen gehesenen gemonteerd worden, zodatgeen vertraging of afstemverliezenontstaan.T a i l o r B l a d eTailorBlade zijn willekeurige pro-ducten bestaande uit bakstenen, aldan niet in combinatie met betonen isolatie. Het systeem is letter-lijk op vraag van de markt, in ditgeval de gemeente Heerlen, ont-staan. In samenwerking metJansen de Jong Infra werdenseriematige identieke afschei-dingsmuurtjes ontwikkeld voor dewoonwijk Caumerbron. De groot-te wordt in overleg bepaald ennaar wat technisch mogelijk is inverband met het transport. Enkelevoorbeelden uit het assortimentzijn keermuren, kademuren,schuttingmuren en straataankle-ding zoals scheidingmuurtjes tus-sen trottoir en weg.A K A B L A D EUit de prefab fabriek AKA Albertin het Duitse Wellie (tussenBremen en Hannover) komt hetAkaBlade-systeem. Binnen dit sys-teem worden bakstenen en betongecombineerd, wat constructieveen decoratieve oplossingen biedtvoor onderdelen in de gevel (foto 3t.m. 5). De productiemogelijkhe-den gaan tot maximaal 10 ton perelement met een maximale lengtevan 14 m en een breedte van3,50 m. Door flexibiliteit in de pro-ductie kan toch snel op wensenvan klanten worden ingespeeld.AkaBlade is opgebouwd uitgezaagde keramische stenen enhoekstenen, voorzien van eengewapende betonrug waarintransport-, hijs en montagevoor-zieningen zijn opgenomen. Erkunnen zowel constructieve ele-menten zoals lateien, liggers(recht of gebogen), borstweringenen kolommen worden gemaakt endecoratieve elementen zoals ven-sterbanken, sierornamenten,muurafdekkingen, complete fa?a-3 |Prefab AkaBlade-elementtijdens montage4 |AkaBlade-elementenvoor project Molenslootin De Lier2 |Landhuis in Vaals: gevel-detail van het DuoBlade-systeemC o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gPrefabricagecement 2004 5 37den en arcaden. Dankzij eengeavanceerd CAD-systeem wordenwensen van de architect omgezetin technisch uitvoerbare oplossin-gen en vertaald naar prefab met-selelementen.Alle soorten gevelstenen die wor-den geproduceerd, in alle forma-ten, zijn in principe toepasbaar indit systeem (foto 6). Een eigenzagerij zaagt de stenen desge-wenst op maat. De gezaagde ste-nen worden niet geplakt, maar inbeton gestort waardoor een beterehechting ontstaat. Er wordtgewerkt met een terugliggendevoeg (standaard ca. 15 mm) zodatde elementen in het gebouwsamen met het traditionele met-selwerk afgevoegd kunnen wor-den. Zo ontstaan geen kleurver-schillen en de elementen wordenvolledig opgenomen in het gevel-beeld. De dikte van een voeg kannaar wens vari?ren van circa4 mm tot 15 mm, waarbij dedunne voegen niet meer in hetbouwwerk worden afgevoegd(zoals bij de toepassing van eendunbedmortel en lijmwerk). Erwordt gewerkt met een B 35betonmortel, aangeleverd alsdroog voorgemengd product,waardoor de kwaliteit van desamenstelling is gewaarborgd. 5 |Decoratief AkaBlade-ele-ment6 |Kantoorpand in Berlijnmet AkaBlade-toepassing(arch. Mario Botta)(foto's CRH KleiwarenBeheer)