? ? onderzoek?ir.R. van der Pluijm, TNO Bouw, afdeling Constructies / TU Eindhoven, faculteit Bouwkun-de, vakgroep BKOIn dit artikel in de serie over het nationaal onderzoeksprogramma 'Constructief Metsel-werk' [1] wordt ingegaan op de experimentel.e bepaling van hetgedrag van voegen onderafschuiving. Zowel de vervormingen als de sterkte onder invloed van een vari?rende nor?maaldrukspanning komen aan de orde. In eerdere bijdragen in deze serie is ingegaan ophet gedrag onder trek [2] en druk [3].ONDERZOEKCONSTRUCTIEFMETSELWERK (IV)METSELWERKVOEGEN, SCHUIFT DAT?CD Schematisch overzicht van bezwijkme-chanismen in op afschuiving belast metsel-werk66Het afschuifgedrag van voegen is een be-langrijke factor voor het afschuifgedrag ende afschuifsterkte van metselwerk. Er zijnook andere (breuk)mechanismen die de af-schuifsterkte van metselwerk bepalen. Demogelijkheden zijn volgens [4]:a. bezwijken doorhet bereiken van de hecht-schuifsterkte tussen stenen en mortel;b. bezwijken doorhet bereiken vande hecht-treksterkte tussen stenen en mortel;c. bezwijken doorhet bereiken van de steen-treksterkte;d. bezwijken door het bereiken van de met-selwerkdruksterkte.In figuur 1 is schematisch weergegeven wan"neer de vier mechanismen, afhankelijk vande normaalspanning, kunnen optreden.Het onderscheid volgens [4] tussen a. en b.is enigszins kunstmatig: a. en b. kunnen ookworden gezien als ??n mechanisme waarbijsprake is van het bezwijken van de hechting.In een modellering volgens de eindige ele"mentenrnethode (EEM) waarbij onder-scheid tussen stenen en voegen wordt ge-maakt, kunnen de mechanismen b., c. en d.optreden door het modelleren van de trek-en druksterkte van stenen en voegen.In dit artikel wordt alleen gekeken naar me-chanisme a. als functie van de normaaldruk-spanning 0druk' Alvorens in te gaan ophet ge-drag en de sterkte van de voegen onder af-schuiving, zal eerst de gebruikte testmetho-de worden besproken.TestmethodeBij de ideale proef om het afschuifgedrag ende sterkte van de voegen onder invloed vande normaaldrukspanning vast te stellen,heerstoverde gehele te beproeven doorsne-de een volledig uniforme schuifspanning 7:en een opgelegde uniforme normaalspan-ning o(eventueel = 0) loodrecht op de voeg.In figuur2 is een overzichtgegeven van reedsontwikkelde proeven om de hechtschuif-sterkte van voegen te bepalen.In figuur 2 zijn bij elke proef de normaal- enschuifspanningsverdeling in de voeg gepre-senteerd bij een belasting die gemiddeld re-sulteert in 7: = 1 N/mm2? Deze spannings-verdelingen zijn gebaseerd op lineair-elasti-sche EEM-berekeningen. De proef van Hoft-man en St?ckl (fig. 2d)voldoet het beste aanhet geschetste ideaalbeeld, maar vertoontnog steeds grote normaal-piekspanningen.Bovendien is de belastingsconfiguratie zeeringewikkeld. Een en ander was aanleidingom een alternatieve proefopzet te ontwikke-len die in figuur 3is getoond.@ Overzicht van 'voeg-schuifproeven' [5Ja. RILEMb. Schubertc. DINd. HofmannjSt?ckle. Hamidf. Schubert, met vilt-tussenlaagCEMENT1995/12?:.t.5C/l! '24.~, cm~ QSp.,.~=USp~l W77r])7 T ""'cim=-0.16~1....IcNl~m2JI..l~~l ?r -~----]'tm= lO ~...onI[N/~m2JI~aL b::::::P:::::h O.Sp~I:=,; ;,:::;'?.'i=:='::z,.::;::z:j' 7777Eu~h O.Spcpprni}-f1rn=-0.42~ .qL j~~r .,.~ - ::l-'tm =1.0L .1.24cm2cmd-0