? ? ? prefabricageDe markt voor geprefabriceerde betonnen vloerelementen is de laatste jaren flink in be-weging. De kanaalplaatvloer verliest ondanks het 'Duurzaam Bouwen-offensief' terrein(marktaandeel van 38,0% in 1992 tot 35,6% in 1995). Verantwoordelijk hiervoor is debreedplaatvloer, waarvan in dezelfde periode het marktaandeel steeg van 30,7% naar34,6%. De belangrijkste reden voor deze verschuiving is de toename van de bouw van ge-stapelde appartementen. Daardoor neemt ook de vraag toe naar een bijpassende vloermet specifieke eigenschappen op ondermeer stabiliteit, vorm, brandwerendheid en ge-luidsisolatie. Voor Heembeton, dat nog geen breedplaatvloer in haar pakket had, bete-kende deze ontwikkeling h?t signaal om een nieuwe fabriek op te zetten voor de produc-tie van een nieuw type breedplaatvloer: de Maxivloer. Dat deze fabriek voorzien zou moe-ten zijn van de nieuwste productietechnologie?n stond bij voorbaat vast.NIEUWE IMPULSVOORPREFABRICAGEDE MODERNSTE BREEDPLATENFABRIEK VAN EUROPA STAAT IN HASSELTOpstelling in de nieuwe breedplatenfabriekvan Heembeton.De nieuwe breedplaatvloerenfabriek in hetOverijsselse Hasselt is ontworpen door hetDuitse ingenieursbureau Reymann Technik.Dit bureau combineert haar eigen kennis,opgebouwd als adviseur in de prefab beton-industrie, met de kennis van het bedrijf Ai-nedter, gespecialiseerd in CAD-tekenwerkvoor de prefab betonbouw, en de firma Filz-moser, gespecialiseerd in staalverwerking.WensenlijstjeHet Reymann-concept is vanaf 1984 metsuccestoegepast bij 38 betonindustrie?n inOostenrijk, Duitsland en Belgi?. Aanvanke-lijk voorzag het alleen in de productie vaneen breedplaatvloer, maar inmiddels kun-nen ook andere prefab betonproducten in??n en dezelfde fabriek worden gemaakt.Het uiteindelijke doel is om een completewoning van vloer tot en met dak volledig ge-automatiseerd te vervaardigen.De uitgangspunten voor de fabriek in Has-selt waren:? vergaande automatisering en mechanise-ring;? weinig tot geen personeel;? de mensen die er zijn staan op vaste posi-ties;? zoveel mogelijk inzet van robots;? zo weinig mogelijk afval;? productie en leveringjusNn-time.Het resultaat is een vrijwel volledig geauto-matiseerd productieproces ineen carrou-selsysteem, dat wordt begeleid door eenteam van acht medewerkers.50 CEMENT1997/2De malopbouw meteen bekistingsrobot ga"randeert hoge maatnauwkeurigheidpervlak wordt machinaal opgeruwd, zodathet op de bouw te storten beton goed kanhechten.De mal isnu gereed voor transport naar dedroogkamer, waar continu een temperatuurheerst van ongeveer 40?C. Na zes uur kanworden ontkist. De diverse mallen staan zoopgesteld, datze in de gewenstevolgorde dedroogkamer kunnen verlaten.De verharde vloerplaten worden met eenspeciale ontkistingskraan uit demal getrok-ken en vervolgens gestapeld op de volgordevan levering. Een zichzelf ladende uitrijwa-gen vervoert de vloerplaten naar buiten,waarna het transport naar de bouwplaatskan volgen.Ditjust-in-time-principe biedt een grote ma"te van flexibiliteit, kostenbesparing en tijd-winst. AI tijdens de productie wordt rekeninggehouden met de volgorde waarin de vloer-platen moeten worden gemonteerd. Devloerplaten kunnen door de fabriek vervol-gens in deze gewenstevolgorde worden aan-geleverd op de bouwplaats, zodat hiertijd endus geld kan worden bespaard.Het volledig geautomatiseerde productie-proces voorkomt restbeton. Er worden af"breekbare oli?n gebruikt. Restafval wordt tij-dens de productie ingezameld om laterweerte worden hergebruikt. Het gebruik van po-lystyreen is tot een minimum beperkt.De ontkistingskraan stapelt alweer een breedplaat op volgorde van leveringToekomstDe fabriek die nu is neergezet, is de meestgeavanceerde die op dit moment denkbaaris voor de productie van breedplaatvloeren.De fabriek heeft een capaciteitvan 1200 m2per ploeg. De verwachting is dat er in kortetijd een zodanig marktaandeel kan wordenontwikkeld, dat er in een tweeploegensys-teem kan worden gewerkt. Dan kan de pro-ductiecapaciteit nog beter worden benut enbehoort de productie van 500 ? 600 dui-zend m2vloer perjaartotde mogelijkheden.De bekistingsrobot, de volautomatische wa-penings- en stortmachine en alle andere in-novaties worden bestuurd vanuit de centra-le computer. Deze wordt op zijn beurt weerrechtstreeks gevoed met gegevens uit hettekensysteem. Dit CAD/CAM-systeem zorgtniet alleen voor de aansturing van de pro-ductie, maar ook voor de beheersing van delogistieke stroom, zodanig dathet product ineen juiste volgorde en just-in-time wordtaangeleverd.Het productieproces stap voor stapAllereerst wordteen mal opgebouwd door debekistingsrobot. Deze zet met magneten enlijsten de contouren van de gewenste vloer-plaat uit en tekent vervolgens waar instort-delen en sparingen moeten komen. De malwordt zo volgens de juiste specificaties op-gebouwd. Handmatig worden nog slechtsenkele handelingen uitgevoerd, zoals het af-bouwen van de mal en het aanbrengen vanin te storten voorzieningen. De geautomati-seerde maatvoering garandeert een tole-rantie van enkele millimeters.De wapeningslasmachine maakt voor elkelement een wapeningsnet op maat,inclu-sief de sparingen en tralieliggers. Vervol-gens wordt het complete wapeningsnet inde mal geplaatst.Nadat met gasbeton of polystyreen hand-matigeen aantal sparingen vooronder meerleidingen is aangebracht, is de mal gereedvoor het storten. Dit gebeurt door een volau-tomatische stortmachine, die in staatis omper uurvijf mallen vol te storten. De machinestort automatisch de juiste hoeveelheid be-ton op de juiste plaats.Het verdichten van het beton gebeurt meteen geheel nieuw en zeer geruisloos schud-station. Het lawaaiige trilstation behoorthiermee definitief tot het verleden. Het op-Zowel de ontkiste mallen als de lijsten enmagneten worden automatisch gereinigd engeolied. De lijsten worden door de magazijn-robot weer in het magazijn gezet. Het carrou-selsysteem kan zo doorlopen en de volgen-de mal voor weer een nieuwe vloerplaatkanworden ingericht.LeveringsvoorwaardenBinnen vijf dagen na het invoeren van alledefinitieve gegevens in het CAD/CAM-sys-teem kunnen de gevraagde vloerplaten wor-den aangeleverd, terwijl tot op het laatstemoment nog product- of productiewijzigin-gen kunnen worden aangebracht.H.H. Wapperomfoto's: Van Loo & Partners?CEMENT1997/2 51