UTILITEITSBOUWNAAR EEN BOUWSTROOMVOOR MESTOPSLAGir.W.H. de Brabander, Hoofd hoofdafdeling Bedrijfsgebouwen IMAG, WageningenDe Nederlandse landbouw heeft momenteel te maken metmestoverschotten. Het onbeperkt verspreiden van mest over hetbouwland leidt tot onaanvaardbare belastingen van het milieu. Om toteen betere verdeling te komen (mest vervoeren naar gebieden met eentekort) en het niet uitrijden van mest in de winterperiode, zullen opkorte termijn meer dan 30 000 mestopslagbassins nodig zijn. Een grotebouwstroom, waarvoor nu de bouwtechnische eisen worden opgesteld.Daarbij wordt ter beperking van ammoniak- en stankuitstoot eenintegratie nagestreefd van de totale constructie: vloer, wanden en dak.2 Verdeling van de mestproduktie inNederland1 De ontwikkeling van de Neder-landse veestapel1.Deontwikkelinginde agrarische dierlijke mest via behandelingstechnie-produktie ?::P' ='" c::> ken zoals scheiden, drogen enz. 'opge-Deeconorn?scheentechnologischeont- t:t' werkt' kan worden tot een produkt datwikkelingen in de laatste decennia heb- () voor de boeren aantrekkelijk is als alter-bengeleidtoteenver~!otingvandevee- natiefvoor kunstmest (fig. 3).stapel in Nederland (fig. 1). Met het van Uit becijferingen van het Landbouwkrachtworden van hetVerdrag van Ro- Economisch Instituut volgt dat verwer-me op 1januari 1958 werd de basis ge- king en afzet naar de akkerbouwgebie-legd voor het tot stand komen van een den eneen verhoogde afZetinde weide-gemeenschappelijke Europese handel- gebieden een gedeeltelijke oplossingspolitiek van Nederland, Belgi?, Lu- kunnen geven. Er blijft desondanks eenxemburg, Frankrijk, West Duitsland en hoeveelheid mest over die buiten hetItali? voor onder meer de landbouw. In circuit gebracht m?et worden (verwer-die periode hebben de partnerlanden ken). Dit kan door het zuiveren vanzich beijverd de eigen landbouwsector vloeistoffracties en het verbranden vanin een zo gunstig mogelijke concurren- 0 tekortgebieden vaste bestanddelen.tiepositie voor hun agrarischeproduk- ~ . In feite is het mestoverschottenpro-~ overgangsgebiedenten te plaatsen.Ditgingg.epaard meteen = bleem tweeledig, nameliik:l?tl:ttl overschotgebieden bron, LEI :J\---------~-----t------~-----~--,-j - het overschot aan mineralenN, P enKen sporen-elementen zoals Cu (hoe-veelheid);o1950 1960 1970 1980 1990jarenuitbreiding van de produktie en daar-mee van het aantallandbouwproduk-tiedieren (rundvee, pluimvee en var-kens).Met name door de sterk toegenomenimp~rtvanveevoedergrondstoffenvoorde krachtvoerproduktie, groeide er eenmestoverschot (fig. 2). Aanvankelijkwerd de mest op het eigen land ten be-hoeve van de instandhouding, danwelde verbetering van de bodemvrucht-baarheid gebruikt.Door de regionale concentratie van deveehouderij is allereerstop regionaal ni-veau en later op nationaal niveau de ba-lans russen produktie en behoefte aandierlijke mest uit evenwicht gebracht.HetbeeldzalanderswordenwanneerdeVARKENSRUNDVEEPLUIMVEE x10,,-",JIIIII/V-,I'/I?r.1,1~.?1'//.-....../"~~/",'"8462milj.stuks121024 Cement 1986 nr. 7neerslagtransportagrarischeproductenkrachtvoer3 Het voer-mestcircuitverwerkenmesttoedieningc~~ 1uitspoeling4 Mest en nillieuafspoelingstankNH3benuttingIFosfaatnorm IzandgrondUitspoeling van mest (kali) in dewinterperiode2003002550t400De benutting van de opgebrachte mestdoor hetgewas is in het groeiseizoenop-timaal. Ter illustratie is in figuur 6 aan-gegeven hoeveel van de opgebrachtemest ten goede komt aan het gewas. Depercentages betreffen de gemakkelijkoplosbare kali. Op zandgrond spoelt65% van de in september tot novemberopgebrachte kali uit en komt niet tengoede aan het gewas. Om redenen vanuitspoeling en afspoeling van de opge-brachte mest zal er in de herfst- en win-terperiode een uitrijverbod van krachtworden.norm op deze basis zal naarverwachtingniet eerder geschieden dan in 2000.Tot deze tijd zal zoals aangegeven in fi-guur 5 de bemestingsnorm langzaamomlaagwordengebrachtende toegesta-ne mestgift worden verminderd.kg P20slha5 De fosfaatnormAls meetgrootheid voor de doseringvanorganische mest wordt de hoeveelheidP205 perha. aangehouden. De uiteinde-liike norm voor de mestgift zal ziin op --------,J J L +- _basis van de met de oogst van het gewas kleigrondonttrokken hoeveelheid fosfaat. Daar- 0 Lj_ul,T.-+s-ep-'t.---,--",r--r-Ja-n..-.-+m-,,'--'m-e"T,:-jun"",- Id h b- maandenmee is e organisc e. emestingsnorm 1--------------==='--1afhankelijk geworden van het gewas- 6en teeltplan. Maar invoering van eenIn de produktiegebieden bestaan voorde lokale factoren grote verschillen.Door overbemesting zijn sommigegronden reeds verzadigd met P. Anderegronden vertonen door verschil in ei-genschappen en waterhuishouding bijlangdurige overdosering geen nadeligeeffecten.De milieueffecten van de organische 01+98-'7~-,--1-'91"---