ir.W.ColenbranderRijkswaterstraat, directie Sluizen en StuwenJ.H.WernsenDosbouwEerste pijler StormvloedkeringOosterscheldeop hoogte1Oosterschelde-mondingHet personeelsbestand voor de pijlerbouw isper eind augustus jl. opgelopen tot 800 CAO-medewerkers (inclusief onderaannemers enzieken). De oorspronkelijke schatting van hetaantal CAO-medewerkers bedroeg 820 mantijdens topprodukties, zodat geconcludeerdkan worden dat de gestelde prognoses zowelqua tijdschema als personeelsbezetting, wor-den gehaald.Niettemin zullen alle zeilen moeten wordenbijgezet om, binnen een juiste afstemmingvan personeel en materieel, de 7 storten peracht werkdagen te realiseren. Het voorspan-nen, injecteren en afwerken van de pijlersvormt hierin een belangrijk onderdeel.Volgens planning zal de laatste pijler in mei1983 worden opgeleverd, dat is 65 x 8 = 520werkdagen na het gereedkomen van de eerstepijler.Gebouwd wordt in vier bouwstromen. Elkevolgende pijler in een bouwstroom heeft eeninterval vanPer bouwstroom zijn negen pijlers tegelijker-tijd in aanbouw. Geen van de drie bouwdok-ken is echter zo groot dat in ??n dok 36 pijlersin verschillende stadia van fabricage kunnenworden waargenomen.Dok 1, met 19 pijlers, heeft het visuele enlogistieke nadeel dat niet in het begin van de2e en 4e bouwstroom kon worden begonnen,in verband met voortgang bureauwerk. Ge-start werd met de derde pijler in deze tweebouwstromen.van juli 1980 op hoogte is gekomen. In hetvoorjaar van 1979 moest, op basis van de toengeldende uitgangspunten ten aanzien van deoverall-planning, worden begonnen met debouw van de pijlers. Voor de eerste pijler wa-ren 290 werkbare dagen gepland, terwijl omde acht werkbare dagen (gemiddeld 2 kalen-derweken) een volgende pijler gereed moestzijn. Dit betekende dat er 36 pijlers tegelijk inaanbouw zouden zijn, verdeeld over zevenstortfasen .Een blik achter de schermen, en in dit gevalover de rand van de bouwdokken, laat zien datna circa 18 maanden bouwtijd (290 werkbaredagen) inderdaad de eerste pijler nagenoeggereed is. De voortgang op de overige 35 inaanbouw zijndepijlers isvandien aarddateenopleveringsinterval van circa 2 kalenderwe-ken is gewaarborgd.Het totale gebeuren rondom de 66 pijlers isbeschreven in het eerdergenoemde decem-bernummer van vorig jaar, waarin ook deplanning en organisatie van het werk zijn toe-gelicht, onder meer:? afstemming pijlerfabricage op het plaatsenvan de pijlers:? het aantal bouwdokken:? verdeling van de 66 pijlers over de bouw-dokken:? bouwtijd per pijler;? totaal beschikbare bouwtijd voor het prefa-briceren van de pijlers:? aantal bouwfasen per pijler:? opleverinqsinterval per pijler;? aantal produktieplaatsen:? aantal bouwstromen;? benodigd aantal personeelsleden en mate-rieel inzet.De pijlers worden gebouwd in de bouwputSchaar die in vier compartimenten is ver-deeld. Deze compartimentering is noodzake-lijk omdat volgens de planning het tijdstip vanplaatsen van de eerste pijler vroeger ligt danhet gereedkomen van de laatste pijler.Van de vier compartimenten worden er driegebruikt voor de pijlerbouw, het vierde is ge-reserveerd voor het prefabriceren van de dor-pelbalken.De vraag kan worden gesteld: verloopt alleswerkelijk volgens planning?Op dit moment kan met een beetje trotsworden gemeld dat 'geheel volgens planning'de eerste van de 66 pijlers in de eerste weekIn een speciale uitgave van Cement, decem-ber 1979, is uitvoerig aandachtbesteed aan debouw van de Stormvloedkering in de mondingvan de Oosterschelde.De kering wordt gevormd door 66 betonnenpijlers, met een hart-op-hart afstand van 45 rn,waartussen stalen schu iven worden geplaatstdie in gesloten toestand het achterliggendegebied indien nodig beschermen.De betonnen pijlers vormen samen met debetonnen dorpel- en bovenbalken het framevoor geleiding en aansluiting van de beweeq-bare stalen schuiven.Volgens de planning moet in 1982 wordenbegonnen methet plaatsen van de pijlers in desluitgaten en wel 16 pijlers in het sluitgat deHammen, 17 pijlers in de Schaar van Roggen-plaat en 33 pijlers in de Hoompot (fig. 1).16.pijlershammen \/17 pijlersCement XXXII (1980) nr. 10 632DAMVAK GEUL2Bouwdok Schaar, verdeeld in vier comparti-menten3De bouwdokken 2 (voorgrond) en 1foto: Delta-phot/MiddelburgDe kritische waarnemer kan, verdeeld over debouwdokken 1 en 2 (fig. 2 en foto 3) alle 36stadia van de pijlerbouw (met een interval van8 werkdagen) onderscheiden. De pijlers wor-den in 7 stortfasen gebouwd (tabel 1en fig .4).De vele details maken een omschrijving vande pijlerbouw nagenoeg onmogelijk. Met defoto's 5 t/rn 14 wordt getracht een indruk tegeven van de uitvoering en de voortgang vande fabricage van de 66 betonnen pijlers alsonderdeel van het unieke project: de Storm-vloedkering Oostersehelde.Tabel 1Hoeveelheid beton en aantal werkdagenvoor pijler1. pijlervloer2. tussenwanden caissongedeelte3. buitenwanden caissong?deelte4. dak van het caissongedeelte5. schachtaanzet6. pijlerschacht7. pijlerkop. inclusief afwerkentotaalhoeveelheid betonin m3 (ca.)220033020001100240/510220/6504506500/7200max. bewerkingsduurin dagen483846463129522904De 7 bouwfasen van de pijlersCement XXXII (1980) nr. 10 633FASE 7FASE 6FASE 5FASE 4FASE 3FASE 2FASE5De vloer van een pijler is gestort (stortisse 1).Voor de tussenwanden (stortfase 2) wordende steigers geplaatst. Op de achtergrondvoorgaande pijlers in verschillende bouwsta-diafoto's: Jack van Bodegom/Spijkenisse6De tussenwanden zijn gereed (stortfase2). DeSParingen in deze wanden moeten als over-loop fungeren bij het ballasten met zand vande pijler7Stortfase 3. In deze fase wordt ca. 2700m2 vande totale hoeveelheid van 6000 m? bekistingper pijler aangebracht. Ten behoeve vanstortfase 3 zijn vierpijler-binnenbekistingenbeschikbaar en twee buitenbekistingen. Dedoorlooptijd van de binnenbekistingen be-draagt maximaal 32 dagen, die van de bui-tenbekistingen maximaal 16 dagen.Bekistingshoeveelheid en roulatie vormen??n van de vele schakels in de strakke orga-nisatie van het werk8Stortfase 3 is gereed. Met speciaal ontwor-pen hoogwerkkranen (5 stuks) worden voor-spankabels ingevoerd, gespannen enge?njecteerd. Voor kabels onder de flankenvan de dorpelbalksponning (niet bereikbaarmet de hoogwerkkraan) is een speciale hulp-constructie gemaakt. Voor verwerking vaninjectiespeciezijn injectiewagens gebouwd,voorzien van een to-tons opslagcontainer,schroeftransporteurs, alsmede weeg- enpompunitsCement XXXII (1980) nr. 10 6349Het dak van een caissongedeelte (stortfase4) is klaar. Dekkreentjes worden ingezetvoorvoorspanwerkzaamheden van het dak. Hetaantal benodigde kranen wordt bepaalddoor de hoeveelheid werk en het opleve-ringsinterval van 8 dagen (totaal 11stuks)10Schachtaanzet (stortfase 5) is gebeton-neerd. Het omloopbordes rond het caisson-dak blijftaanwezig totdat-na hetstorten vande schachtaanzet- alle kabels in het dak zijnvoorgespannen en de voorspankassen zijnafgewerkt. Ook de dekkranen spelen bij devoorspanwerkzaamheden een rol in dezefase11Stortfase 6 (pijlerschacht) is voltooid. Dehoogte van dit stort varieert van 3,60 tot9,00 m, afhankelijkvan deplaatsvan depijlerin het sluitgat. Het werk op de pijler wordtbereikt via een trappetoren aan de kop vanhet caisson, vervolgens over het dak naar detweede trap die isgeplaatst in dedorpelbalk-sponning.Het voorspannen van de schacht gebeurt indeze fase met hangbakken12De pijlerkop(stortfase 7) in uitvoering. Hulp-steigers staan tegen het caisson voor hete?werken van de sparingkassen, wat plaats-vindt met spuitbeton. Op de naastgelegenpijler in deze bouwstroom zijn de op-hangconstructie en de hangbakken voor hetvoorspannen van stortfase 6 zichtbaarCement XXXII (1980) nr. 10 63513Piiler op hoogte! Stortfase 7 ?S ontkist. Oep?jlerkop wordt voorgespannen en afge-werkt. Oe beplat?ng voor de scnuitqelekiin?moet worden aangebracht14Aan alIe pijlers van bouwdok 1wordtgewerkt(het platte gebouwtje links ts hettntormetiecentrum)foto: Delta-phot/MiddelburgCement XXXII (1980) nr. 10 636