C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gWo n i n g b o u wcement 1999 2 31P r o b l e e mHetverhardingsprocesvanbeton-vloeren in de warme gietbouwwordt versneld door het externverwarmen (aan de malzijde) vanhet verhardende beton. Door hetbeton aan de bovenzijde af tedekken wordt de toegevoerdewarmte vastgehouden en kan hetonder optimale omstandighedenverharden. Doordat het verdam-pingswater wordt vastgehouden,wordt scheurvorming ten gevolgevanuitdrogingskrimpvoorkomen.Dit alles luistert zeer nauw. Meteen rijpheidscomputer wordenzowel de maximale temperatuurals de duur van het opwarmen,verwarmen en afkoelen exactbepaald.Het afdekken van pas gestortevloeren kan op verschillendemanieren gebeuren. Doorgaanskleven aan de bestaande metho-den veel bezwaren zoals tijdver-lies, onvoldoende afdichting, als-mede zwaar en onhandelbaarmaterieel. De maatregelen zijnzowelbetontechnologischalsarbo-technisch gezien niet optimaal.Op zoek naar een betere methodewerd vanuit de houten kappenstap voor stap de isolatiedekenontwikkeld.O p l o s s i n g s r i c h t i n gHouten kappenDe houten kappen werden veelalop de bouwplaats gemaakt. Zewaren zwaar en daardoor moeilijkte hanteren. Vooral bij hoogbouwwasheteenheletoerdekappenophun plaats te krijgen.De houten kappen werden op dekimmen gelegd, waardoor er eenruimte bleef bestaan tussen hetbeton en de onderzijde van dekap. Vanwege de goede isolatie-eigenschappen van hout kon hetverdampende water goed wordenvastgehouden, mits de kappenrondom goed aansloten op vloeren kimmen.IsolatiekappenEen verbetering ten opzichte vande houten kappen was een stalenframe met isolatieplaten, voor-zien van een aluminiumhuid.Aan de hand van de projectspeci-ficaties werden deze isolatie-kappen door de bekistingsleve-rancier fabrieksmatig gemaakt.Het lichter in gewicht zijn brachtw?l met zich mee dat de windtijdens het aanbrengen meer vatop de kappen kreeg, waardoordeze vaak wilden gaan tollen.Doordat ook deze kappen op dekimmen werden gelegd, was ergrote kans op lekkage van water-damp door onvoldoende afslui-ting. Om dit tegen te gaan werdaan de onderzijde van de isolatie-kap een folie aangebracht, zo-danig dat deze bijna de gehelebetonvloer afdekte.NoppenfolieDevolgendestapwaseenafdekzeilgemaakt van noppenfolie, aan deonder- en bovenzijde voorzien vaneen beschermlaag. Dit zeil konrechtstreeks op de gestorte beton-vloer worden aangebracht, waar-mee het probleem van weglek-kende waterdamp was opgelost.Het aanbrengen van deze afdek-zeilen bleek toch problematischerDe isolatiedeken:een praktisch hulpmiddelEervolle vermeldinging.J. de Goede, HBG Bouw- en Vastgoed BVDe isolatiedeken wordt toegepast bij het verhardingsproces van betonvloerenin de warme gietbouw en is een eigen ontwikkeling van HBG Woningbouw bv.Aanleiding hiertoe was de tot nu toe onhandige en ineffici?nte wijze vanwerken. De isolatiedeken in zijn huidige vorm werd ge?ntroduceerd in 1997en is een praktisch hulpmiddel dat op vele gietbouwwerken toegepast gaatworden.1| Afdekken met noppen-folie, opgespannen op eenframeC o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gWo n i n g b o u wcement 1999 232te zijn dan aanvankelijk wasgedacht. Diverse oplossingenwerden ontwikkeld om de afdek-zeilen eenvoudig te kunnen aan-brengen zoals:? de ??npuntsophanging in hetmidden van het afdekzeil mettouwen op de hoekpunten.Door het zeil boven de af tedekken vloer te hangen konhet met de vier touwen op devloer worden gelegd zonderover het gestorte beton tehoeven lopen;? de vierpuntsophanging meteen viersprong. Hierbij werdhet afdekzeil boven de vloergehangen, waarna door hetuit- en inkatten van de kraanhet afdekzeil op zijn plaatsgelegd kon worden;? de vierpuntsophanging in eenframe van steigerbuizen(foto 1). Hierbij kon het afdek-zeil in min of meer horizontaletoestand in ??n keer wordenaangebracht.O p l o s s i n gBij de bouw van de Schieland-toren in Rotterdam in 1996 is ge-richt gezocht naar een verdereontwikkeling van het optimaalafdekken van verhardende beton-vloeren. Hier ontstond in eensamenwerking tussen diverseafdelingen van HBG Woning-bouw bv het idee van de isolatie-deken (fig. 2). De isolatiedeken iseen reeds bestaand product. Hetis bekend als afdekzeil bij zwem-baden en bestaat uit een ver-sterkte dampdichte lavanylfolie,waarop een geschuimde copoly-meerfolie is aangebracht. De lava-nylfolie geeft de sterkte aan dedeken en voorkomt het hechtenervan aan het beton. De copoly-meerfolie is van een reli?f voor-zien, waardoor het materiaalgemakkelijk op te rollen is.De totale dikte is circa 5 mm;de massa is ongeveer 780 gr/m2.Fysischeeigenschappen:R=0,25;( = 0,035 W/mK).Het materiaal is sterk, duurzaamen eenvoudig te bewerken.U i t v o e r i n gDe isolatiedekens worden opge-rold op een dikwandige PVC-buisaangeleverd. Aan het vrije eindewordt een steigerbuis bevestigd.Nadat de vloer is afgestort, wordtde rol met een kraan op de randvan de af te dekken vloer gelegd.Het vrije einde van de isolatie-deken wordt teruggeslagen, zo-danig dat de steigerbuis over devloerrandhangtendevloerinzijngeheel afdicht. De isolatiedekensworden tussen de kimmen aan-gebracht.Aanvankelijk werd de isolatie-deken uitgerold met de kraan(foto 3); later is in het midden eentrekband ingerold, waarmee de2| Principeschets van deisolatiedeken3| Uitrollen isolatiedekenmet de kraanC o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gWo n i n g b o u wcement 1999 2 33deken eenvoudig over de beton-vloer kan worden uitgerold. Detrekbanden zijn zodanig langgemaakt dat bij het uitrollen overde kimbekisting kan wordengelopen (foto 4), of vanaf hetuiteinde van de vloer de rolkan worden uitgetrokken. Hiernaworden twee spanbanden, dieeveneens zijn ingerold, bevestigden aangespannen (foto 5). Dezezorgen ervoor dat de uitgeroldeisolatiedeken op de koppen geenwind kan vangen. De PVC-buiszorgt voor afdichting aan hetandere einde.Nadat de vloer verhard is, wordeneerst de kimbekistingen verwij-derd en de spanbanden losge-maakt. De trekband wordt in delengterichting over de vloer uit-gelegd, waarna de isolatiedekendoor twee medewerkers opgeroldkan worden. Hierna wordt de roldwars over de vloer gelegd of in dedaarvoorontwikkeldebeugelsaande buitenzijde van de beveiligingvan de bekisting.De isolatiedekens behoeven geenspeciaal onderhoud. Regelmatigschoonmaken en herstellen vanscheuren bevordert uiteraard delevensduur.KimmenOmdat de isolatiedeken tussen dekimmen wordt aangebracht, zalde sterkteontwikkeling hiervanaltijd achterblijven bij die van derest van het casco. Vooral bijankerloze spouwmuurconstruc-ties kan dit in de winter proble-men geven. Door de geringeafmetingen van de spouwmuur-wanden en dus ook van dekimmen, bestaat de kans opbeschadiging bij het be- en ont-kisten. Voorlopig is dit opgelostdoor de kim te wapenen.T o e p a s s i n g e nDe isolatiedeken is primair ont-wikkeld voor warme gietbouw.Het systeem is ook toepasbaar bijkoudegietbouw.Hetiseenvoudigen met weinig inspanning aan tebrengen, waardoor het tevens eenArbo-vriendelijk hulpmiddel is.Betontechnologisch gezien is hetde meest optimale wijze van iso-leren en nabehandelen van ver-hardend beton (foto 6). Het mate-riaal is ondanks zijn sterkteeenvoudig te bewerken, waardoorhet tevens eenvoudig is aan tepassen aan niet-rechthoekigeoppervlakken.Inclusieftrekband,spanbanden, steigerbuis en PVC-buis is de prijs per m2 ongeveerf 55,-. sProjectgegevensbedenker:De isolatiedeken is een eigen ontwikke-ling binnen Intervam (vanaf 1-1-1999:HBG Woningbouw) in samenwerkingtussen: Materieel, Kwaliteitsadviseringen VGM.leverancier:Lammerts van Bueren, Utrecht4| Met een ingerolde trek-band kan de isolatiedekeneenvoudig op de nog nietverharde betonvloerworden uitgerold5| Bevestigen (ingerolde)spanbanden tegen opwaai-en van de isolatiedeken6| Alle vloeren afgedekt;het verhardingsproces kanonder geconditioneerdeomstandigheden plaats-hebben