werden eerst zes vakwerkspanten gesteld, dienende zowel voorde standzekerheid als voor het opnemen van de winddruk en even-tuele drukverschillen op binnen- en buitenwand tijdens het beton-storten. De betondruk op de langswanden werd opgenomen doorin het werk blijvende trekstangen van betonstaal ? 22, die tevensde dwarswapening van de wanden vormen. De trekstangen ston-den horizontaal op afstanden van 1,20 m en vertikaal op 1,40 m.De berekende trekspanning bedroeg 5 000 kg. Een bijkomendvoordeel van de toegepaste stalen kegels met inwendige schroef-draad was, dat de binnenschotten, na te zijn gesteld, tegen de vak-werkspanten werden geklemd en wanneer als laatste bewerkingde buitenschotten werden geplaatst, deze op de juiste afstand vande binnenbekisting kwamen te staan. Bij het opschroeven aan dedraadpen van de buitenbekisting op de conus bestond het gevaardat de conus ging meedraaien, waardoor deze te ver op de center-pen draaide en er voor de draadpen te weinig lengte in de conusoverbleef. Om dit tegen te gaan werd op de centerpen met deelectrode een druppel lasmateriaal op de schroefdraad gelast. Opdeze centerpen werd op de bank de conus vastgeschroefd, zodathet meedraaien werd voorkomen.Na enkele proeven bleek dat de conussen het beste konden wor-den ingevet met vet van hoge viscositeit. We namen hiervoortandwielenvet.De kopschotten werden gekoppeld door trekstangen ? 22 buitende langsbekisting, in het midden voorzien van een wartel.Van de elf opeenvolgende wanden aan ??nzijde werden eerst deoneven nummers gemaakt en daarna de even nummers er tussen.Voor de bekisting van de bitumenvoegen in de vloeren en dewanden werden asbest-cement vormstukken toegepast met eenwanddikte van 10 mm. De in het beton stekende rib dient omachterloopsheid tegen te gaan. De draadnagels met dubbele kopin de klossen van spijkerbeton zorgen ook, dat de eventuele ver-wijding over de bitumenvoeg ontstaat en niet langs het asbest-cement.Voor het formeren van de langsriolen van 80 cm diameter werdenasbest-cement buizen met een wanddikte van 20 mm toegepast.Voor de voegdichting van de pijpentunnels en het dokriool terplaatse van de vloervoeg werd gebruik gemaakt van rubber-profielstroken dik 10 mm en breed 300 mm, welke in de fabriektot gesloten ringen werden gevulcaniseerd. Ze worden gemak-kelijk in de juiste vorm gesteld en hebben geen last van beschadi-ging tijdens het bekisten en het storten.De eerste brug in voorgespannen beton in IndiaDe hier volgende gegevens zijn overgenomen uit het Journal of theIndian Roads Congress, Vol. XVIII-3.Het Indiase Wegencongres, dat dezelfde doeleinden nastreeft alshet Nederlandse Wegencongres, is gevestigd te New-Delhi. Hetis in 1934 opgericht. leder jaar wordt een zitting gehouden, waar-op de door de leden, eventueel niet-leden, ingezonden bijdragenworden behandeld. Deze bijdragen worden vooraf in het orgaanvan het congres, het vorengenoemde Journal, gepubliceerd. In dethans hier ontvangen afleveringen Vol. XVII I t/m 3 komen ver-scheidene stukken voor over bruggen, w.o. vele in beton. Alsbijdrage nr 164 is ingediend ,,Testing to destruction a 96 footPrestressed Concrete Bridgegirder" door K. K. Nambiar enP. V. Raj. Hierover wordt gemeld:Voor het bouwen van een brug over de Palar-rivier nabij Chingle-put in de Nationale weg nr 45, 40 mijl van Madras, is een aanbe-steding gehouden, waarbij, naast inschrijvingen op het offici?lebestekontwerp, aanbiedingen met een eigen constructie kondenworden ingediend. De laagste inschrijving bleek te zijn voor eenbrug met een bovenbouw van voorgespannen beton. De inschrij-vers: boden hierbij aan, ??n ligger tot breuk te beproeven tenbewijze dat de constructie in dit nieuwe, nog niet voor een brugin India toegepaste, materiaal zonder bezwaar zou kunnen wor-den aanvaard.Beschrijving van de BovenbouwDe brug is lang 670 m tussen de landhoofden, en bestaat uit 23overspanningen, ieder van 27,5 m wijdte. De massieve, op puttengefundeerde peilers hebben een bovenbreedte van 1,83 m. Zijzijn afgedekt door een plaat van gewapend beton, waarop de voor-gespannen liggers dragen. In dwarsdoorsnede heeft de brug 4vooraf gereedgemaakte en voorgespannen U-liggers.ledere balk wordt door 8 kabels, ieder van 32 draden van 5 mmdiameter voorgespannen.Vier van deze kabels zijn recht en vier zijnparabolisch gebogen. De U-ligger is verstijfd door 8 schotten, dik0,15 m, op afstanden van 2,9 m, terwijlaan de uiteinden, door deliggers over een lengte van 1,5 m massief te maken, ankerblokkenzijn aangebracht. In de dwarsschotten zijn roosters opgenomenvoor kabelgeleiding. Nadat de liggers op hun plaats zijn gekomen,worden tussen hen dwarsschotten aangebracht, welke correspon-deren met de vorengenoemde inwendige schotten en welke tevensverbonden zijn aan de op de liggers gebetonneerde dekplaat,welke eveneens 0,15 m dik is. Op deze wijze zijn de liggers, hoe-wel geen dwarsspanning wordt toegepast, tot ??n geheel ver-enigd, zodat in de berekening is aangenomen, dat de mobiele last,waar ook geplaatst, door de 4 liggers gezamenlijk wordt gedragen.Een zachtstalen wapening is aangebracht nabij de buitenvlakkenvan de U-liggers, in dwarsschotten, ankerblokken en dekplaat.Bij het maken van de liggers worden de geprefabriceerde dwars-schotten in de bekisting geplaatst; daarna worden de ankerblok-ken in het werk gestort; vervolgens wordt tussen de schotten debodem met de aanzet van de wanden, hoog 0,10 m, gebetonneerd,waarop ten slotte het aanbrengen van de wanden volgt. Het betonwordt met naald- en bekistingtrillers verdicht. De wapening vande liggerdwarsschotten steekt uit, ter verbinding met de later temaken tussenschotten.De in de kabels gewekte voorspanning bedraagt 98 kg/mm2. Debreukgrens van het staal bedraagt 154 tot 168 kg/mm2. Gerekendis op een spanningsverlies n? het voorspannen van 15%.De herkomst van het staal is niet vermeld. Het beton is van eenmenging van 1 : 1? : 3, met een watercementratio van 0,42 tot0,45 (watercementfactor van 0,28 tot 0,30). Over de toeslagstoffenworden geen nadere gegevens verstrekt. Van het cement wordtslechts medegedeeld, dat voor de liggers ,,gewoon" portland-cement is gebezigd, gevende een betonsterkte van 430 kg/cm2na28 dagen, en voor het dek snel verhardend cement. De spanningen in het beton zijn in onderstaande tabel gegeven voor:A. in de ligger, na het voorspannen, met mederekening van 15%spanningsverlies,B. in de brug, na het aanbrengen van het betondek, de afwerk-vloer en de leuningen,C. bij volle belasting door de nuttige last.belast onderdeel spanningen in kg/cm2A B Cbovenvezel van het betondek......... -- 10 40bovenvezel van de U-ligger ........... 42 84 11ondervezel van de U-ligger ........... 96 50 7Uit de onder A. gegeven spanningen volgt, dat men conservatiefgeweest is door in de bovenvezel van de U-ligger, n? het voor-spannen, nog een behoorlijke drukspanning te houden. Onge-twijfeld geeft dit een grotere veiligheid bij de manipulaties vantransport en monteren.De maximum schuine trekspanning in de neutrale lijn van de ligger,waarbij dus de voorspanningsdruk in rekening is gebracht, be-draagt 2,2 en de schuifspanning tussen ligger en dek 3 kg/cm2.De beproefde U-ligger is, om in overeenstemming te zijn met debrugconstructie, voorzien van een gewapend betonnen dekplaat,breed 1,84 m en dik 0,15 m. De betonmenging hiervan is 1 :2:4met snelverhardend cement, zodat de druksterkte na 28 dagende 420 kg/cm2overschreed.Uit de proef is gebleken, dat proeflast plus eigen gewicht van deligger bij breuk 2,6 maal groter was dan het eigen gewicht van debrug plus de maximale mobiele last (per ligger). Alleen ziendenaar proeflast en mobiele last bleek de eerste scheur te ontstaanbij een verhouding van 2, en de breuk bij een verhouding van 6.Gedurende de proef is geen slip in de verankering opgetreden.Ook bij de breuk waren er nog geen scheuren t.g.v. de schuinetrekspanning te bespeuren.De schrijvers werpen ten slotte de stellingen op:1. Voorgespannen betonconstructies hebben een langer levendan die in gewapend beton, omdat ze t.g.v. het ontbreken vanscheuren een grotere weerstand hebben tegen corrosie.2. De economie, welke door voorspannen wordt verkregen, zounog aanmerkelijk groter zijn, indien de materialen, welke thansmoeten worden ge?mporteerd (staal, ankerblokken) in eigen landzouden kunnen worden gemaakt.De 1ste stelling klinkt de objectief denkende betonman wel watt? propagandistisch voor het nieuwe materiaal. In feite toch is delevensduur van een goed uitgevoerde constructie, in gewapend-zowel als in voorgespannen beton, onbeperkt.ir C. F. van Bergen24 Cement 7 (1955) Nr 1-2