C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gBr uggenbou wcement 2002 360Het principe van het Meccano-systeem berust op het gelijknami-ge speelgoed van weleer, waarbijmetalen strips van verschillendeafmetingen met schroefjes enmoertjes aan elkaar werden ge-monteerd en waarmee op schaalde meest fantastische construc-ties in elkaar konden wordengezet. Die filosofie is door Alpinaar ware grootte vertaald. Zelfsde zwaarste bekistingen kunnenuit vele kleine standaard-onder-delen en zonder lasverbindingenwordensamengesteld.Elkebekis-ting, hoe uitzonderlijk ook, heeftdaardoor een hoge hergebruiks-waarde.S t a l e n b a d d i n g e nHart van het Meccano-systeemvormenstalenbaddingen,omega-profielen genaamd (fig. 1). Bijhouten baddingen wordt de be-kistingsplaat vanaf de stortzijdeop het hout genageld. De stalenomega-profielen worden daaren-tegen vanaf de andere kant ge-schroefd, waardoor zich geenkoppen in het beton aftekenen.Een groot voordeel dus bij ondermeer schoonbetonwerk.Het 120 mm hoge omega-profielheeft dezelfde constructieve (stijf-heids-)eigenschappenalseenhou-tenbaddingvan240mm.Hetpro-fiel is voorzien van voorgeboordesparingen en gaten en uit tweehelften samengesteld. Bij voor-keurwordthetomega-profielovereen plaatnaad heen toegepast,zodat de naad verder kan wordenaangetrokken.Dwars op deze omega-profielencompleteren dubbele stalen U-profielen ? de meccano-profielen? het bekistingssysteem.Het systeem kan worden uitge-breid tot vakwerkliggers, waar-mee grote overspanningen kun-nen worden bekist.P o n t C a n a lHet aquaduct van Le Sart, in hetFrans pont-canal genoemd, was??n van de eerste concrete aanbe-stedingenwaarbijhetdestijdsnogniet op de Benelux-markt ver-krijgbare Meccano-systeem goedkon worden toegepast. Voor hetontwerp tekende het Luikse stu-diebureau Greisch.Bureau d'?tude Greisch (BEG)had het constructieve ontwerpgebaseerd op de schuifmethode.Bij deze methode hebben allebouwactiviteiten aan ??n zijdeplaats. Telkens als een moot ge-reed is, wordt de totale construc-tie met vijzels voortgeduwd. Bijdit project zou dat uiteindelijk bijde laatste cyclus resulteren in hetverplaatsen van een massa van65000 ton! (foto 2) Deze uitvoe-ringsmethode stond niet alleengarant voor een wereldrecord ophet gebied van de vijzeltechniek,maar stelde ook hoge eisen aan destijfheid van de constructie.Het Meccano-systeem bood enke-le belangrijke voordelen: naast derestwaarde van de bekisting en deknow-how die de importeur mee-bracht, was vooral doorslagge-vend dat met standaard-materiaaleen prototype op ware grootteBuitencategorie bekisting metstandaard-elementenSinds drie jaar is het Meccano-bekistingssysteem van het Italiaanse Alpi ook inde Benelux verkrijgbaar. Over publiciteit heeft importeur Travhydro sindsdienniet te klagen, want het systeem is al bij verschillende spraakmakende projec-ten in de lage landen ingezet. Zo ook bij de realisatie van het bijna 500 mlange aquaduct in het Waalse Canal du Centre over de vallei van Thiriau duSart.1 | Principe van hetMeccano-systeem1 Omega-profiel2 Bevestigingsgroef3 Omega-klem4 Meccano-profiel5 Bekistingsplaat6 Plaatnaad7 Voorspanschroef2 | Uiteindelijk wordt eenmassa van 65 000 tonvoortgeduwd4321756C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gBr uggenbou wcement 2002 3 61kon worden gemaakt. Daardoorkonden allerlei problemen voorafworden opgelost.O n t w e r p e n u i t v o e r i n gHet 498 m lange aquaduct (b x h= 43 x 7,1 m2) bestaat uit dertiendoorgaande overspanningen van36mentweeeindoverspanningenvan 15 m. Achtentwintig rondekolommen (? 3 m) dragen zorgvoor de ondersteuning (fig. 3). Dehoogte boven maaiveld varieertvan 12 tot 20 m.Veel zorg is besteed aan de vorm-geving van het aquaduct. De wan-den lopen schuin over de hoogte,met een variabele kromming.Ter plaatse van de opleggingen istevenseenverdikkingontworpen.Aan de buitenzijde is een hout-structuur in het beton aange-bracht. In hoogterichting moch-ten verder slechts twee center-pennen worden toegepast.De aquaductconstructie is vooreen deel opgebouwd uit prefabonderdelen.Tussendetweeinhetwerk gestorte betonnen hoofd-dragers bevinden zich in totaal111 gebogen, prefab betonnendwarsliggers (l = 27 m, h.o.h. 4,5m), met daarop prefab betonnenbreedplaatelementen met een inhet werk gestorte druklaag, deeigenlijke bodem van het aqua-duct (foto 4). De gemiddelde diktevan deze bodemplaat is 400 mmin het midden van de overspan-ning, oplopend tot 600 mm bij deoplegging.Het aquaduct is gemaakt in mo-ten van telkens 12 m lengte, watal snel in een weekcyclus konworden gerealiseerd. De verdik-king ter plaatse van de opleggingmaakte dat de bekisting voor iede-re cyclus moest kunnen wordenomgebouwd. Daardoor moest debekisting niet alleen in langsrich-ting, maar ook in dwarsrichtingverplaatsbaar zijn. Het uitwerkenvan de verdikkingen gebeurdedoor middel van houten vulstuk-ken, die perfect passen in de kernvan de omega en door de aanwe-zige gaten in het profiel kunnenworden vernageld.I n f r a s t r u c t u u rDebekistingdievoorditaquaductis ontworpen, bestond ondanksde uitzonderlijke afmetingen voorruim negentig procent uit stan-daard-elementen. Zelfs voor hetprefabriceren van de wapening ismet het Meccano-systeem eenmal ontworpen (foto 5). De moge-lijkheden lijken daarmee onbe-perkt. Binnenkort zullen ondermeer bekistingen worden gele-verd voor de bouw van de nieuweDEMKA-bruginUtrecht,deHSL-brug over het Hollandsch Diep eneen nabijgelegen spoorviaduct.Ook bij de complexe onderbouwvan het HSL-station Luik-Guille-mins (ontwerp: Santiago Calatra-va) wordt het systeem toegepast.Henk WapperomProjectgegevensontwerp en directie:Bureau d'?tude Greischaannemer:Tijdelijke Vereniging CFE-Bageci-FrankiConstructvoorspanning:Freyssinet Belgi?leverancier bekisting:Travhydro/Alpi Spa29294 | Alle productiestadia op een rij3 | Dwarsdoorsnede over de constructie5 | Wapening wordt geprefabriceerd