Beton is voor architect Anne Holtrop meer dan een bouwproduct: het is een middel om plekken ervaarbaar te maken. Voor zijn tentoonstelling Batara (Arabisch voor 'uithakken'), in 2010, experimenteerde hij met beton dat zonder bekisting in zand gegoten wordt. Zo ontstonden 3D-foto's van de grond, die hij verwerkte in een open paviljoen. Het ontwerp voor het kunstdepot in de Bahreinse stad Muharraq borduurt daarop voort. Hier gebruikte Holtrop de afdrukken als dragende gevel- en plafondelementen.
Foto 1. Het Kunstdepot in Muharraq met betonafdrukken als dragende gevel- en plafondelementen (foto: Studio Anne Holtrop)
Project: 35 Green Corner Building, art collection storage and archive Muharraq, Bahrei
Architect: Studio Anne Holtrop
Lokale ingenieur: Ismail Khonji Associates
Constructieadvies: Mario Monotti
Advies: Art Foundry Kemner
Aannemer: GCT
Draagconstructie: in het werk gestort beton
Betonmengsel: standaard portlandcement, lokaal gewassen zeezand, standaard toeslagmateriaal
Gevelelementen: in zand gegoten prefab beton
Ontwerp: 2018-2019
Uitvoering: 2019-2020
Naast esthetische kwaliteit was duurzaamheid een argument om de betonnen elementen op locatie in het zand te gieten; het scheelt in bekistingsmateriaal en energie voor transport. Het gewicht dat de bouwkraan kon tillen, de afmetingen van het smalle, langgerekte kavel en de specifieke plek binnen de gebouwcompositie waren bepalend voor de afmetingen van de prefab panelen. Voor de productie zijn kuilen op het terrein gegraven, afgetimmerd met een houten frame. Na het plaatsen van het wapeningsstaal, werd de kuil vol beton gegoten en glad afgestreken. De afmetingen van de circa 60 cm dikke panelen varieert van 1,7 en 2,3 tot 5,3 m bij een hoogte van 3,3 m. De hoeveelheid wapening verschilt afhankelijk van de positie in de gevel of het plafond. Uiteindelijk is elk van de 85 panelen – 41 voor de gevel, 44 voor de plafonds - uniek.
Foto 3a en 3b. Voor de productie zijn kuilen op het terrein gegraven die zijn afgetimmerd met een houten frame (foto's: Studio Anne Holtrop)
Het kunstdepot staat tegenover een straathoek met een verticale tuin; vandaar de naam 35 Green Corner Building. De bijzondere, rotsachtige voor- en kopgevels van het depot sluiten mooi daarbij aan. De fundering, kern en achtergevel, die tegen een parkeergarage staat, zijn van in het werk gestort beton gemaakt. De opdrachtgever wilde de flexibilteit om het archief te gebruiken voor tentoonstellingen, kantoorwerk en ontvangst van klanten. Daarom moest het daglicht in alle ruimtes regelbaar zijn. De architect creëerde gevelopeningen door een aantal panelen weg te laten. Om de kunst te beschermen tegen daglicht, worden aluminium luiken voor het glas geschoven. Deze (holle) luiken en de toegangsdeur zijn, net als de betonelementen, gegoten in zand.
Reacties