C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gBr uggenbouw58 cement 2008 5B r u g v o o r l i g h t r a i l v e r -b i n d i n g i n d e B r e n n e r p a sDe snelweg E45 die Modena (I) enM?nchen (D) verbindt, passeert deAlpen via de Brennerpas (foto 1).Om het belang van de Brennerpaste benadrukken is aan een zijdevan de snelweg een museum inge-richt; aan de andere zijde bevindtzich een parkeerplaats. Een brugmet een lightrail vervoermiddel zoude parkeerplaats met het museumkunnen verbinden. In deze omge-ving met grote temperatuurver-schillen en veelvuldig gebruik vandooizout, wordt een constructiezwaar belast. Tevens is het gewenstdat, vanwege de ligging boven eensnelweg, het onderhoud tot eenminimum wordt beperkt.Vanwege de gunstige eigenschap-pen is in het ontwerp Ductal?gekozen [1], mede omdat het zichleent voor ambitieuze architecto-nische toepassingen [2, 3, 4].Ductal?is ontwikkeld door Rho-dia, Lafarge en Bouygues [5] enbehoort tot de klasse van de reac-tive powder concretes (RPC's).Het mengsel bevat onder anderecement, silica fume, superplastifi-ceerder en staal- en/of kunststof-vezels. De water-bindmiddelfactoris laag; de druksterkte is 160-200N/mm2en de buigtreksterkte 15-45 N/mm2[6].Het gekozen brugontwerp is opge-bouwd uit een boog die met twaalftuikabels een rijdek draagt . Hetrijdek heeft de vorm van een cir-kelsegment en maakt een hellingvan 12? met het horizontale vlak.Het dek is opgebouwd uit prefab-betonelementen, later te voorzienvan stalen rails. De boog is ookgeheel uit prefab beton: dertigelementen vormen de tweegeboorten van de boog; vier sluit-stukken (met de tuikabelveranke-ringen) completeren de boog.De elementen van het rijdek kun-nen worden vervaardigd met eenTwee bruggen in RPCM. Rebentrost*), VSL Australi?, SydneyR. Annan, VSL Zwitserland, SubingenDuctal?is een reactive powder concrete (RPC), een betonsoort met goedemechanische eigenschappen en grote duurzaamheid. Recent is met het mate-riaal een ontwerp gemaakt voor een tuibrug voor een lightrail verbinding inde Brenner pas (A) en is het toegepast in verschillende voetgangersbruggen inNieuw-Zeeland.1 |De Brennerpas2 |Lightrail verbinding:parabolische boog encirkelvormig rijdek*) Dit is een samenvat-ting en vertaling vaneen voordracht op hetfib symposium 2008C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gBr uggenbouwcement 2008 5 59bekisting waarvan de geometriekan worden gewijzigd (fig. 3).Deze elementen worden op debouwplaats op een hulpconstruc-tie over de snelweg geplaatst,onderling verbonden door natteknopen en daarna voorgespannenvoor het verkrijgen van voldoendebuigend moment- en dwarskracht-capaciteit. De voorspanning wordtniet ge?njecteerd.De tuikabels bevatten elk vierstrengen, die zijn voorzien vaneen met was gevulde omhullingen zijn opgenomen in een HDPEomhullingsbuis. De VSL kabel-verankeringen zijn voorzien vaneen rubber demper. Dit type voor-spanelement wordt ook toegepastom de segmenten van het rijdekmet elkaar te verbinden. De voor-spankrachten in de tuien en hetdek kunnen zodanig worden inge-steld dat de gewenste geometriewordt verkregen, zowel in hethorizontale als in het verticalevlak.Er is nog geen duidelijkheid of hetproject ook werkelijk doorgang zalvinden; het is om politieke redenenuitgesteld.V o e t g a n g e r s b r u g i nN i e u w - Z e e l a n dIn de regio Auckland in Nieuw-Zeeland worden spoorwegstationsherontwikkeld. Daartoe wordt on-der andere een aantal verbindin-gen over de sporen gerealiseerd.Vijf van deze voetgangersbruggenzijn al geplaatst. In het oorspron-kelijke ontwerp werd uitgegaanvan conventioneel voorgespannenbeton. Door reductie van hetgewicht van de constructie kun-nen de dynamische belastingendoor aardbevingen, waarmee vol-gens het Nieuw-Zeelandse voor-schrift moet worden gerekend,worden gereduceerd. Dit heeft eengunstige invloed op de draagcon-structie. VSL heeft daarom voorge-steld te kiezen voor een ontwerpin Ductal?.De brug bij Papatoetoe telt tienoverspanningen met een totalelengte van 175 m. De veelal 20 mlange velden worden met eenstatisch bepaald opgelegde liggeroverspannen [7]. Het ongewa-pende dek heeft een dikte van 50mm en is voorzien van dwarsrib-ben (350 mm hoogte; hart-op-hart afstand 2,7 m) ten behoevevan de wringstijfheid (fig. 4). Detwee lijven zijn 650 mm hoog enworden zowel onderin (twaalfstrengen ?12,7 mm per lijf) alsbovenin (zes strengen) voorge-spannen met nagerekt staal. Derechte kabels worden direct ver-ankerd op het beton; wapeningvoor het inleiden van de voor-spankrachten is niet voorzien.Voor het transport is de lengtevan de geprefabriceerde elemen-ten beperkt tot 10 m. Op debouwplaats worden twee elemen-ten tot een geheel voorgespannenen wordt het dek ten behoeve vande begaanbaarheid voorzien vaneen ter plaatse gestorte laag nor-maal beton met een variabelehoogte [8]. De geheel gerede ele-menten worden daarna geplaatst(foto 5). nL i t e r a t u u r1. Roux, N. Andrade, C. & San-juan, M. A. 1996. Experimen-tal Study of Durability of Reac-tive Powder Concretes. Journalof Materials in Civil Enginee-ring, 8(1).2. Ricciotti, (2001). Bridge to theFuture. ASCE Civil EngineeringMagazine, 71(1).3. Blais, P.Y. & Couture, M.(1999) Precast, PrestressedPedes-trian Bridge - World'sFirst Reactive Powder Con-crete Structure. PCI Journal,Sept.-Oct.4. Acker, P.& Behloul, M.(2004).Ductal?Technology: A LargeSpectrum of Properties, AWide Range of Applications.fib Symposium, Avignon,France.5. Richard, P. & Cheyrezy, M.1995. Composition of reactivepowder concrete. Cement andConcrete Research, 25(7).6. Gowripalan, N. & Gilbert, R. I.(2000) Design Guidelines forDuctal?Prestressed ConcreteBeams. Design Guide, Schoolof Civil and EnvironmentalEngineering, The Universityof New South Wales, Sydney,Australia.7. Wight, G., Rebentrost & M.,Cavill, B. 2007. DesigningBridges with Ductal?Reac-tive Powder Concrete, 23rdBiennial Conference, Con-crete Institute, Adelaide,Australia.8. Rebentrost M. 2005. Designand Construction of the FirstDuctal?Bridge in New Zea-land, New Zealand ConcreteIndustry Conference, Auck-land, New Zealand.BB220065025050350100100r=90r=30snede B-B10 strengen ?12,7mm6 strengen ?12,7mmdwarsdoorsnede3 |Bekisting voor de ele-menten van het rijdek inde lightrailverbinding bijde Brennerpas4 |Dwarsdoorsnede van deprefab brugligger inAuckland5 |Voetgangersbrug tijdensde uitvoeringsfase