In zijn jaarrede op de Betondag van 1993 maakte ir.H.J.C.Oud, voorzitter van de Betonver-en ?ging, zich sterk voor de daadwerkelijke realisatie van diverse bouwplannen in plaatsvan te blijven hangen in plannenmakerij. De gedachte aan een maatschappij die in zijnontwikkeling zou vastlopen, bracht hem tot die overpeinzingverder vestigde hij de aandacht op de gevolgen voor het materiaal beton van ontwikkelin-gen in de maatschappij en op nieuwe projecten die diezelfde ontwikkelingen sterk kun-nen bevorderen.SAMENWERKINGSTIMULEERTONTWIKKELINGDe verschuiving van verantwoordelijkhedenin de bouw is zo'n belangrijke maatschappe-lijke ontwikkeling. Het is een gevolg van dewens de maatschappij leefbaar te houden.Daartoe moeten onder meer arbeidsom-standigheden worden verbeterd en onnodi-ge schade aan het milieu worden voorko-men.CertificeringDe behoefte om verantwoordelijkheden dui-delijker en scherper te regelen en aantoon-baar waar te kunnen maken, heeft geleid totgrootschalige certificering. Certificeringheeft plaats op basis van beoordelingsricht-lijnen, die zijn opgesteld door de instelling diede certificaten verleent.Certificering kwam ooit op gang bij de leve-ring van produkten. Voor cement, hulpstof-fen, betonspecie en dergelijke bestaat hetfenomeen al sinds 1962. Op dit moment zijnalle materialen gecertificeerd die voor deproduktie van beton nodig zijn.De afgelopen jaren is ookdeprocescertifica-tie op gang gekomen, bijvoorbeeld in de be-tonreparatiebranche. Organisatiegraad, op-leiding en kwalificatie van personeel spelendaarbij een rol. Tevens hebben zich diverseaannemers laten certificeren.Nu in de ingenieurswereld ontwikkelingen opgang zijn gekomen om ook het ontwerp tecertificeren, lijkt een goede regeling voor hetgehele bouwproces in zicht. De realiteit ge-biedt echter te zeggen dat het eindproduktdaarmee nog niet is gecertificeerd!Een eerste stap is gezet door de cementin-dustrie. Sinds november 1993 is het bulk-tansport in de beoordeling meegenomen.Het certificaat heeft nu betrekking op het ge-hele traject van produktie tot aan de leveringin de silo.De koppeling van de certificering van de ver-schillende opeenvolgende stappen bij derealisering van projecten ?s reeds vele malenaan de orde gesteld. De sterke fragmentatiein de bouw veroorzaakt verschillende proble-men.Op alle onderdelen van het proces geldt ech-ter een eigen verantwoordelijkheid voor be-trokkenen. Het eindprodukt komt slechts totstand als alle partijen de rol vervullen die zein het proces moeten vervullen.Technologische ontwikkelingenOp betongebied vinden permanent ontwik-kelingen plaats. Beton is een flexibel en ophetdoel gericht produkt. De ontwikkelingvanvloeibeton, toepassing van alternatieve ma-terialen en prefabricage van elementen zijnspecifieke uitwerkingen die steevast heb-ben geleid tot een oplossing op maat.Technologische ontwikkelingen kunnen grof-weg worden ingedeeld naar betonsoorten en-toepassingen en naar een aantal algeme-nere thema's, zoals beheer en onderhoud,non-destructief onderzoek, kwaliteitszorg,computational concrete engineering en Eu-ropese ontwikkelingen.De materiaalontwikkelingen zijn veelbelo-vend. Aan hoge sterkte beton zitten veelmeer voordelen dan alleen constructieve.De toepassing van kunststoffen in betongaat verder dan nieuwe soorten wapening.Met nieuwe toepassingsgebieden wordt dui-delijk ingespeeld op vragen uit de markt. Eenvoorbeeld zijn de constructies die het milieutegen calamiteiten of zelfs tegen de normaleprocesgang moeten beschermen. De on-langs door de Betonvereniging uitgebrachteHandleiding Beton & Milieu is hierbij een Sta-te of the Art.Ook kan beton een rol spelen in ondergrondsbouwen en biedt het mogelijkheden in dehoogbouw.Aparte aandacht verdienen de Europeseontwikkelingen. Daarvoor zijn twee redenenaan te voeren:? de totstandkoming van een Europesenorm voor cement;? de oprichting van een netwerk voor de 12Europese Betonverenigingen.Deze initiatieven kunnen leiden tot een ver-dere harmonisatie van werkwijze en regelge-ving.Markt en praktijkHet materiaal beton kent nog steeds een on-uitputtelijke bron van mogelijkheden. Nieu-we vragen uit de markt worden creatief opge-lost. Dat neemt niet weg dat we ook van an-dere branches nog iets kunnen leren.Samenwerking tussen de verschillende Eu-ropese betonverenigingen kan samenwer-king tot gevolg hebben tussen de mensen uitde betonpraktijk. Harmonisatie is op dezewijze wellicht eenvoudiger te realiseren danvia regelgeving van bovenaf.Redactie5