? woningbouw? ?Op een langgerekt kavel in Rijswijk ligt de 'Strijp', een uitbreidingswijk waarin tussen be-gin 1995 en half 1998 veertienhonderd woningen worden gebouwd. Centraal in de nieu-we wijk ligt als een uitgestrekte spil het deelplan 'Arcadi?'. Het verbindt de verschillendewoonsferenvan de 5trijp metelkaar. Arcadi? ademtdesfeervan een negentiendeeeuwsewoonwijk. Alleen is de romantische uitstraling van de negentiende-eeuwse architectuurhier herroepen met eigentijdse materialen, waaronder hagelwit beton.ROMANTISCHWONENMETBETON24Arcadi? is een superblok van woningen, waarin de kolommen van de witte betonnen arcadeshet ritme van de huizenrij nog eens versterken. In totaal zijn er 266 woningen gerealiseerd.Deze zijn gebouwd in twee ca. 500 m lange, rechte, evenwijdige blokken met eengezinswo-ningen. De uiteinden van deze blokken zijn afgesloten met halfronde appartementencom-plexen. Op het aldus ontstane binnenterrein bevinden zich tuinen en bergingen. Het wonin-genblok wordt op een aantal plaatsen doorsneden door dwarswegen.De woningen zijn geschakeld, gespiegeld of gestapeld. Bij doorgangen zijn de woningenbe?indigd door halfronde koppen. De romantische uitstraling van de negentiende-eeuwsearchitectuur is herroepen met eigentijdse materialen. Hagelwitte betonnen sierelementen,op gietijzer lijkende hekwerken en Pruisische muurpenanten zijn veelvoudig gecombineerd.Lichtgele baksteen vormt de basis. Zo ontstaat een grote variatie in detail en gevelreli?f.De woningen zijn gefundeerd opprefab betonnen heipalen met een lengte van 20,00 m en inhet werk gestorte betonnen funderingsbalken. Debegane-grondvloer is een combinatie-vloer. Het skelet van vloeren en wanden is uitgevoerd in gietbouw (tunnelsysteem).CEMENT1997/12Hetgevelbinnenblad bestaat uit kalkzandsteen, hetbuitenblad uitprefab beton en gele bak-steen. Daarnaast komt ter hoogte van de eersteverdiepingsvloer een prefab betonnen ge-velband voor en ook de dakrand is van prefab beton. De opvallendste elementen zijn de ar-cades voor de entree, bestaande uit twee kolommen, een balkenstructuur en een balkon-plaat uit prefab beton.Door in de uitvoeringsfase de gevelband en het buitenspouwblad als ??n, verdiepingshoogelement uitte voeren, ontstonden er minder naden, waren er minder bevestigingen nodig enkon hetmetselwerkdirect op degevelband geplaatstworden. De gevelband fungeertals eensoort onderslagbalk die aan het buitenblad vastzit. Het prefab element werd hierdoor be-hoorlijk gecompliceerd, maar dat werd vergoed door hetgrote aantal te produceren elemen-ten.Tijdens de uitvoering werden de prefab betonnen buitenspouwbladen eerst geplaatst omvervolgens het binnenspouwblad temetselen. Hiertoe zijn ankers in het buitenblad opgeno-men in plaats van andersom.Ook de balkonplaat ende onderliggende balken zijn tot ??n element gemaakt, met ook hierminder naden, minder bevestigingen en minder stelwerk. Bovendien zijn lastige aansluitin-gen van prefab op prefab (onder verstek!) in aantal gereduceerd.Wat betreft de fundering van de kolommen zijn het funderingsbalkenraster en de paaIplaat-sing zo gekozen dat er geen extra palen hoefden te worden geslagen.Het prefab beton kreeg een heldere uitstraling doortitaandioxydeaan het beton toe te voe-gen. Hierdoor 'straalt' hetprefab beton ookbij slechtweer en wordt hetcontrastmet de zwar-te hekwerken sterker.Het laatste opvallende constructieve punt van hetproject is de fundering van de bergingenop schuimbeton. Hiermee is een evenwichtsconstructie gecre?erd waarbij het extra gewichtvan de berging wordt gecompenseerd door de lage soortelijke massa van de 60 cm dikkeschuimbetonvloer (500 kg/m3).2040CEMENT1997/12BetrokkenenArchitect: Alexander Nowotny, Groep 5 archi-tecten en stedebouwers, Rijswijk.Constructeur: ir. Paul Wolters, Adviesburovan Eck, RijswijkAannemer: bouwcombinatie Dura - Wilrna,Rotterdam - Den HaagLeverancier prefab beton: Wilma Betonfa-briek, Weertfoto's: Henk van der Veen, Maassluis?25