? ? geotechniek ? voorschriftenprof.ir.A.F. van Tol, Gemeentewerken Rotterdam, Ingenieursbureau Geotechniek enMilieu j Technische Universiteit DelftIn Nederland bestonden tot :1992geen voorschriften ofaanbevelingen voorde berekeningvan damwandconstructies, zoals bijvoorbeeld de EAU en de EAB in Duitsland. In :1992werden geotechnische normen van kracht, waaronder NEN 6740, waarin de basiseisen enbelastingen voor geotechnische constructies zijn opgenomen. Deze norm volgt groten-deels defilosofie van Eurocode 7. Beide normengaan uitvan karakteristieke waardenvanparameters en belastingen, die met behulp van parti?le factoren in reken- of ontwerp-waarden worden vertaald. Er worden dus geen 'overall'?veiligheidsfactoren meer toege-past.In dit artikel wordt kort stilgestaan bij de bepaling van de nieuwe parti?le factoren, dieaansluiten bij aanpak van NEN 6740 en een verdere differentiatie inhouden. Vervolgenskomt de ontwerpmethodiekvolgens hetCUR-handboek Damwandconstructies aan de or-de en wordt nagegaan of er al dan niet sprake is van een breuk met de vroegere praktijk.ONTWERPENVANDAMWANDCONSTRUCTIESVOLGENSHETCUR-HANDBOEK22Tot 1992 was er geen sprake van een unifor-me aanpak van de berekening van grondke-rende constructies. De meeste ontwerpbu-reaus gingen uit van conservatieve schattin-gen van de grondeigenschappen (die nu dekarakteristieke waarde zouden worden ge-noemd) en een aantal 'overall'-veiligheids-factoren zoals bijvoorbeeld 1,5 op de maxi-male passieve grondweerstand en 1,1 ? 1,7,maar meestal 1,5 op het buigend momentvan de damwand.De berekeningvan degronddrukken op dam-wandconstructies volgens NEN 6740 ge-schiedt met de rekenwaarden van de grond-eigenschappen, waarbij de sterkte- en ver-vormingsparameters worden gedeeld dooreen materiaalfactor. Op de, op deze wijze be-rekende gronddrukken worden dus geen be-lastingsfactoren meer toegepast. Voor demateriaalfactoren in deze norm werdenwaarden uit de literatuur overgenomen,waarbij geen onderscheid werd gemaakt inverschillende typen damwandconstructies,zoals tijdelijke of definitieve, grote of kleinekerende hoogte.Om tot een onderbouwing en een mogelijke1990 een commissie gevormd, die tot taakhad een handboek Damwandconstructiessamen te stellen, waarvoor onderzoek naarde grootte van de parti?le factoren is ver-richt. Dit onderzoek werd grotendeels uitge-voerd door Grondmechanica Delft en Fugro.Zoals altijd na de invoering van nieuwe nor-men en aanbevelingen hetgeval is, is ook nueen discussie ontstaan of er niet toch eenbreuk met de praktijk van vroeger heeftplaatsgehad. Een aantal praktijkberekenin-gen, waarin ontwerpen volgens de oude filo-sofie en de nieuwe benaderingswijze met el-kaar worden vergeleken en die in deze dis-cussie een rol spelen, zullen nader in be-schouwing worden genomen.Bepaling van de parti?le factorenBij de bepaling van de parti?lefactoren heeftde CUR-commissie voor twee benaderings-wijzen gekozen. E?n die aansloot bij de in debouw gebruikelijke faalkansen en een bena-dering die bewerkstelligde dat geen trend-breuk zou ontstaan met de werkwijze in hetverleden.differentiatie van deze parti?le factoren te De betrouwbaarheidsindices ({3-waarden)komen, heeft een uitvoerig onderzoek volgens het Bouwbesluit vari?ren in de uiter-plaatsgehad. Een voorwaarde daarbij was ste grenstoestand bij de verschillende veilig-dat niet: metde tot dan toe geldende praktijk heidsklassen van 3,2 tot 3,6. Het verschilmocht worden gebroken. De CUR heeft in tussendeze{3-waardenwerdvoordamwand-CEMENT1995j5constructies te klein gevonden. Afwegende Tabel 1dat voor hoofdwaterkeringen in Nederland4,2 wordt aangehouden, leek deze f3-waardevoor damwandconstructies die tevens alswaterkering functioneren, voor de hand teliggen. Voor eenvoudige constructies, waarbezwijken alleen materi?le schadetotgevolgheeft, werd uit een risico-analyse eenf3-waarde van 2,5 afgeleid.Dit leidt voor damwandconstructies in deverschillende veiligheidskiassen tot de in ta-bel 1 weergegeven f3-waarden.Deze f3-waarden betreffen het falen van degehele damwandconstructie. Het faalme-chanisme van de gehele constructie is ech-Betrouwbaarheidindices f3 voor damwandconstructiesg~v?t&?n.ran 9~~~~~en(ty(J~~e~~dQnstrl1