O n d e r z o e k & t e c h n o l o g i eI nfor mati ecement 2003 566Het inbreuk maken op eenoctrooi is voor veel bedrijven deeerste kennismaking met het oc-trooisysteem. Bedrijven zijn zicher namelijk vaak niet van bewustdat verreweg de meeste octrooienverleend worden voor kleine ver-beteringen aan bestaande ont-werpen, en niet slechts voor baan-brekende uitvindingen. Daardoorstaan veel bedrijven er niet bij stildat de slimme vondst die zij toe-passen of in de handel hebben ge-bracht, misschien al geoctrooi-eerd is. Dit soort missers kan menvoorkomen door de octrooilitera-tuur te (laten) raadplegen.O c t r o o i l i t e r a t u u rHet raadplegen van de octrooili-teratuur (die onder meer octrooi-aanvragen, verleende octrooienen vervallen octrooien omvat) kanvoorkomen dat men opnieuw hetwieluitvindt.Tevensisheteenbe-langrijke strategische en techni-sche informatiebron.Volgens dr.ir. Henk Hanneman,hoofdvanCorporatePatents,deoc-trooiafdeling van Oc? Technolo-gies, is de octrooiliteratuur voorde ontwikkelaars van de R&D-af-deling een inspiratiebron, zonderdat ze idee?n kopi?ren.`Je eigen fantasie wordt namelijkgeprikkeld als je ziet hoe anderenbepaaldezakenoplossen.Hetkanje stimuleren om met andere op-lossingen te komen. Of mis-schien kan je een oplossing ? dieis gevonden op een bepaaldgebied ? gebruiken om een soort-gelijk probleem op een andergebied op te lossen. Bovendienkun je vanuit de octrooiliteratuuroverstappen naar andere litera-tuur. Als op het octrooi staat ver-meld dat meneer Jansen de uit-vinder is, dan kun je, bijvoorbeeldvia de Citation Index, kijken of hijartikelen heeft gepubliceerd invaktijdschriften. Dan krijg je wel-lichteenbrederbeeld,wantineentechnische publicatie wordt meercontext gegeven dan in een oc-trooipublicatie. Die laatste zijnweliswaar heel gedetailleerd,maar ook heel smal. Zo kun je eenwebwevenvaninformatieendaarje voordeel mee doen'.Voor het midden- en kleinbedrijfbiedt de octrooiliteratuur een aan-tal extra mogelijkheden, meentHanneman: `Waar een groot be-drijf weet wie haar concurrentenzijn, moet een klein bedrijf datvaak nog zien uit te vinden. Als jeeenbepaaldproductmaakt,kunjenagaan wie zich, waar ook terwereld, verder nog bezighoudtmet datzelfde product, omdat deaanvrager ook op het octrooi ver-meldt staat'.A a n v u l l e n d ei n f o r m a t i e b r o nVerder is octrooiliteratuur eengrote en actuele bron van techni-sche informatie, aangezien 80%van de informatie die in de oc-trooiliteratuur staat, niet in denormaleliteratuurverschijnt.Hetis juist deze informatie die heeldicht achter de ontwikkelingenaanzit.Octrooiaanvragenwordennamelijk achttien maanden na in-diening door de octrooiverlenen-de instanties gepubliceerd.Ing. Jan Kampinga, een van de`octrooirechercheurs' bij Oc? enfull time met octrooiliteratuurbezig, denkt dat zelfs pure tech-nici goed met octrooien uit devoeten kunnen, ondanks het feitdat octrooien nogal wat juridischjargon bevatten. `Elk octrooi heefteen duidelijk herkenbare op-bouw, bestaande uit een samen-Octrooien als informatiebronJohan Sanches, IP Communication, Den HaagBij het woord `octrooi' denken veel technici aan het beschermen van uitvin-dingen. Octrooien vormen tezamen echter ook een grote, goed geordendeinformatiebron waar managers en technici hun voordeel mee kunnen doen.Door kennis te nemen van vigerende octrooien kan men bijvoorbeeld voorko-men dat men veel tijd en geld steekt in het ontwikkelen van iets dat al bestaat.Daarnaast is het een goede bron om bij te blijven op het eigen vakgebied.OctrooidatabasesEsp@cenet: nl.espacenet.comUS Patent Office: patents.uspto.govWIPO: pctgazette.wipo.intDelphion: www.delphion.com (gedeeltelijk gratis)Derwent: derwent.com (commerci?le aanbieder)Recherchebureaus? lwww.octrooigemachtigde.nl: diverse octrooi-gemachtigdenkantoren? lwww.npspatentsearches.com? lwww.tno.nl/tnoweb.html? lwww.polyresearch.com? lwww.univentio.comClassificatiesystemenclassifications.wipo.int/fulltext/new_ipc/index.htmInternational Patent Classification (7e editie), in gebruik sinds januari2000.www.ipc.nl.nl/ipc.htmInternational Patent Classification, Nederlandse versie (7e editie)O n d e r z o e k & t e c h n o l o g i eI nfor mati ecement 2003 5 67vatting, een beschrijving van destand der techniek, een gedetail-leerde beschrijving van de uitvin-ding en een aantal claims (de ju-ridische omschrijving van dat-gene waarop octrooi wordt aange-vraagd), alsmede een technischebeschrijvingvandeuitvinding,re-fererend aan positienummers optekeningen.Het gedeelte van de claims datoctrooi-juridische taal omvat, kunje als niet-deskundige overslaan.Voor het overige zijn octrooienzeer wel leesbaar. Ook vooriemand die geen deskundigheidheeftophetgebiedvanoctrooien'.Omdat octrooiliteratuur systema-tisch ontsloten is (door octrooira-den en verschillende andere in-stanties zijn er classificatiecodesaan toegekend), is het mogelijkom heel gericht in elektronischeoctrooidatabases te zoeken.Het meest gangbare classificatie-systeem is de IPC-classificatie.Daarin zijn alle technische gebie-denondergebrachtinachtsecties.Om bijvoorbeeld de classificatie-code voor betonnen muurpane-len te vinden, gaat men naarSectie E (Building), voor het ach-terhalen van de classificatiecode,via:? E04C: Structural elements,Building materials;? E04C2/00: Building elementsof relatively thin form for theconstruction of parts of buil-dings, e.g. sheet materials,slabs, or panels;? E04C2/04: ... of concrete orother stone-like material.Behalve op classificatiecode kanmen zoeken op trefwoord, be-drijfsnaam,octrooinummer,titel,periode en uitvinder.O c t r o o i e n o p i n t e r n e tEen groot deel van de octrooilite-ratuur is te raadplegen via inter-net. Er zijn betaalde `hosts', be-drijven die (vaak via internet)geclassificeerde octrooiliteratuuraanbieden op abonnementsbasis,maar ook gratis sites zoals dieworden aangeboden door onderandere het Europese octrooibu-reau (Espacenet), de Amerikaan-se octrooiraad, de WIPO (WorldIntellectual Property Organisa-tion) en Delphion, zijn zeer goedbruikbaar.Aangezienmenalsleekeengoedekans loopt iets te missen als menzelf in de octrooiliteratuur zoekt,is het aan te bevelen een expert inte schakelen als de `recherche'bedoeld is om belangrijke beslis-singen te nemen, bijvoorbeeld bijoctrooi-inbreukzaken of voor destart van een ontwikkelingspro-ject. Daarnaast moet men zich re-aliseren dat niet alles wat menziet, rechten zijn. Een gepubli-ceerde octrooiaanvraag bijvoor-beeld is nog geen recht. De oc-trooiaanvraag wordt misschiennietverleend,kanbeperktwordenof concurrenten kunnen alsnogtegen de verlening in beroepgaan.Men kan het speuren in de oc-trooiliteratuur laten doen dooroctrooi-recherchebureaus of oc-trooi-gemachtigden kantoren.Dezebureauskunnenondermeerzoeken naar specifieke technischeontwikkelingen, de activiteit vanbepaalde ondernemingen of naarbedrijven die op een bepaald ge-bied werkzaam zijn.Ontwikkelaars zouden volgensJan Kampinga de octrooilitera-tuur vaker moeten raadplegen:`Het is toch jammer als je en-thousiast ergens aan begint tetekenen en te schetsen en er naeen paar maanden achter komtdat je het letterlijk ergens uit hadkunnen halen? Je kunt niet allesuit de octrooiliteratuur afleiden,maar het is een informatiebrondie je als ontwikkelaar niet magoverslaan. Bijblijven is een ver-eiste voor iedere ontwikkelaar.Vakliteratuur hoort daar bij en oc-trooiliteratuur moet worden ge-zien als vakliteratuur'. Octrooiscan SyntensSyntens en het Bureau voor het Industri?le Eigendombieden bedrijven de mogelijkheid om zich twee jaar lang,gratis, te abonneren op de `Octrooiscan'. Hierbij ontvangtmen zesmaal per jaar de voorbladen (met daarop ondermeer een korte omschrijving van de uitvinding plus eentekening, de naam van de aanvrager, uitvinder) van demeest recent gepubliceerde octrooien op het eigen vakgebied.Is men ge?nteresseerd in een bepaald octrooi, dan kan hethele document worden opgevraagd. Zelf uitprinten vanafeen gratis site (zie kader) is uiteraard mogelijk. Men geeftzelf aan op welke onderwerpen, bedrijfsnamen of classifi-catiecodes gezocht moet worden. Na de gratis periode vantwee jaar kost een abonnement 225 Euro per jaar.Informatie: 0900-2000345 (1 ct/min).1 | OpeningspaginaEspacenet-database metzoekopdracht ConcreteWall Panel