Bovenop de landelijk geldende normen, zoals de verschillende Eurocodes, hanteert Rijkswaterstaat eigen richtlijnen en eisen voor de bouw en het onderhoud van zijn kunstwerken. Het betreft de zogenoemde Richtlijnen Ontwerp Kunstwerken. Recent is een nieuwe versie verschenen, de ROK 2.0 (ofwel RTD 1001).
Foto: Rijkswaterstaat
In de Richtlijnen Ontwerp Kunstwerken (ROK) staan eisen waaraan het ontwerp en de uitvoering van een nieuw kunstwerk, zoals een brug, sluis of viaduct, moet voldoen om de constructieve veiligheid over de levensduur te borgen. De ROK bevat wijzigingen, aanvullingen en toelichtingen op de Eurocodes met Nationale Bijlagen voor de nieuwbouw van alle kunstwerken die in opdracht van Rijkswaterstaat worden gerealiseerd. Achterliggende redenen hiervoor zijn onder andere ontbrekende ontwerpregels (bijvoorbeeld voor tunnels en sluizen), uniforme ontwerpkeuzes, maar bijvoorbeeld ook de noodzaak om als assetmanager veilig en efficiënt de kunstwerken te kunnen inspecteren en onderhouden. De ROK geldt niet alleen voor nieuwbouw, maar ook voor nieuwe onderdelen van bestaande bouwwerken of als kunstwerken worden uitgebreid.
In de nieuwe versie 2.0 is de inhoud op veel onderdelen aangepast. Het grootste verschil met de oudere versies is de structuur. Iedere eis (ontwerprandvoorwaarde) staat nu met een uniek nummer in een database zodat de eisen afzonderlijk beter vindbaar zijn. Tevens sluiten de eisen hierdoor beter aan op de normen, onderliggende RTD’s (Rijkswaterstaat Technische Documenten) en overige documenten.
Belangrijke inhoudelijke wijzigingen in de nieuwe versie betreffen bijvoorbeeld de nadere uitwerking van het geboortecertificaat voor constructieonderdelen. In samenspraak met betontechnologen van verschillende opdrachtnemers van Rijkswaterstaat is de inhoud van dit geboortecertificaat bepaald. Denk daarbij aan het registreren van de gebruikte grondstoffen, maar ook aan de wijze van storten, weersomstandigheden en nabehandeling. Hiermee sorteert Rijkswaterstaat in feite voor op een materialenpaspoort zodat betonconstructies in de toekomst beter kunnen worden hergebruikt.
Noemenswaardig is verder dat er nieuwe eisteksten gelden voor ankerpalen en de beproeving ervan. Tevens is er op het gebied van tunnels het nodige aangepast, onder meer met betrekking tot de waterdichtheid en het borgen van de brandwerendheid. Naast deze meer betonspecifieke wijzigingen is het voor constructeurs ook goed om te weten dat er wijzigingen zijn in de teksten voor aanvaarbelastingen van verende constructies, de uitvoering van staalconstructies en het gebruik van gewapende grondconstructies.
Het voert te ver om alle wijzigingen hier inhoudelijk te benoemen. Er is een speciaal infoblad gemaakt waarin alle wijzigingen zijn opgenomen ten opzichte van de vorige versie, de ROK 1.4.
De online versie van de ROK 2.0
Naast de inhoudelijke wijzigingen, sluit de nieuwe versie beter aan op de huidige werkwijze van Rijkswaterstaat en op de steeds wijzigende bouwregelgeving in Nederland. Zo is de ROK nu ook online beschikbaar in een digitale variant (rok-rws.wikixl.nl). Door middel van zoekfuncties, kenmerken en navigatiemenu’s is hij beter doorzoekbaar. Daarnaast hebben gebruikers ook opties om delen van de ROK te downloaden. Zo kunnen bijvoorbeeld eisen die worden gesteld aan tunnels als een aparte subset van eisen worden gedownload naar een Excel-bestand. Op rok-rws.wikixl.nl is ook een aparte pagina waar alle overige RTD’s zijn te raadplegen.
Naast de ROK bestaat ook de RBK, de Richtlijnen Beoordeling Kunstwerken. Zoals de naam al aangeeft bevat die richtlijnen en aanvullende eisen voor de beoordeling van bestaande kunstwerken van Rijkswaterstaat. In de zomer van 2022 zal een nieuwe versie van de RBK, versie 1.2, online beschikbaar zijn.
Reacties