A r c h i t e c t u u r & o n t w e r pOver heidcement 2007 4 15Ine ter Borch, archispecials.comDe maatschappelijke onrust die ontstaat bij bouwfoutenzoals in het geval van het Bos en Lommerplein roept vra-gen op naar de rol van de overheid. De burger heeft rechtop een (constructief) veilige gebouwde omgeving. AdriDuivesteijn, wethouder van Ruimtelijke Ordening,Volkshuisvesting en Woonbeleid in Almere, geeft zijnvisie op wat de burger van de overheid mag verwachten."Waar ik bang voor ben, is dat we bij ieder incident gaanroepen om meer regelgeving, waardoor het bouwprocesnog ingewikkelder wordt."Hoe kijkt u vanuit de politiek aan tegen het toene-mende aantal incidenten waarbij de constructieve vei-ligheid van gebouwen in het geding is?"Ik heb niet het gevoel dat er een dramatischetoename van het aantal incidenten is. Het is natuur-lijk vreselijk en dramatisch, zoals in het geval vanhet Bos en Lommerplein en de balkons in Maas-tricht, maar volgens mij zijn dit incidenten. Ik hebnog geen bewijzen dat er een structurele toenameis, daar zal onderzoek naar gedaan moeten worden.In het geval van het Bos en Lommerplein lijkt heterop dat er bij verschillende partijen echt sprakewas van onzorgvuldigheid. Dat mogen de betrok-ken partijen, inclusief de overheid zich zeer aanre-kenen. Nalatigheid moet worden bestraft in devorm van aansprakelijkheid, dat is het enige watpreventief helpt."De burger verwacht van de overheid een volledigebescherming tegen dit soort incidenten. Wat mag demaatschappij verwachten van de overheid op het gebiedvan bescherming van de constructieve veiligheid tenaanzien van regelgeving, toetsing en controle?"Daar zit een enorm spanningsveld. Er wordt voort-durend verwacht dat de overheid zich terugtrekt.Aan de ene kant is er een grote weerzin tegen eenoverheid die moet optreden en die permanent aan-wezig is. Tegelijkertijd wordt de eis gesteld dat deoverheid in alle gevallen veiligheid moet garande-ren. Overigens, honderd procent veiligheid bestaatnatuurlijk niet. Een samenleving met honderdprocent gegarandeerde constructieve veiligheid iseen benauwde samenleving. Dat zou ook beteke-nen dat je nooit meer mag experimenteren, maar jemoet nieuwe materialen uit kunnen proberen. Jemag verwachten van de overheid dat die actief is inregelgeving op het gebied van constructieve veilig-heid, maar er moet wel een debat zijn tussen devakgemeenschap en de overheid, of we nu aan hetoverdrijven zijn of niet. Er zullen altijd risico'sblijven. Welke risico's acceptabel zijn, zal per gevalmoeten worden bekeken.Je zou onderscheid moeten maken tussen individu-ele bouw voor particulieren en bouw waar publiekbij betrokken is. Ik zou het wel goed vinden als weook meer vrijheid cre?ren, voor particulieren zoudat wel kunnen, maar bij complexe gebouwen is datanders. Daar moet je een normaal toezicht organi-Adri Duivesteijn, wethouder Almere:NEMEN DE RISICO'STOE BIJ MARKTWERKING?""(foto: Remco v.d. Braak)A r c h i t e c t u u r & o n t w e r pOver heid16 cement 2007 4seren. Daarnaast kun je bekijken of het nodig is datde hoofdconstructeur weer zijn oude co?rdinerendeen controlerende positie inneemt in het bouwpro-ces. Ik kan er niet over oordelen of dat tot verbete-ring leidt. De waarheid van de constructeur is ookmaar ??n waarheid. Wat ik wel vind, is dat de over-heid zich bij deregulering moet afvragen of de risi-co's ook toenemen als er sprake is van marktwer-king. Als die risico's niet verantwoord zijn, dan isdat een serieus punt van discussie. Is er al sprakevan een probleem, dan zou je dus moeten onder-zoeken of de oorzaak een toevallige stommiteit ofnalatigheid is, dan wel dat het proces zo geoptima-liseerd, gerationaliseerd en misschien wel gemargi-naliseerd is, dat door winstmaximalisatie of markt-werking onaanvaardbare risico's optreden. Ik hebop dit moment geen materiaal om daar op eengoede manier over te kunnen oordelen."Ook een gebrek aan kennis, met als gevolg gebrekkigecommunicatie, wordt genoemd als oorzaak van bouw-fouten. Zou de overheid eisen moeten stellen, bijvoor-beeld aan het opleidingsniveau van aannemers en per-soneel op de bouw?"De vraag is of de voorbeelden van calamiteiteneen illustratie zijn van gebrek aan kennis in eensteeds complexer wordend bouwproces of vanslordigheid en nalatigheid.Ik vind het veel interessanter om te kijken naarwat de gemaakte fouten zijn, is daar een structu-rele lijn in te ontdekken? Vanuit de politiek kan iker eigenlijk alleen op reageren als incidentenzorgvuldig worden geanalyseerd. Zijn de oorza-ken structureel? Is er een structurele regeling tetreffen die het probleem oplost? Als gebrek aan(actuele) kennis een probleem is, dan zou deoverheid eisen kunnen opleggen aan het oplei-dingsniveau van de betrokkenen in het bouwpro-ces. Ook de brancheorganisaties kunnen daar eenrol in spelen.Waar ik bang voor ben, is dat we bijieder incident gaan roepen om meer regelgeving,controle op controle, waardoor het bouwprocesnog ingewikkelder wordt. Dat terwijl we de even-tuele structurele oorzaken, bijvoorbeeld een door-geschoten marktwerking, niet in beeld hebben,laat staan dat wij deze kunnen aanpakken." nStadshart Almere: hetwoontorentje `Het Kanteel'is recent veilig bevonden(foto: ANP)