In memoriam prof.dr.ir.A.M.HaasOp 30 augustus 1983 overleed op 84-jarige leeftijd prof.dr.ir.A.M.Haas. Als zijn opvolger aan de TH te Delft en als oud-voorzitter van de Betonvereniging wil ik hem gedenken door teschetsen wat hij voor onze wetenschappelijke technische wereldheeft betekend. Daarbij doemen twee beelden op, waarondervelen van ons hem kenden, namelijk dat van de mens Arend Haasen dat van de wetenschapper prof.dr.ir.Haas.Als mens was hij beminnelijk, ge?nteresseerd en enthousiast.Daarom had hij vele vrienden in binnen- en buitenland. Zijnbuitenlandse reizen, waarbij hij altijd vergezeld was van zijnechtgenote, brachten hem in contact met vele collega's en vakge-noten over de gehele wereld. Persoonlijk heb ik meermalen mogenervaren hoevelen bij mij, na zijn aftreden als hoogleraar, naar heminformeerden en daarbij herinneringen opriepen aan onvergetelij-ke ontmoetingen met het echtpaar Haas. Vaak mocht ik groetenoverbrengen uit nabije en verre landen. Onmiskenbaar was hijvoor ons een belangrijke ambassadeur, die Nederland, de Techni-sche Hogeschool Delft en onze betonwereld niet alleen represen-teerde, maar ook internationale bekendheid gaf. En daarin smel-ten dan weer de beelden van de mens en de wetenschapper samen.Nadat hij in 1921 in Delft was afgestudeerd, bracht de huwelijksreisin 1923 hem in de Verenigde Staten van Amerika, waar hij beslootom voorlopig te blijven. Omdat de betonbouw daar voor hemgoede kansen bood, kwam hij in de betontechniek terecht en kreeghij onder meer met paddestoelvloeren te maken.In 1929, inmiddels enige tijd weer in Nederland teruggekeerd,vertrekt hij voor de Hollandse Betonmaatschappij naar Neder-lands Indi?, om daar als betonconstructeur werkzaam te zijn. Juistvoor de tweede wereldoorlog keert hij, vele ervaringen rijker, naarNederland terug.Onder meer bestudeerde hij de constructie van paddestoelvloeren,op welk onderwerp hij in april 1948 promoveerde. Daarmee be-treedt hij steeds nadrukkelijker de wetenschappelijke wereld. In1953 wordt hij benoemd als hoogleraar op de leerstoel Betoncon-structies aan de TH-Delft.In de jaren '50 nam het bouwen in beton in Nederland een grotevlucht. Prof .Haas was daar actief bij betrokken, als docent aan deTH en als adviseur. Reeds voor zijn benoeming tot hoogleraar washij in 1952 mede-oprichter en eerste voorzitter van de CommissieUitvoering Research (CUR). Vele jaren was hij bovendien voor-zitter van de Gewapend-Betoncommissie. Onder zijn leiding ont-stond de GVB 1962 en later de zo belangrijke serie betonvoor-schriften, aangeduid als de VB 1974.In de periode 1953-1959 bekleedde hij het voorzitterschap van deBetonvereniging. Hij gaf daarbij richting aan de uitbouw van dezevereniging en de daar nauw bij betrokken studieverenigingen. In1964 werd hij benoemd tot ere-voorzitter van de CUR en in 1967 toterelid van de Betonvereniging.Als hoogleraar aan de TH-Delft stimuleerde prof. Haas vele stu-denten om zich in betonconstructies te verdiepen. Na hun afstude-ren bood hij verschillenden van hen de gelegenheid om in hetbuitenland verder te studeren en te werken, teneinde ervaring op tedoen. Zij zijn hem daarvoor nog steeds zeer erkentelijk. Deactiviteiten van de vakgroep Betonconstructies zijn in de tijd, dathij hoogleraar was, belangrijk toegenomen. Zo kreeg men ondermeer de beschikking over onderzoekfaciliteiten, eerst in het oudegebouw van W & S, later in het nieuwe Stevinlaboratorium. Hijheeft de grondslag gelegd van het nu internationaal bekendebetononderzoekcentrum 'Stevin' in Delft.Zijn internationale activiteiten vondenook weerslag in Delft, waarhij vele jaren, ook na zijn aftreden als hoogleraar, colleges verzorg-de in de Internationale Cursussen Hydraulic Engineering. Hij was??n van de grondleggers van het Comit? Europ?en du B?ton, datmede ter gelegenheid van zijn pensionering in 1969 in Schevenin-gen haar congres organiseerde. Ook op het gebied van de schaal-constructies was hij bijzonder actief, niet in het minst als voorzittervan de International Association for Shell Structures (IASS).Tijdens zijn buitenlandse reizen gaf hij vele gastcolleges, ondermeer in de Verenigde Staten van Amerika.Na zijn aftreden in 1975 als voorzitter van de Stichting CommissieVoorschriften Beton werd het voor ons stil rondom de familieHaas. Regelmatig bezocht hij echter nog wel de jaarlijkse Beton-dagen. Op de laatstgehouden Betondag (november 1982) echterliet hij zich, wegens een ongesteldheid, verontschuldigen.Een half jaar geleden verloor hij, na 60 jaar samenzijn, zijnechtgenote en beschreef hij daarna de laatste pagina's van zijnlevensboek, dat op 30 augustus jl. werd dichtgeslagen.Moge hij rusten in vrede A.S.G.BruggelingCement XXXV (1983) nr. 10 622