Hoogste kantoortoren in Vlaanderen68 62012Hoogstekantoortorenin Vlaanderen1MG Tower in Gent geopend in april 2012Hoogste kantoortoren in Vlaanderen 69620121 De MG Tower, officieel deKBC Arteveldetoren, is dehoogste kantoortoren inVlaanderenfoto: VK Engineering2 PalenplanDe MG Tower ? de letters M en G verwijzen naar de initialen vande twee kinderen van de projectontwikkelaar ? omvat 10 000 m2parkeerruimte en 21 000 m2kantoorruimte, verspreid over 27verdiepingen. De bovenste twee verdiepingen worden ingevulddoor technische installaties. Verder wordt er een modern bedrijfsrestaurant, een auditorium en een brandweerkazerne in ondergebracht. Er komt ook een nieuwe voetgangersbrug over de afritvan de E40 naar nabijgelegen bus en tramhaltes. Een nieuweondertunneling leidt het verkeer naar het gebouw vanuit `TheLoop', het nieuwe Gentse stadsdeel dat in volle ontwikkeling is.Het gebouw wordt gekenmerkt door het inspringende en schuinlopende gevelvlak en een uitkraging op niveau +3 (foto 1). Voorde klant was een korte bouwtijd vereist. Hierdoor is gekozenvoor een bouwsysteem met een soort meccanoconstructie ingewapend beton, grotendeels in prefab uitgevoerd. Beton heefthet voordeel dat het zonder bijkomende kosten een brandweerstand van 2 uur kan garanderen, zoals vereist in hoogbouw.FunderingDe toren rust op een funderingsplaat van 2 m dik die is gefundeerd op in de grond gevormde palen van ongeveer 15 m lang.Deze palen hebben een diameter van 56 cm en een draagvermogen van 180 ton (BGT), zijnde 165 ton op puntweerstanden 15 ton op wrijving.In het palenplan is rekening gehouden met de verdeling van deverticale belasting in relatie tot de verzakkingen van palen, inhet bijzonder onder de kern die zwaarder is belast (fig. 2). Ditlaatste komt gedeeltelijk door het gewicht en de overige belasting die hij opneemt. Bij een permanente zettingscontrole iseen maximumwaarde gemeten van 38 mm. Na voltooiing vanhet gebouw werden geen meerwaarden meer geconstateerd.De palen zijn in de grond gevormd door laterale grondverdringing. De veiligheidsco?ffici?nten die in acht werden genomen,zijn S=2 voor de puntweerstand en S=3 voor de wrijving.De parkeerzones rusten op paalfunderingen met variabelelengten van 6 tot 10 m. Hier is de diameter van de palen 51 cmen bedraagt het draagvermogen 75 ton (BGT).De funderingsplaat werd dubbel gewapend voor het opnemenvan de hoge grondwaterstand en ook lokaal versterkt metenkele trekpalen (ca. 8 ton). In een tweede fase werd eendrainerende afwerkingslaag op de plaat aangebracht. Dezewerd behandeld met quartz in de betonnen bovenlaag en ismechanisch afgevlinderd en gepolijst.Constructieve elementenDe constructie is verdeeld in verschillende elementen: wandenvoor de kern en verder kolommen, balken en vloeren.De kern is uitgevoerd in ter plaatse gestort beton, uitgevoerdmet een klimbekisting. Alleen op deze manier kon de kern inde opbouw een aantal verdiepingen voorlopen op de omliggende betonconstructie. De kern draagt de verschillendesoorten belasting over naar de funderingen. Deze belastingenzijn het eigen gewicht van de kern, een deel van de onderliggende vloer, de windbelasting (zone II) en de overige zijdelingse belastingen. Deze laatste worden enerzijds teweeggebracht door de laterale uitkraging van ongeveer 4,5 m enanderzijds door de schuine dragende gevelelementen ter plaatsevan de inkeping in twee gevels.De dikte van de kernwanden varieert per verdieping, rekeninghoudend met de deuren en openingen die noodzakelijk zijnvoor de doorgang van de technische installaties. De sterkteDe MG Tower, officieel de KBC Arteveldetoren, is een kantoorgebouw in deBelgische stad Gent. De toren, gelegen langs de E40 ter hoogte van de afritSint-Denijs-Westrem, is met zijn 119 m het hoogste kantoorgebouw vanVlaanderen. Het wordt de regionale hoofdzetel van de bankverzekeraarKBC. Het gebouw opende op 20 april 2012 zijn deuren.Jean TisseghemVK Engineering21P1P1P1P1P2P2P2P2P2P3P3P3P3P3P4P4P4P4P4P5P5P5P5P5P6P6P6P6P6P7P7P7P7P7P8P8P8P8P8P9P9P9P9P9PP10P10P10P10P10P11P11P11P11P11ApApApApApBpBpBpBpBpCpCpCpCpCpDpDpDpDpDpEpEpEpEpEpFpFpFpFpFpGpGpGpGpGpHpHpHpHpHpIpIpIpIpIpJpJpJpJpJpP12P12P12P12P12P13P13P13P13P13P14P14P14P14P14P15P15P15P15P15P16P16P16P16P16P17P17P17P17P17P18P18P18P18P18P19P19P19P19P19P20P20P20P20P20P21P21P21P21P21P22P22P22P22P22niv.onderkantpaal -6,00niv.onderkantpaal -7,00niv.onderkantpaal -8,00niv.onderkantpaal -9,00niv.onderkantpaal -10,00niv.onderkantpaal -11,00niv.onderkantpaal -12,00niv.onderkantpaal -13,00niv.onderkantpaal -18,00ZONE A ZONE B ZONE C ZONE D ZONE E ZONE F ZONE G ZONE H ZONE IZONE AZONE CZONE FZONE IZONE EZONE GZONE DZONE DZONE CZONE FZONE FZONE DZONE EZONE GZONE GZONE HZONE BZONE EZONE EZONE F1P1P1P1P1P2P2P2P2P2P3P3P3P3P3P4P4P4P4P4P5P5P5P5P5P6P6P6P6P6P7P7P7P7P7P8P8P8P8P8P9P9P9P9P9PP10P10P10P10P10P11P11P11P11P111P1P1P1P1P2P2P2P2P2P3P3P3P3P3P4P4P4P4P4P5P5P5P5P5P6P6P6P6P6P7P7P7P7P7P8P8P8P8P8P9P9P9P9P9PP10P10P10P10P10P11P11P11P11P11ApApApApApBpBpBpBpBpP12P12P12P12P12P13P13P13P13P13P14P14P14P14P14P15P15P15P15P15P16P16P16P16P16P17P17P17P17P17P18P18P18P18P18P19P19P19P19P19P20P20P20P20P20P21P21P21P21P21P22P22P22P22P22niv.onderkantpaal -6,00niv.onderkantpaal -7,00niv.onderkantpaal -8,00niv.onderkantpaal -9,00niv.onderkantpaal -10,00niv.onderkantpaal -11,00niv.onderkantpaal -12,00niv.onderkantpaal -13,00niv.onderkantpaal -18,00ZONE A ZONE B ZONE C ZONE D ZONE E ZONE F ZONE G ZONE H ZONE IZONE GZONE DZONE E1P1P1P1P1P2P2P2P2P2P3P3P3P3P3P4P4P4P4P4P5P5P5P5P5P6P6P6P6P6P7P7P7P7P7P8P8P8P8P8P9P9P9P9P9PP10P10P10P10P10P11P11P11P11P11Hoogste kantoortoren in Vlaanderen70 62012160+6,00BP2020/56669996291140201051h = 300 cmverlaagd plafond10515003t2333h = 280 cmmet twee ge?ntegreerd samengestelde stalen liggers, met betoneromheen gestort (fig. 5). De op te nemen neerwaartse krachten bedragen hier circa 1000 ton (BGT) per balk. De opwaartseen zijdelingse krachten worden opgevangen in de centrale kern.Voor de vloeren in de kern werd een prefabbetonplaat van7 cm dik gebruikt en de druklaag werd ter plaatse gestort insterkteklasse C30/37.De vloeren in de kantoorruimten hebben een overspanningvan 7 tot 10 m en werden uitgevoerd in kanaalplaatvloeren van20 en 27 cm dik, met een druklaag van minimaal 5 cm en eengelast wapeningsnet van ?5150x150 (fig. 4). De belastingenop deze kanaalplaatvloeren voor de kantoorruimten zijn3 kN/m2variabel en 2,2 kN/m2permanent. In het archiefgedeelte werd een variabele belasting van 10 kN/m2en0,1 kN/m2permanente belasting aangenomen.Gekozen is voor kanaalplaatvloeren vanwege gewichtsbesparingen het bereiken van een grote steunpuntsvrije overspanning. Zezorgen voor flexibiliteit in het gebouw voor het plaatsen van detechnische installaties en latere eventuele wijzigingen hiervan. Zovormt ook een latere uitbreiding of vervanging van de technischeinstallaties geen probleem. Op de plaatsen van de dragendebalken werden stalen liggers met geringe hoogte ontworpen voorde doorgangen van de technische uitrusting.De geprefabriceerde constructie werd uitgevoerd en gemonteerd op de bouwplaats met een cyclustijd van circa ??n weekvanaf niveau +4. De totale prefab constructie van kolommen enbalken is ontworpen volgens de criteria van de `nonprogressivecollapse', zoals in Europese normen voor hoogbouw is vereist.Dit principe houdt in dat een instorting van een kolom nietmag leiden tot de instorting van het gebouw.In praktijk zijn doorlopende verankeringen ontworpen alskettingwapening, waardoor de balken en vloeren bij hetwegvallen van een kolom slechts een minimale doorbuiginggeven, en dit op alle daaropvolgende verdiepingen.klasse van het beton voor de wanden is C30/37.Om de puntlasten van de binnenbalken te kunnen opnemenzonder extra verbreding van de wanden, werden van niveau 1tot en met niveau +9 op een hoek betonnen prefab kolommenge?ntegreerd met sterkteklasse C80/95.De kolommen van de toren werden ook geprefabriceerd enuitgevoerd met hogesterktebeton. De sterkteklasse varieert perniveau: C80/95 van niveau 3 tot en met +5, C70/85 van niveau+6 tot en met +12, C50/60 van niveau +13 tot en met +17 enC40/50 van niveau +18 tot en met +25 (fig. 3). De kolommenwerden ontworpen over twee verdiepingen met kleine consolesvoor het dragen van de gevelbalken. Kolommen prefabricerenover twee verdiepingen is financieel voordeliger en heeft ookeen voordeel naar bouwritme; het bespaart minstens een dagper verdieping in de planning.Op niveau +3 wordt de gevel gedragen door circa 4,5 m uitkragende balken (1,2 m breed en 2,0 m hoog). Ze zijn ontworpen34+71,67+18+75,27+19+78,87+20+82,47+21+86,07+22+89,67+23+93,27+24+97,17+25+110,91+118,43-2.40- 1+1.500++6.001++16,803++21,274++24,875++28,476++32,077++35,678++39,279++42,87+10+46,47+11+50,07+12+53,67+13+57,27+14+60,87+15+64,47+16+68,07+17+10,202++11,64+26+27+28torenkolommenC80/95torenkolommenC70/85torenkolommenC50/60torenkolommenC40/50C40/50C40/50C40/50C40/50C30/37C30/37Hoogste kantoortoren in Vlaanderen 7162012tetft 1 t 2A A3548,7 6690,410239,1100010008020801000120011snede 1-1061880060820801200kernwand3 Doorsnede met de betonsterkteklasse van dekolommen4 Detail aansluiting kanaalplaatvloeren in de kantoorruimten5 Uitkragende balken opniveau +3, bestaande uittwee ge?ntegreerd samengestelde stalen liggers metbeton eromheen gestort6 De kern is uitgevoerd in terplaatse gestort beton,uitgevoerd met eenklimbekistingfoto: PERItramhaltes. De brug met een overspanning van circa 30 m werduitgevoerd met een stalen vakwerk van holle buizen en metgeprefabriceerde betonnen vloerplaten. Een betonkern met eenlift en een trappenhuis in staal geven toegang tot de brug en hetterrein.Voor de ondergrondse parkeergarage werd een nieuwe tunnelontworpen, onder de afrit van de E40 door, die tegelijk dient alsdoorgang voor de brandweer.Om het drukke verkeer op de afrit niet te hinderen tijdens dewerkweek, besliste de aannemer om de betonnen koker eerst tebouwen naast deze uitgangsweg en op het aangegeven dieptepeil.Tijdens het weekend werd de weg afgesloten voor het graafwerken werd de betonnen koker in zijn geheel op de definitieve plaatsaangebracht. Pas ter plaatse werd er direct overgegaan totaanvulling en werd het wegdek aangelegd met twee lagen asfalt,aansluitend op het al bestaande wegdek. Het geheel werd uitgevoerd in een recordtijd van vrijdagavond tot zondagavond. Onder en naast de torenDe omringende bijgebouwen, zoals de kazerne, het restauranten het auditorium, werden deels uitgevoerd in prefab elementen en deels in ter plaatse gestort beton, zoals wanden enkolommen waarop de kanaalplaatvloeren en massieve prefabvloerplaten rusten.In de kelder is een parkeergarage ondergebracht. Hier werden allekolommen ter plaatse gestort omdat het voorste gedeelte van debedekking een hellend vlak is. De balken zijn voorgespannen engeprefabriceerd. De vloeren zijn uitgevoerd in kanaalplaatvloerendie, ten behoeve van hulpdiensten (brandweerauto's), werdenuitgerekend op 15 kN/m2. Door de hoge waterstand zijn alleomringende wanden uitgevoerd in ter plaatse gestort beton.Ontsluiting bouwplaatsVia een nieuwe voetgangersbrug kunnen voetgangers op eenveilige manier de afrit van de E40 oversteken tot aan de bus en ProJecTgegevensopdrachtgevers De PaepeGroup en Stasimoarchitect JaspersEyers &Partnersconstructeur VK Engineeringaannemer CITBlatonleverancier prefabbeton Megaton Ninovebekistingsleverancier PERI56