Log in
inloggen bij Cement
Hulp bij wachtwoord
Geen account?
shop word lid
Home / Alle kennis / Artikelen

Herziening productnormen voor opleggingen gestrand

Waarom de herziene normenserie NEN-EN 1337 er nog steeds niet is Evert van Vliet - 3 februari 2022

De eigenschappen van de meeste opleggingen voor bouwkundige en civieltechnische toepassingen worden bepaald aan de hand van de normenserie NEN-EN 1337. Technisch inhoudelijk is deze normenserie geheel herzien. Er zijn echter problemen ontstaan bij het formeel vaststellen van deze herziening, met verschillende risico's tot gevolg.

Dit artikel is tot stand gekomen in nauwe samenwerking en in goed overleg met:

  • dr.ing. Han Leendertz
    Technisch adviseur - JSL Consulting
  • ir. Taco van den Broek
    Sectormanager Constructief Prefab - Betonhuis
  • ing. Jan Jouke Eikelboom MSEng
    Technisch adviseur kunstwerken - Rijkswaterstaat
  • Gudy Verhoeven
    Technisch Specialist opleggingen - Vilton
  • ing. Wilco Sliggers
    Hoofd Engineering - Vilton
  • Martin Makkink
    Zelfstandig specialist opleggingen - Makkink Infra Techniek

In het kort

  • Als een oplegging valt onder het toepassingsgebied van deel 3 t/m 8 van NEN-EN 1337, moet zij worden voorzien van CE-markering en prestatieverklaring.
  • Al in 2006 werd besloten de NEN-EN 1337 normenserie te herzien, dit was gereed in 2018.
  • De Nederlandse schaduwcommissie Opleggingen, ondergebracht bij NEN, heeft inhoudelijk bijgedragen aan de herziening van de norm.
  • De publicatie van de herziene NEN-EN 1337 normenserie is vastgelopen bij het formele assessment door de Europese Commissie.
  • Momenteel is een kleine ad-hocgroep aan het onderzoeken of splitsing in enkele kleinere normdelen mogelijk is.
  • Het werken met de vigerende, verouderde normen levert mogelijk risico’s op voor constructeur, opdrachtgever en leverancier.
  • Een van de tekortkomingen is dat formules voor wrijvingscapaciteit conform de vigerende NEN-EN 1337-3 te hoge waarden geven.
  • Er wordt momenteel gewerkt aan het repareren van de tekortkomingen van de huidige versie van de norm in de RTD 1012 van RWS.
  • Het werken met geharmoniseerde normen moet uniformiteit geven en eerlijke concurrentie bevorderen.
  • Momenteel is er geen budget beschikbaar om de Nederlandse normcommissie in stand te houden, waardoor formeel geen invloed meer kan worden uitgeoefend.

Opleggingen (als product, Engels: bearings) worden toegepast in allerlei constructies in de utiliteitsbouw en infrastructuur. De verschijningsvorm van opleggingen is zeer uiteenlopend. In de utiliteitsbouw worden allerlei typen ongewapende elastomeren, glijfolies en oplegvilten toegepast. In infrastructurele werken worden staalgewapende elastomeren – al dan niet gefixeerd of met glijdelementen – en stalen opleggingen zoals potopleggingen en bolsegmentopleggingen gebruikt. Het ontwerpen, produceren en monteren van de meeste van deze opleggingen is geregeld in de normenserie NEN-EN 1337 – Opleggingen voor bouwkundige en civieltechnische toepassingen [1].

Opleggingen in de utiliteitsbouw

In de utiliteitsbouw kan het zijn dat de toe te passen materialen en gekozen oplossingen niet vallen binnen het toepassingsgebied van de NEN-EN 1337 normenserie. Hierbij valt te denken aan opleggingen in hoogbouw, parkeergarages, kantoren of stadions. Via de ingetrokken norm DIN 4141 kan dan door middel van een Duitse Zulassung de toepassing worden aangetoond. Deze norm is weliswaar ingetrokken in 2016, maar kan privaatrechtelijk worden aangewezen.

Binnen de herziene versie van de normenserie is het toepassingsgebied niet veranderd, en blijven er opleggingen bestaan die niet onder het toepassingsgebied vallen.

Een aanbeveling is om de ‘reparaties’ van de RTD 1012 (Rijkswaterstaat Technisch Document, zie kopje ‘opdrachtgever’) niet altijd onverkort van toepassing te verklaren bij de NEN-EN 1337 normenserie in het geval van utiliteitsbouw, omdat dit niet altijd goed aansluit. De onduidelijkheid rondom normen en richtlijnen voor typen opleggingen die buiten het toepassingsgebied van de NEN-EN 1337 normenserie vallen, moet in de toekomst worden opgelost. Dit verdient een vervolg.

Ontwikkelen van productnormen voor opleggingen

De NEN-EN 1337 normenserie geldt sinds 2005, met kleine verschillen in publicatiedata tussen de normdelen. De huidige delen 3 t/m 8 zijn geharmoniseerde productnormen [7]. Ze zijn opgenomen in het OJEU (Official Journal of the European Union, het Europese staatsblad). Dit betekent dat als een oplegging (een bouwproduct) valt onder het toepassingsgebied van een van deze geharmoniseerde bouwproductnormen en deze producten op de Europese markt worden gebracht, zij moeten worden voorzien van CE-markering en prestatieverklaring conform de desbetreffende productnorm. (Dit geldt overigens voor alle bouwproducten die onder het toepassingsgebied van één van de in de OJEU genoemde normen voor bouwproducten vallen, en op de Europese markt worden gebracht.)

Al in 2006 werd besloten de NEN-EN 1337 normenserie te herschrijven om tekstfouten en technische omissies te herstellen en om beter aan te sluiten op de huidige Eurocode. Het herschrijven gebeurde in een Europese normalisatie-werkgroep bij CEN, waarbij nationale normalisatie schaduwcommissies inhoudelijk meeschreven en controleerden. De herziening werd voltooid in 2018. In dat jaar verscheen de achtdelige prEN 1337 normenserie [2] voor commentaar (enquiry) in de verschillende Europese lidstaten.

Dit heeft geleid tot de volgende conceptnormdelen (prEN 1337 normenserie):

  • Deel 1: Algemeen
  • Deel 2: Glijdelementen
  • Deel 3: Opleggingen van elastomeren
  • Deel 4: Rolopleggingen
  • Deel 5: Potopleggingen
  • Deel 6: Taatsopleggingen
  • Deel 7: Bolsegment- en Cilindersegment opleggingen
  • Deel 8: Geleide-opleggingen en Vasthoudopleggingen

Het nieuwe algemene deel prEN 1337-1 is een samentrekking van de huidige delen 1, 9, 10 en 11 van NEN-EN 1337. Deel 4 t/m 8 worden normaal gesproken door gespecialiseerde constructeurs bij onder andere fabrikanten gebruikt. We gaan nu niet in op de inhoudelijke wijzigingen in deze conceptnormdelen.

Volledige bericht lezen?

Het volledige item is gratis beschikbaar voor onze leden.
Nog geen lid? meld u aan bij ons netwerk.

Reacties

x Met het invullen van dit formulier geef je Cement en relaties toestemming om je informatie toe te sturen over zijn producten, dienstverlening en gerelateerde zaken. Akkoord
Renda ©2024. All rights reserved.

Deze website maakt gebruik van cookies. Meer informatie AccepterenWeigeren