IOFFSHORE IALGEMEEN ONTWERP IGROOTS OFFSHORE PROJECTVOOR NEDERLANDSEAANNEMERSDoor een daling van de zeebodem als gevolg van de olie- en gaswinning op deNoordzee, zag Phillips Petroleum Company zich geplaatst voor het probleem dat deverwerkingsinstallatie op het Ekofiskveld door zeegang kan worden bedreigd. Menbesloot dit risico te ondervangen door rondom deze installatie een enormebeschermwand te plaatsen van 140 m diameter en 108 m hoogte. Het werk dientdoor de aannemerscombinatie Peconor Ekofisk, waarin twee Nederlandse bedrijvenparticiperen, in anderhalfjaar tijd te worden gerealiseerd.De bouw is op 1 apriljl. begonnnen enhet scherm moet op 1 oktober 1989 zijnaangebracht.Winning van olie en gas uit llsk AF genoemd, waarin twee Neder-, grondlagen onder de landse bedrijven participeren, namelijkNoordzee heeft een gelei- HBW en Volker Stevin. Met de giganti-delijke verlaging van de zeebodem tot sche ringwand is een bedrag gemoeidgevolg. Dat dit consequenties heeftvoor van f 460 miljoen. Aanzet in Nederlandboor-enopslaginstallaties die op dezee- Zoals meer voorkomt in de bouw, is de De uiterst krappe bouwtijd was bepa-bodem zijn geplaatst heeft Phillips Pe- beschikbare tijd nadat tot een dergelijke lend voor de keuze van twee lokatiestroleum Company ondervonden. Deze opdracht wordt besloten, uiterst be- voor de realisering van het project. Eenmaatschappij exploiteert een gedeelte perkt. geschikt bouwdok voor de wandaanzetvan het Noorse continentale plat. Daar- De aannemerscombinatie werd voor is in Noorwegen niet beschikbaar, weltoe werden in 1980 op het Ekollskveld, het eerst medio november van het vori- voldoende diep water om het gevaarteongeveer midden tussen zuid-Noor- gejaar met de plannen geconfronteerd. in drijvende toestand tot de gewenstewegen en Midden-Engeland produk- Medio februari ditjaar (dus 2 maanden hoogte op te trekken. Daarom werdtieplatforms in bedrijfgenomen, alsme- later), was reeds overeenstemming be- voor de realisering van de wandaanzetde een reusachtige opslagtank voor ru- reikr over de bouwsom. gekozen voor een scheepsdok van Ver-we olie (fig. 1). Sinds de exploitatie is de 1 Situering van het Ekofiskveld olme in het Botlekgebied. Daar een ge-zeebodemdaar 4 m gedaald. Bij eenver- waar de beschermwand rondom deeltevanditdokvoldoende is, blijfthetdere zakking zullen de aangebrachte de centrale opslagtank, in oktober 1989 voorste gedeelte voor scheepsreparatiesproduktie-installaties op deze tankdoor I-in_g~e_r_e_ed_h_e_i_d_m_o_e_t_z--,ij=-n______-I beschikbaar. Het tot bouwplaats geko-zeegang kunnen worden bedreigd. zen dokgedeelte werd met een ge-De Ekollsk-opslagtank voor ruwe olie,die een hoogte heeft van ca. 85 m, be-hoorde tot de eerste grote offshore-pro-jecten in beton. Deze werd gebouwd bijStavanger in Noorwegen en vandaarnaar de betreffende lokatie versleept enop de zeebodem afgezonken. Op hetogenblik is de tank met daarboven hetinstallatieplatform verbonden met deverschillende rondom opererende pro":duktieplatforms.Ditis de situatievanwaaruitPhillips Pe-troleumzichgenoodzaakt ziet totmaat-regelen om de verwerking van de ruweolie ook in de komende 20jaar zeker testellen.Men besloot daartoe tot de bouw vaneen gigantische beschermingswand diede tank en de installaties geheel omsluit.Een wand ter hoogte van 108 m en meteen diameter van 140 m! De wand zalgeheel los van de tank op de zeebodemkomen te rusten (fig. 2).De bouw werd gegund aan een combi-natie van vijfaannemers, Peconor Eko-8..~/,/ ,/!! ,EKOFISK r!---c!J'U.K.I ', ', ,? III,,,"::1,,~I:I,I3 Afsluiting van een gedeelte vanhet Verolme-scheepsdok metbehulp van een gewichtsmuur, tenbehoeve van de bouw van deCement 1988 nr. 9Twee doorsneden over detK1lE..L-GRID FLOOR AT +90.00 M LEVELTC BE CONNECTEO TO 90.00 MDECK OF 2/4 TANK-ALL EXTENSIONS OF 90.00 M DECKDECK OF 2/4 TANK TO BE REMOVEOBRIDGEFROM2/4T-2/4P2 beschermwand op de niteindelijke lokatieHORIZONTAL SECTION +0,75/+5,00sR N3250DETAIL TYPICAL SECTION +0,75/+5,004Horizontale doorsnedebeschermwand en enkele detailswichtsmuur van het voorste gedeeltegescheiden (foto 3). Daarvoor zijn ca.12000 betonblokken gestapeld, overge-bleven van het SVK-project in de Oos-terschelde. De muur is aan de buitenzij-Cement 1988 nr. 9de voorzien van een waterkerend dam-wandscherm.De beschermwand wordt in twee helf-ten geprefabriceerd. Op de definitieve~ooSTORAGETANK 2/4 TSLABlokatie moeten deze aan elkaar wordenverbonden.Dewand kanwordenbeschouwdals eenring van aaneen geschakelde caissons(fig. 4) met een verbrede vloetplaat van9IOFFSHORE IUITVOERINGSTECHNIEK17,96 m. Om het gevaarte de nodige'grip' op de zeebodem te geven wordt deonderkant van de vloer voorzien vanribben, die tevens de vloer versterkenaan de randen waarop de (caisson)wan-den komen te rusten. De vloerdikte be-draagt evenals de diktevan de cirkelvor-mige wanden 0,75 m. Deze afmetingenzijn minimaal en mede bepaald in rela-tie tot het drijfvermogen van de con-structie tijdens de bouw van de wandenindiepwaterenhettransport naardelo-katie. Door radiaal gerichtedwarsschot-ten (dikte 0,50 m) ontstaateen rij afZon-derlijke cellen die als ballasttanks wor-den gebruikt. Uitgangspunt bij de uit-voeringsfase in drijvende toestand enhet transport naar de eindlokatie is tezorgen voor een vrijboord van 3 m.Het wandgedeelte dat in Nederland inhetgenoemde scheepsdokmoetwordengerealiseerd reikt tot 12 m hoogte bovende aanzet van de vloer. De vloer en hettussenwandje van 4,25 m hoogte wor-den gemaakt met een traditionele be-kisting.Foto 5 laat zien hoe de ruimte in hetscheepsdok voor de bouw van de wand-aanzetten wordt gebruikt. Op de dok-bodem werd de vorm van de onderkantvloer uitgespaard in een grindbed enmet plastic bekleed. Daarop is de vloer-bekisting aangebracht (foto 6). Foto 7geeft een beeld van de wapeningscon-10structie, met de kabelornhullingen tenbehoeve van het voorspannen in drierichtingen, twee in het horizontale vlak(in gebogenen radiale richting) enverti-caal ten behoeve van de lusvormige aan-sluiting van de wand~n en dwarsschot-ten aan de vloer. De gebogen kabels inhet horizontale vlak doorlopen eenlengte van ??nzesde cirkelsegment enzijn ter plaatse van hun verankeringenin vloerverdikkingen overlappend.Vanaf de vloer worden de buitenwan-den en dwarswanden opgetrokken metbehulp van een glijbekisting, dat wilzeggen tot 12 m hoogte in het scheeps-dok en uiteindelijk tot 84 m hoogte inNoors diep water. Deze glijbekistingmet platforms aan de binnen- en bui-tenzijde zijn gekoppeld door middelvan bokconstructies die 4,50 m uit el-kaar staan (foto 8). Door deze grote af-stand wordt het mogelijk om voor deopgaande wapening te kunnen werkenmet grote wapeningsmatten die in ge-deelten van 12 m hoogte zijn geprefa-briceerd. Het maakte tevens de ontwik-keling van speciale 9-tons vijzels nood-zakelijk die uit Canada afkomstig zijn.De glijbekisting is in opdracht van decombinatie vervaardigd door de Duitsefirma Gleitschnellbau (GSB) te Keulen.Devloerwordtinmoten terlengtevan 3cellen gestort, waarbij de stortvoegenmidden tussen de dwarswandenzijn ge-situeerd. De be?indiging van stortge-Wapeningsconstructie voor devloer; overzicht en enkele detailsCement 1988 nr. 9Cement 1988 nr. 96 Grindbed onder de vloerbekistingen het maken van deze bekistingdeelten geschiedt met haringgraatstaal.Het storten van de wanden ten behoevevande twee cirkelsegmentenis eencon-tinu proces dat ca. 4 dagen per halve cir-kel omvat.De moten aan de einden van de halvecirkel vormen een stortfase apart. Latermoeten de twee halve cilindervormigewanden, nadat ze op de eindlokatie omde Ekofisk-tank gemanoeuvreerd zijn,met elkaar worden verbonden. De twee~~deelten grijpen met tanden in elkaar(fig. 9), waarbij per verbinding twee sta-len palen in de geformeerde sparingenmoeten worden geplaatst.Betonmengsel met silicafumeZoals opgemerkt heeft bij de dimensio-nering van de beschermwand het drijf-vermogen een grote rol gespeeld. Devloer- en wandafmetingen hebbendaaromzo gering mogelijke afmetingengekregen. Het wapeningsaandeel be-draagt ruim 250 kg per m3beton. Dedunne, zwaar gewapendewanden moe-ten worden gerealiseerd in een beton-11IOFFSHORE IUITVOERINGSTECHNIEK IBETONTECHNOLOGIE~.oo!1~~~:~:~l~~~~:~~1:::::::1:~::-:-l]: ! : 1 :-r-------t-------t-------t-------l--~-------l--------}_-------t-------_l-i:::::::l:::::::t:::--:-t-:::_::l::~r-------1-------+-------r-------l~:+85.00------