themaEvenwicht met de natuur4200926Friese woning met duurzaam binnenklimaatthemaEvenwicht metde natuurDe uitgestrekte weilanden in het laagveengebiedDe Deelen in Friesland is sinds kort verrijkt met een opval-lende woning. In verschijningsvorm gelijk aan de oudestolpboerderij die hier vroeger stond, in uitwerking echterbijzonder modern. Naast toepassing van schoon betonzorgen speciale maatregelen voor een duurzaam encomfortabel binnenklimaat.26_29_22_Sterk Huis.indd 26 11-06-2009 17:11:32Evenwicht met de natuur 27De woning met bijgebouw staat in een unieke waterrijke omge-ving. Deze wordt gekenmerkt door uitgestrektheid, openheid,lange vaarten en lange zichtlijnen. Door de struiken, de lagebomen en de vele rietkragen wordt de omgeving steeds andersingekaderd.Op deze plek stond eerst een oude stolpboerderij. Helaas wasdeze in erg slechte staat waardoor sloop de enige optie was.Voor een goed evenwicht met de omgeving is er wel voorgekozen de traditionele vorm van de boerderij te handhaven.De nieuwe woning sluit dan ook mooi aan op het omringendelandschap. Grote openingen zorgen voor een prachtig uitzichtop het weidse landschap dat varieert met de seizoenen. Hetwisselende daglicht zorgt voor steeds andere sferen.RuimtelijkheidKenmerkend voor de 476 m2(2165 m3) grote woning is hetgrote dak. Hieronder is er ruimte voor diverse functies. Tweehoofdvolumes herbergen de gesloten hoofdfuncties zoals deslaapvertrekken, de bibliotheek en de werkkamer. Tussen devolumes is de ruimte informeel. Hier bevinden zich de leefver-trekken zoals de woonkamer, kunsthal en eetruimte. In elkeruimte is er een relatie met het omringende landschap. Grotevides zorgen voor een wisselende ruimtelijkheid.19 berging10 open haard555641210297 831 entree2 woonkamer3 kunsthal4 bibliotheek5 slaapkamer6 voorruimte7 bijkeuken8 studiekamer1 Sterk Huis in de vorm van een stolp boerderijfoto: CornbreadWorks2 Plattegrond 1everdieping226_29_22_Sterk Huis.indd 27 11-06-2009 17:11:33Evenwicht met de natuur28Het interieur is volledig in schoon beton uitgevoerd. Dit is totver in het detail doorgevoerd. Zo is de haard met kanalen halfgeïntegreerd in een 9 m hoge betonwand en worden vloeraf-scheidingen rondom vides gevormd door in het beton `gesto-ken' glasplaten. Zelfs het schakelmateriaal en de verlichting zijnvolledig geïntegreerd in het beton.Het materiaalgebruik is ingetogen, het casco is van beton, dekapconstructie van hout, het dak en goten van RVS en terplaatse van het noordelijke dakschild is een grote pui van staalen glas. De combinatie van beton, glas en staal is doorgezet inde uitwerking van balustrades, trappen en interieurelementen.Verder zijn de kozijnen op de begane grond een unieke combi-natie van schoon beton en RVS zetwerk.EnergieconceptVanaf het begin is er gestreefd naar zelfvoorzienendheid van dewoning en het bijgebouw. Dit komt tot uiting in het ontwerp ende detaillering. Er is goed onderzocht hoe moest worden omge-gaan met verwarmen, koelen en ventileren, behaaglijkheid enbinnenklimaat, gebruik van water, licht en verlichting, herge-bruik, emissie, uitvoerbaarheid en bouwfysica. Deze aspectenzijn op een slimme manier in de woning geïntegreerd.De woning wordt verwarmd en gekoeld door middel van eenwarmtepompinstallatie met koude- en warmteopslag in debodem. De keuze voor schoon beton voor het interieur wasmede het gevolg van de keuze voor een dergelijk lagetempe-43thema26_29_22_Sterk Huis.indd 28 11-06-2009 17:11:40Evenwicht met de natuur 42009 29mat rvs roevendakmat rvs gootafwerking ophouten onderconstructieverloren bekistingselement met:- kokers gootconstructie- afschuif/muurplaatankers- bevestiging beglazingveiligheidsbeglazing HR++gelamineerd houten sporenvloerrandschoonwerkbetonplafondafwerking polysiloxaanaanzicht betonkolom schoonwerkbetonventilatiesleuvenwarmtepompelektriciteit genererende PV-cellenafvalwaterzuivering vloerverwarming/koelingafvoer met warmteterugwinningvideswoningbijgebouw3 Uitvoering van schoon beton is tot in detaildoorgevoerd4 Vides zorgen voor een wisselende ruimtelijkheidfoto's: CornbreadWorks5 Ophanging gevelschermen, gootconstructie enrandkist voor de vloer zijn geïntegreerd in een detailfoto: Architectuurbureau Sluijmer en van Leeuwen6 Randdetail vormt de ophanging van de gevelscher-men, de verankering van de kapspanten, de goot-constructie en de randkist7 Energieschema657ratuurssysteem. De benodigde energie voor de warmtepompwordt geleverd door photovoltaïsche cellen in het dak vanhet bijgebouw.Langs de gevels zijn ventilatieopeningen geïntegreerd in eenvernuftig randdetail dat zowel de ophanging van de gevelscher-men, de verankering van de kapspanten als de gootconstructieen de randkist vormt (fig. 6). Samen met de grote vides en depositionering van afzuiging hoog in de nok heeft dit geresul-teerd in een optimaal ventilatieconcept. De vorm van hetwoonhuis was mede bepalend voor dit concept.BouwteamOp basis van de oriëntatie van het woonprogramma en desoort en hoeveelheid natuurlijk licht zijn grote lichtopenin-gen in het dak ontworpen. In het beton zijn brandmelders,lichtarmaturen, beveiligingsmelders, afvoerrozetten opgeno-men met specifieke detaillering. Dit heeft erg veel gevraagdvan de ontwerper en uitvoerende partijen. De samenwer-kingsvorm is hierop afgestemd, in dit geval het bouwteam.De ontwerper moest, meer dan in andere bouwprocessen,vele stappen voorruit denken. Het werken in schoon betonluistert erg nauw, vergissingen kunnen niet zomaar wordenweggepoetst. In de ruwbouw is de ontwerper feitelijk al bezigmet de afbouw. )Jacques LinssenI ProJectgegevensproject Sterk Huis, Tjalleberdopdrachtgever Steven Sterkarchitect Architectuurbureau Sluijmeren van Leeuwenaannemer Aannemingsbedrijf Cevatconstructeur Fundament Bouwadvies Lareninstallaties De Vries Technies bureau26_29_22_Sterk Huis.indd 29 11-06-2009 17:11:48