VERDICHTEREUROCODES IABSE CONFERENCE DAVOS 1992Het lijkt voor de praktijk van alledag nog verweg. Het komtvoor steeds meer ingewijden dicht bij. Het was daarom voorVerdichter een goede gelegenheid zijn kennis up to date tekrijgen op het gebiedvan de Eurocodes, StructuralEurocodeswel te verstaan.Een aanvankelijk in Dubrovnik georganiseerde en om poli-tiek-militaire redenen naar het vredige Zwitserse Davos ver-huisde conferentievande IABSE,booddaartoeeen uniekege-legenheid. Heel in het bijzonder zou moeten blijken of desinds 1974geproduceerde gigantische hoeveelheid documen-ten zich inmiddels verdichten tot bruikbare concepten in hetEuropa van Maastricht.EenSwiss Air Fokker 100 en een gehuurde BMW 518i, beidestaaltjes van grensoverschrijdende superieure Europese tech-niek, waarmee iets moois gebeurt als er gas wordt gegeven,brachten Verdichter via Schiphol naar Kloten, het vliegveldvan Z?rich en van daar naar Davos,Telefonie, Telegrafie en Radio waren de eerste 'technologypush' motoren, die om internationale normering van codes(Morse), frequentiegebieden en andere bij de branche horen-de artefacten vroegen. Hoe meer werd vastgelegd, binnen degrenzen van wat commercieel grensoverschrijdend verkeervroeg, des te groterwerd de marktwaarop nieuwontwikkeldeprodukten konden worden ontwikkeld en verkocht.Artikel 100van hetin 1957getekendeverdragvanRome isdanook geen noviteit, waar het stelt dat internationale regelge-ving in Europa hetvrijeverkeervan goederen en hetvrije uit-wisselen van diensten dient mogelij k te maken en te bevorde-ren.En dat die te overschrijden grenzen meer zijn dan die van deEG landen blijkt wel uit de belangstelling van de 500 partici-panten aan de conferentie. Daarvan kwamen er 175 uit EG-landen, 140 uit EFTA-landen en de overige, onder wie 50 Ja-panners, uit nog eens 25 andere landen.Eurocodes, grensoverschrijdende voorschriftenDe wereldgeschiedenis laat zien dat initiatieven die leiden totcodes die grensoverschrijdend verplichtingenwekken, te ma-ken hebbenmetgrensoverschrijdend handelsverkeer. Datwasveelal het domein van de overheid. Taal, munten, schrijfwij-zen, het meten van fysische eigenschappen als afstanden engewichten, werden door overheden vastgelegd binnen meer-dere landsgrenzen.Eerst rond de laatste eeuwwisseling, met een eeuw industri?lerevolutie achter de rug, begon het besef door te breken datjuist ook het bedrijfsleven gebaat was bij grensover-schrijdende regelgeving. Dit tervergroting van de marktvoorlokaal geproduceerde produkten en diensten.Eurocodes, wat er geregeld wordtHoewel soms de indruk bestaat dat Eurocode-activiteiten dehobby zijn gewordenvan wetenschappers die hunverschillenin inzicht wensen uit te vechten, moet gezegd worden dat deconferentie op indrukwekkendemanier lietzien datvele,zeercapabele onderzoekers en ontwerpers uitde praktijk hun ui-terste best doen om de beoogde doelstelling te halen.Naar schatting werken er momenteel 700 personen aan!Waar het om gaat is niet alleen een harmonisatie tussen deontwerpachtergronden en de daarvan afte leiden praktijkre-gels tussen de verschillende EG-landen. Hetgaat ook om hetharmoniserenvan achtergrondenen regels tussen de verschil-Onderlinge relaties in delenRelevante EurocodesIndeling en status van de eerste delenStatus Draft2,3,4,5,6,7,82,3,4,5,83,82,3,82,3,81, 2, 3, 4, 5, 6Een grensoverschrijdende slaapwagonuit 1882 en een vermoeiingswagon uit1992; de eerste diende voor het vervoervan Nathaniel Freiherr von Rotschild,de tweede 0111 - geco111bineerd 111etsnelheden en dynamische effecten - opuniforme wijze internationaalvermoeiingsschade aan spoorweg-kunstwerken te kunnen vaststellenapril '94mei '92sept '92april '93okt. '93mei '95juni '94april '95dec. '96ENV'92'91'91'91'92'91'92'93?OnderwerpAlgemeen en GebouwenBruggenTorens, Masten, SchoorstenenTanks en silo'sWaterbouwkundige aspectenConstructies bij brandOnderwerpBelastingen (Actions) deel 1Betonconstructies deel 1Staalconstructies deel 1Staal-Betonconstructies deel 1Houtconstructies deel 1Metselwerk constructies deel 1Funderingen en geotechniek deel 1Constructies bij aardbevingen deel 1Aluminium constructies deel 11234567891234510EUROCODEDeelEUROCODENr.32 Cement 1992 nr. 12EUROCODE Enkele deelnemers en organisaties EUROCODE Een paar formeel betrokkenenIABSEcmRILEMCEBECCSJCSSISSMFEInternational Organisation for Bridge andStructural EngineeringInternational Council for Building ResearchInternational Associarion of the Testing andResearchEuro-International Committee forConcreteEuropean Convention for ConsrructionalSteel worksJoint Committee on Structural Safety(bestaat uit leden van alle bovengenoemdeorganisaties)International Society for Soil Mechanics andFoundation EngineeringCECCENCENITC250EFTACEDICFIECCEPECUICCommission ofEuropean CommunitiesEuropean Committee for StandarizationCEN Technical Committee for SrructuralEurocodes(hierin ook EFTA vertegenwoordigers)European Free Trade AssosiationEuropean Committee ofrhe ConsultingEngineers ofthe Common MarketEuropean Construction Industry PederationCouncil ofEuropean Producers ofMaterialsfor ConstructionInternational Union ofRailways(sinds 1928)Rome en de daarna verschenen EG-directieven van de Euro-pese commissie, een verplichting aan het worden voor demeer dan 1000 miljard gulden hoge EG-bouwmarkt.CENITC 250, het in mei 1990 opgerichte Technisch Comit?voor de 'Strucrural Eurocodes' van de Europese Commissievoor Standaardisatie, heefthetmandaatdat te verwezenlijken,en wel op basis van het voorgaande werk, de relevante ISO-standaards en de relevante samenwerking tussenEG enEFTA.Dit alles zal resulteren in: 'Draft Codes', de versie waarop hetproject team overeenstemming bereikt; ENV's (Europeanpre-standards), de versie goedgekeurd door het SCI (Sub-committee 1 van CEN/TC 250, voor actueel gebruik; EN's(Euronormen) die na twee ? drie jaar werken met ENV's opgrond van de ervaringen en het daarop te verwerken com-mentaar ontstaan.Nietvanalle, maarwel van de meeste delen van de diverseEu-rocodes, zijn de afgelopenjaren de 'DraftCodes' verschenen.Achterblijvers zullen nog eind 1992, ofuiterlijk in 1993 ver-schijnen. De eerste ENV's worden in 1993 verwacht.1.6m 1.6mO=250kN 250kN 250kN 250kNEurocodes, hoe het verder gaatWat begon als vrijwillige activiteit van liefhebbers in vereni-gingen als IABSE,FIP,CEB enz., isop basisvanhetverdragvanEuroeodes, wat er niet en nog niet wordt geregeldDat wind, sneeuwen regen, maar ook brand, corrosieme-chanismen en grensoverschrijdendevoertuigendezelfde actieop een constructie uitoefenen, is duidelijk en relatiefgemak-kelijk in regels te vangen.Hoe echter de respons van de consrructie daarop - ten aanzienvan economische en sociale consequenties - moet worden in-geschat, is een veel moeilijker vraagstuk. Waar niet tot over-eenstemmingwordtgekomen,wordt ditlaatstevoorlopiggelost door de invoering van zogenaamde 'Box Values'. Dithoudt in dat voor parti?le veiligheidsfactoren, zoals materi-aalco?ffici?nten, belastingsfactoren, combinatiefactorenenz.,elk land verschillende factoren mag gebruiken.Het spreekt vanzelfdat op den duur gepoogd moet wordendeze verschillen in 'Box Values' te elimineren. Het is slechtseen hulpmiddel om te voorkomen dat er geheel verschillendenationale interpretaties gaan ontstaan van de Eurocodes.lende vakgebieden, als beton, staal, hout en funderingstech-niek die, immers los van elkaar, in verschillende decennia nahet midden van de vorige eeuw zijn ontstaan.Er is dus een grote mate van kennis-harmonisatie aan hetontstaan, die zich projecteert op het 'limit state design'.Eurocodes, wat hebben we daarmee?In elk geval ontstaat eenveel verder dan hetEuropa van de EGzich uitstrekkende filosofie en regelgeving op het gebied vanhet toetsen van bouwconstructies op economische en socialewaarden.Watwe niet hebben, zo benadrukte ook de voorzitter van hetBritse Institute ofStructural Engineers, Dr Lazerby, is onder-steuning voor de toepassing van deze complexe regelgeving.Daaronder vallen handboeken, onderwijsprogramma's, ge-bruikersvriendelijke computer-software, CAD-programma-tuur en implementatiescenario's voor de ENV-periode.Ditlaatstevaltnietonderverantwoordelijkheidvan CEN/TC250, maar wordt wel ondersteund door andere Europese in-stellingen, zoals COMETT.EenEuropees breed netwerkvoorhet vervaardigen van leermateriaal voor staalconstructies isdaar onder meer op Nederlands initiatiefeen resultaat van.Een ander lichtpunt in deze ontwikkelingen was zichtbaar opde tentoonstelling die in aansluiting op de conferentiewas ge-organiseerd. Daar werd bijvoorbeeld goede CAD-softwaregedemonstreerd, gebaseerd op Eurocode 4. Ook kregenstands, waar partners werden gevraagd voor het ontwikkelenvan CAD-software voor het onderwijs op basis van Euroco-des, zoals de Nederlandse Betonvereniging, de Delftse SectieBetonconstructies en Intergraph Benelux, de nodige belang-stelling. Kortom, er blijft ten aanzien van implementatie eenwereld van noodzakelijke initiatieven over. Een uitdagingvoor onderwijs, software-industrie en collectieven.Gelukkig gafFrankrijk enkele dagen later - weliswaar zuinig-jes - aan, dat het allemaal wel nuttig is als het doorgaat.Cement 1992 nr, 12 33