Een merkwaardig geval van draadbreukvan voorgespannen hardstaalwapeningdoor ir. G. W. P. van der HeidenBij ??n van de in aanbouw zijnde slijkgistingstanks van de riool-waterzuiveringsinstallatie te Zeist, welke zijn uitgevoerd in voor-gespannen beton, deed zich, tijdens de beproeving op sterkte endichtheid, een draadbreuk voor in de nog niet afgespoten ring-wapening.Deze wapening bestaat uit twee gelijke windingen van tot 8 500kg/cm2voorgespannen staal. Ten tijde van de breuk waren dewindingen reeds enige weken gespannen, terwijl de tank al ruimeen week geheel met water was gevuld.Doordat ??n winding geheel in takt bleef en de invloed van debreuk door om de vier windingen aangebrachte draadklemmenzich over een slechts geringe hoogte kon doen gelden, ontstondhierdoor geen onmiddellijk gevaar, temeer daar in de betondoor-snede bij geheel gevulde tank een voorspanning van 15 kg/cm2isvoorzien.Evenwel werd, terwijl het onderzoek naar de oorzaak werd aan-gevangen, de waterstand in de tank onmiddellijk I m verlaagd.Bij het onderzoek.dat door D. Reynen, uitvoerder van hetwerk,na telefonisch overleg, werd ingesteld, bleek dat onmiddellijk nade breuk de draad aan weerszijden van de breuk over enigemeters zeer warm was geweest.Daar aan de afsluiter van de tank elektrisch werd gelast, lag hetvoor de hand, daarin de oorzaak te zoeken, welke inderdaad dejuiste bleek te zijn. Foto I toont de afsluiter met op de achter-grond de horizontale ringwapening; in de groeven daarachter devertikale spanwapening.De aardklem was, zoals foto 2 en 3 tonen, bevestigd aan de stalensteiger, die geheel om de tank is gebouwd. Tussen tank en steigerbestond dus een betekenend potentiaalverschil.Nu was tijdens het aanbrengen van de windingen bovenop dewand een ring aangebracht van zachtstaalstaven met aangelastedraadnagels bevestigd op de binnenbekisting en bestemd om dehardstaalwapening, die in het midden van de tank van een hori-Cement 8 (1956) Nr 17-18 425foto I tjm 5: Pasma, Zeist, foto 6: atelier Boumans, BeverwijkPrijsvragente beantwoorden v??r 15 September 1957 door studerenden aan,of door na 7 juli 1951 afgestudeerden van de Technische Hoge-school te Delft.De Senaat der Technische Hogeschool maakt bekend, dat door deCommissie van de E.N.C.I.-Jubileumprijsvraag de volgende prijs-vragen worden uitgeschreven:Prijsvraag IIIGevraagd wordt de vloeilijntheorie van K. W. Johansen toe tepassen op de sterkteberekening van vlakke parallelogram-vormigeplaten van gewapend beton bij gelijkmatige volbelasting. Voor deplaten mag isotropie worden verondersteld.Beschouwd moeten worden verschillende opleggingswijzen vande randen alsmede parallelogrammen met verschillende hoeken.Litteratuur o.a.: E. Hognestad, 'Yield-line theory for the ulti-mate flexural strength of reinforced concrete slabs', Journal ofthe American Concrete Institute, March 1953, pp. 637-655.Prijsvraag IVGevraagd wordt een kritische beschouwing over de weerbesten-digheid van beton. Hierbij aandacht te geven aan de verschillendefaktoren, die deze bestendigheid be?nvloeden.Resultaten van recente onderzoekingen dienen te worden ver-meld; aangegeven dient te worden welke maatregelen de weer-bestendigheid gunstig kunnen be?nvloeden.De antwoorden op de vraag moeten in tweevoud met een anderehand dan die van de inzender, of met een schrijfmachine, in deNederlandse taal zijn geschreven.De antwoorden moeten voor of op 14 September 1957 wordentoegezonden aan de administratie van de Afdeling der Weg- enWaterbouwkunde, Oostplantsoen 25, Delft, met opgave van eencorrespondentie-adres van de inzender. Zij moeten getekend zijnmet een spreuk of een ander kenteken en daarbij moet gevoegdworden een verzegeld briefje, dat diezelfde spreuk of hetzelfdeteken tot opschrift heeft en de naam, het studievak en het eigenadres van de inzender bevat.Op 8 januari 1958 zal het oordeel van de Senaat over de ingekomenantwoorden worden bekend gemaakt en aan de inzender van eenvoldoend antwoord een prijs worden uitgereikt.De prijzen zijn groot f 2000,--, f 1500-- en f 750,--; zij kunnenop advies der Commissie voornoemd echter ook op andere wijzeonder de inzenders worden verdeeld. De Commissie heeft ookhet recht te adviseren een of meer prijzen niet toe te kennen.De genoemde prijzen zijn voor elk der beide prijsvragen afzonder-lijk beschikbaar.Na de bekendmaking van de uitslag wordt ??n exemplaar van debekroonde inzendingen doorgezonden aan de Directie van deE.N.C.I., terwijl het andere exemplaar blijft berusten bij de Af-deling der Weg- en Waterbouwkunde. De Directie van deE.N.C.I. heeft het recht om de bekroonde antwoorden te publi-ceren op de wijze, welke zij daartoe verkiest. Overigens blijft hetauteursrecht op de inzendingen bij de schrijvers berusten.Niet bekroonde antwoorden worden teruggezonden aan het op-gegeven correspondentie-adres.426Cement 8 (1956) Nr 17-18zontale haspel wordt afgewonden, gemakkelijk te laten afglijdennaar de plaats van voorspanning.Van deze staven was er ??n na het slopen van deze ring langs dehardstaalwapening komen te liggen (foto 4), terwijl het boven-einde tegen een bovenste korteling steunde (foto S).Een van de aangelaste draadnagels heeft daarbij een licht kontaktgemaakt met de hardstaalwapening, waardoor een zich bij elketrilling in de steiger verplaatsend vonkbruggetje ontstond tussendraadnagel en draad.Door de hoge temperatuur nam de draadsterkte af met als gevolgde geciteerde breuk, waarvan foto 6 een vergroting geeft. Dedraaddikte is 5 mm. Op de foto spreekt de serie vonkbruggetjesaan beide zijden van de breuk duidelijk.Deze breuk blijkt een gezonde kraterbreuk te zijn; de insnoeringvan ca. 60% wijst op een breuk bij hogere temperatuur.