C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gU t i l i tei t sb o u wcement 1999 4282| Opstelling van het OpenLeer Centrum Begonia-straat. De positie van destaalconstructie voor deentresolvloeren is in blauwweergegevenDe scholen Tinbergen Techniek(foto 1) en de voormalige 2e huis-houdschool aan de Begoniastraat(fig. 2) zijn beide gebouwd in dejaren zestig als monoliete, in hetwerk gestorte betonconstructie,met metselwerkwanden als invul-ling. Dergelijke constructies zijnniet gemakkelijk om te bouwen.Bouwkundige aanpassingen wor-den daarom meestal uitgevoerdmet relatief lichte bouwmateria-len. Het voordeel van beton in dehoofddraagconstructie is echterwel dat dit materiaal constructiefgezien in de loop der jaren alleenmaar sterker wordt.E n t r e s o l v l o e rDe entresolvloer is uitgevoerd alsstalen draagconstructie zondertussenkolommen. De constructieis op het metselwerk opgelegdmet oplegplaten en op de beton-kolommen met een boutbevesti-ging.Bij Tinbergen Techniek kon voordeze boutbevestiging worden vol-staan met enkele boorankers. Bijde Begoniastraat was dit echterniet mogelijk. Door de over devolle hoogte aan de voorkant vande kolom aanwezige gleuf zou derandafstandonvoldoendezijnomAan verbouwingen valt voor eenconstructeur doorgaans weinig eerte behalen. De bestaande draagcon-structie bepaalt de randvoorwaar-den van wat mogelijk is en wat niet.De werkzaamheden beperken zichvoornamelijk tot het dimensionerenvan lateien en andere ondersteunin-gen bij doorbraken, alsmede eenenkele controleberekening. Tijdensde bouw moet de constructeur ver-der kunnen inspelen op allerleionverwachte situaties.TRE-OnderwijsgroepDe kracht van een oude constructieM a t e r i a a l k e u z eDe materiaalkeuze is afgestemdop comfort, namelijk het bereikenvan de juiste geluidsabsorptie enuitstraling. Om deze reden isgekozen voor tapijt, comfortabelestoelen, uitgekiende verlichtingen commercieel aantrekkelijkmeubelmaatwerk.foto: Karel Vereecken, Den Haag1 | Het Open Leer Centrumvan Tinbergen Techniek.De draagconstructie van deentresolvloer is uitgevoerdin staalC o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gU t i l i tei t sb o u wcement 1999 4 29eenveiligeverankeringtekunnengaranderen (fig. 3).Een stalen kolom verzorgt daar-omdeverticalebelastingsafdracht.De ankerverbinding met de ko-lom hoeft nu slechts horizontalekrachten over te brengen.Als vulling is gekozen voor eenhouten balklaag met beplating,waaraan een geluiddempende af-werking is toegevoegd. De trap-pen zijn in de constructie zodaniggesitueerd, dat geen bijzondereaanpassing ten aanzien vanvluchtwegen noodzakelijk was.B o u w a d v i s e u rDe constructeur is in dit soortprojecten vaak letterlijk een bouw-adviseur. Hij baseert zich op teke-ningen en berekeningen uit hetarchief. Oude voorschriften lig-gen aan het ontwerp ten grond-slag.Metdekennisvandehuidigevoorschriften in zijn achterhoofdzal hij moeten beoordelen of devoorgenomen ingrepen zondermeer kunnen worden opgeno-men, in de wetenschap dat deonderhavige constructie de tanddes tijds al aardig heeft weten tedoorstaan. sHenk WapperomProjectgegevensopdrachtgever:TRE-Onderwijsgroep, Den Haagarchitect:AB Architectuur&Bouwkunde, Ridderkerkconstructeur Begoniastraat:L.Looije, RotterdamI n s t a l l a t i eIn verband met de vele extraaangebrachte warmtebronnen,vraagt de klimaatbeheersing spe-ciale aandacht, zowel op hetgebied van verwarming alskoeling. Een nauwkeurig opge-zette comfortberekening is hierdan ook op zijn plaats, in combi-natie met de aangepaste bouwbe-sluiteisen omtrent ventilatie.In deze situatie was een bijko-mend voordeel dat de ruimtebeschikt over zware gemetseldewanden met een hoge warmte-accumulatie, waardoor koelingniet noodzakelijk was.S a n i t a i rMeestal zal een ontwerper probe-renombijeenverbouwingzominmogelijk vitale functies te ver-plaatsen. Moderne inzichtenstaan echter soms haaks op oudewetmatigheden.Toiletgroepenbij-voorbeeldwerdenvroegerbijvoor-keur aan de gangen gesitueerd.Bijkomend probleem bij het ver-bouwenvaneenvoormaligemeis-jesschool: het aantal sanitairevoorzieningenmoetverdubbelen!C o n t r o l eEen voorbeeld van zo'n controle-berekening: een deel van debeganegrondvloer moest wordengesloopt om een vide mogelijk temaken. De kolommen rondomdeze vloer, die doorlopen tot in dekelder, zouden daarmee eenbelangrijk tussensteunpunt kwijt-raken, waardoor uitknikken re?elwerd.Eencontroleberekeningweesuit dat het beton sterk genoeg wasen dat er voldoende wapeningaanwezig was.3 | De stalen draagconstructie van deentresolvloer