O n d e r z o e k & t e c h n o l o g i eBouwputtencement 2001 374De begaanbaarheid is in grotemate afhankelijk van de kwaliteitvan de toplaag. Onder de toplaagwordt de eerste 0,5 m vanaf maai-veld verstaan. De kwaliteit wordtbepaald door de grondsoort, hetweer en op welke wijze met detoplaag wordt omgesprongen, bij-voorbeeld door verkeer en trans-port. De kwaliteit wordt uitge-drukt in een CI-waarde. CI staatvoor de Cone Index en is gerela-teerd aan de conusweerstand vandegrond.DegemiddeldeCI-waar-de is het gemiddelde van de overde eerste 0,5 m gemeten CI-waar-den. De CI-waarden zijn te metenmet een hand-penetrometer.D r a a g k r a c h t v a n d e g r o n dHet draagvermogen van de grondwordt niet alleen bepaald door detoplaag. Zeker niet wanneer deinvloed van de belasting dieperreikt dan de toplaag, of wanneerde toplaag van betere kwaliteit isdan de onderliggende laag. Daar-om is het niet juist de beoordelingslechts te baseren op de kwaliteitvan de toplaag. Wanneer dezegevallen zich voordoen, moet dedraagkracht van de grond wordenberekend volgens de in de Neder-landse norm NEN 6740 en 6744(staalfunderingen) aangegevenmethoden.D r i e b e o o r d e l i n g s -m o d u l e nAl eerder is vermeld dat de totaleterreinbeoordelingbestaatuitdriemodulen. Het BVS en BBS zijnspecifiek bedoeld voor voertui-gen, waarbij het BBS zich beperkttot de stilstaande zware voertui-gen met een grote invloedsdieptevoorwatbetreftdebelasting,zoalskranen en heistellingen. Meestalzijn dit voertuigen die gebruikmaken van dragline-schotten,rupsen en of stempels. Beide mo-dulen zijn ontwikkeld voor dage-lijks gebruik op het bouwterrein.Het BBS vergt in de voorberei-dingsfase per bouwterrein nieu-we berekeningen, omdat de laag-indeling qua samenstelling perbouwterrein verschillend is. Doorgebruik te maken van software endoor routine kan de rekenproce-dure tot een aantal uren wordenbeperkt.De criteria voor de keuze tussenbeide modulen is gebaseerd op deinvloedsdiepte van de belasting,deafnamevandeCImetdediepteendeordevangroottevandevoer-tuigen. De invloedsdiepte wordtgesteld op 1,5 maal de effectievebreedte van het door het voertuigte belasten oppervlak, bijvoor-beeld het loopvlak van een auto-band of de rupsbreedte van eenkraan. Een afname van de CI metde diepte impliceert een afnamevan de toplaagkwaliteit. In zo'ngevalmoetdieperwordengekekendan de eerste 0,5 m omdat onderde 0,5 m wellicht een slechtereDe begaanbaarheid van deNederlandse bouwputir. B.R. Hemmen, GeoDelftNiet zelden is de slappe Nederlandse ondergrond op bouwterreinen de oor-zaak van ongelukken met lichamelijk letsel en materi?le schade. Daardoor isbij de aannemers behoefte ontstaan aan een systeem om vooraf en tijdenshet betreden van een bouwterrein een oordeel te kunnen geven over debegaanbaarheid. De Nederlandse landmacht maakt reeds gebruik van een inde USA opgezet systeem, het BVS (Begaanbaarheids Vergelijkings Systeem).Aannemers hebben zich, onder auspici?n van de CUR (in samenwerking metstichting Arbouw en het CROW) verenigd om een dergelijk systeem op te zet-ten voor bouwterreinen. Het systeem is inmiddels ontwikkeld en bestaat uiteen combinatie van drie beoordelingsmodulen: het eerder genoemde BVS, hetBBS (Begaanbaarheids Berekenings Systeem), afkomstig uit de geotechnieken een `arbo'-module voor personen.1 | Stroomdiagram voor dekeuze uit drie modulenO n d e r z o e k & t e c h n o l o g i eBouwputtencement 2001 3 75kwaliteit grondlaag voorkomt.De derde, de `arbo'-module is spe-cifiek voor personen en bedoeldom de arbeidsomstandigheden tetoetsen en te verbeteren (fig. 1).B V S - m o d u l eDe BVS-module is gebaseerd ophet vergelijken van de toplaag-kwaliteit en het type voertuig. Detoplaag en het voertuig wordenbeidege?ndexeerd,respectievelijkdoor middel van een CI- en VCI-waarde. VCI staat voor VehicleConeIndex.DeVCI-waardehangtafvanondermeerhetgewicht,hetaantal banden en assen, de ban-dendiameter en het motorvermo-gen van het voertuig. Is de indexvan de grond (CI) hoger dan deindex van het voertuig (VCI) danis het terrein begaanbaar. Anders-om is het terrein niet begaanbaar(CI