56 thema Dankzij omgevings- management meer draagvlak 1 Hinder van het project A2 Maastricht beperkt thema Dankzij omgevingsmanagement meer draagvlak 6 2015 57 Naast de kwaliteit van het plan 'de Groene Loper' en de ver doorgevoerde samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer, is de grote aandacht voor omgevingsmanagement en communicatie een van de succesfactoren van het project A2 Maastricht. Om te komen tot een efficiënter omgevingsmanagement en betere communicatie, werd een 'alliantie' tussen opdrachtgever en opdrachtnemer gecreëerd. Zo is er een gezamenlijk budget voor communicatie samengesteld, en ook de communicatie- medewerkers van opdrachtgever en opdrachtnemer zijn in één afdeling ondergebracht. Zo ontstond er één team dat uit één mond praat. In dit team zitten twee omgevingsmanagers: één vanuit opdrachtgeverskant en één vanuit opdrachtnemerskant. Hoewel deze samenwerking op het eerste gezicht niet evident lijkt, leert de praktijk dat de omgevingsmanagers vaak op één lijn zitten en vaak meer moeite hebben hun eigen organisatie te overtuigen dan elkaar. Bereikbaarheid Voordat de aanbesteding van het project werd gestart, waren de bereikbaarheid van de stad en de hinder tijdens de bouw de grote zorgpunten voor de inwoners en ondernemers van Maastricht. Om hieraan gehoor te geven, werden er al in 2003 verschillende overlegorganen opgericht: de A2-Werkgroep, het A2-Buurtenplatform en het A2-Bedrijvenplatform. Zij vertegenwoordigen respectievelijk de politiek, directe omwo- nenden en het bedrijfsleven in Maastricht. Uit het overleg met deze partijen vloeide de wens voort dat de bereikbaarheid tijdens de bouw maximaal 25% mocht verslech- teren. Hierdoor zijn doorstromingseisen in het programma van eisen opgenomen en zijn voorwaarden meegenomen in het ambitiedocument en gunningcriteria. Een voorbeeld hiervan was dat alle stroken (2×2) van de autoweg (de A2/N2) beschik- baar zouden blijven en dat de verkeerslichten dezelfde capaciteit zouden blijven behouden. Ook is een aantal afslagen uit de N2 gehaald. Daarnaast is er een programma opgezet (Maastricht Bereikbaar) om de groei van het verkeer op te vangen door gedragsverandering (telewerken, e-bikes, enz.). Dit heeft er toe geleid dat de doorstroming van het verkeer beter verloopt dan verwacht: de bereikbaarheid tijdens de bouw bevindt zich op hetzelfde niveau als vóór de bouw (in 2010). Verwachtingen beheersen Kritische factor bij het slagen van omgevingsmanagement is te zorgen voor een reëel verwachtingsmanagement, zowel vóór de aanbesteding als tijdens de realisatie van het project. Daarom wordt er steeds vroegtijdig en transparant gecommuniceerd naar de omgeving over de aard, de duur en de verwachte hinder van de werkzaamheden. Deze communicatie verloopt onder meer via een wekelijkse uitzending op L1, wekelijkse advertenties in een regionaal weekblad, de eigen website, Twitter en het Informatiecentrum. Sinds 2012 werkt A2 Maastricht naast het Buurtenplatform en het Bedrijvenplatform ook met een drietal 'A2-stewards': mannen uit Maastricht/de buurt, die het Mestreechs spreken, die (herkenbaar) in de buurt rondlopen en functioneren als eerste vraagbaak in de buurt over het project. Ze luisteren naar bewoners, beantwoorden vragen en lossen kleine problemen langs het bouwterrein meteen op. Daarnaast is er met verschillende overheden een servicelijn opgericht waar mensen 24 uur per dag, zeven dagen in de week terechtkunnen met vragen, klachten en meldingen. Deze vragen komen telefonisch of per e-mail centraal binnen, en worden vanuit daar doorgezet naar de juiste instantie die de vraag beantwoord (project A2, gemeente Maastricht, RWS, enz.). De afgelopen jaren zijn circa 1500 meldingen per jaar ontvangen. Dat deze gecombineerde aanpak werkt, blijkt onder meer uit het feit dat er geen sprake is geweest van stagnatie van de werkzaamheden tijdens het bouwproces. Dankzij omgevings- management meer draagvlak Jeroen Maas Projectbureau A2 Maastricht 1 Tijdelijke verlegging van de N2, Maastrichtfoto: A2 Maastricht2 A2 Maastricht is voor de omgeving meer dan enkel een bouwproject: in september 2014 exposeerden zestien kunstenaars hun werk, geïnspireerd door A2 Maastricht; de expositie trok 4000 bezoekers foto: Bert Janssen, A2 Maastricht 2 Dankzij omgevingsmanagement meer draagvlak 6 2015 Dankzij omgevingsmanagement meer draagvlak 6 2015 58 thema Grondwal Vanuit de straat nabij het bouwterrein kwam een verzoek de aanwezige grondwal te laten liggen (in plaats van op te ruimen). Dit om uiteindelijk een betere, lagere geluidsbelasting te krijgen voor de bewoners. Tot slot Deze acties zorgden samen met de zorgvuldige communicatie voor goodwill bij belangstellenden en omwonenden. Door goodwill op te bouwen, ontstond er geleidelijk aan ook meer draagvlak voor werkzaamheden met grote hinder. Toen bijvoorbeeld het kruispunt Scharnerweg ? A2 midden in de stad tien weken werd gesloten, verliep dit grotendeels zonder problemen. Sterker nog, de nabijgelegen Albert Heijn trak - teerde bij de heropening zowel buurtbewoners als werknemers van A2 Maastricht op een ontbijt (foto 3). ? Luisteren en handelen Essentieel is het om signalen vanuit de buurt niet enkel waar te nemen, maar er ook iets mee te doen waar mogelijk. Dit kan het beste worden geïllustreerd aan de hand van een aantal voorbeelden. Zicht op snelweg Vanuit de wijk Amby kwam bijvoorbeeld het verzoek om het zicht op de autosnelweg te verminderen. Dit verzoek werd gemeld bij het A2-Buurtenplatform. Overeengekomen is de geluidsschermen bij Amby aan te kleden met beukhaag en klimop, aangevuld met een aantal bomen. Sibematunnel De Sibematunnel in de wijk Heer is een fietstunnel die niet in het oorspronkelijke plan stond. Aanleiding voor de bouw van deze tunnel was een verzoek/plan van de Fietsersbond en Buurtenplatform Heer. Uiteindelijk is dit door de gemeente Maastricht en provincie Limburg in samenwerking met het projectbureau A2 mogelijk gemaakt. 3 Opening kruispunt Scharnerweg in 2013; Albert Heijn trakteerde bij de heropening van een kruising zowel buurtbewoners als werknemers van A2 Maastricht op een ontbijt foto: Bert Janssen, A2 Maastricht 3