cement 2008 6 33columncement 2008 6 33Hans RamlerWaarom blijf je constructeur?Vorige keer heb ik geprobeerd een antwoord te gevenop de vraag "Waarom word je constructeur?". Eenvraag die naar mijn mening gemakkelijk te beant-woorden is. De vraag waarom je constructeur blijft islastiger. Dat heeft te maken met een aantal negatieveontwikkelingen die het leven van een constructeurniet vergemakkelijken. Gelukkig slaat de balans voorveel constructeurs nog steeds door naar de positievekant. Hier volgen enkele kanttekeningen bij de nega-tieve ontwikkelingen om te voorkomen dat de balansde andere zijde op slaat.E?n van de oorzaken is het toenemende aantal acti-viteiten om het construeren heen. Voorheen kon jejezelf vrij ongestoord uitleven op het ontwerpen enberekenen van de constructie, maar tegenwoordigmoet je van alles aantonen waarvan niet direct hetbelang duidelijk is en dat dus met veel onbegripgepaard gaat. Neem bijvoorbeeld de introductie van`systems engineering'. Systems engineering is inessentie een gestructureerde specificatie- en ont-werpmethode. Op zichzelf is daar niets mis mee ende methodiek kan zelfs ondersteunend zijn, mitsgoed toegepast. Helaas is deze uit de lucht- enruimtevaartindustrie voortgekomen methode nogniet goed ingebed in de Nederlandse bouwbranche.Op elk bouwproject waar de methodiek is voorge-schreven ontstaan discussies tussen opdrachtgeveren opdrachtnemer over de wijze waarop systemsengineering moet worden toegepast. Bovendienkomen er regelmatig projecten voor waarbij 30 000specifieke eisen staan beschreven die met systemsengineering moeten worden bewaakt. De construc-teur is dan niet meer met ontwerpen bezig, maarmet een legpuzzel. Hoog tijd voor standaardisatievan deze methodiek.Een ander aspect bevindt zich in het voortraject vanprojecten. Waar voorheen op het gevoel of gewoonmet het gezonde boerenverstand keuzes werdengemaakt, moet nu elk alternatief volwaardig in deafweging worden meegenomen. Als er ook maar ??nalternatief over het hoofd wordt gezien, is er altijdweer een actiegroep die daar de vinger op weet teleggen, met enorme vertragingen van de projecten totgevolg. Het is bijvoorbeeld al enige tijd bekend dat deAfsluitdijk moet worden verhoogd, maar het zal nogvele jaren duren voordat de eerste spade de grond ingaat. Er worden prijsvragen uitgeschreven, consulta-tieronden gehouden, er zijn groeperingen die dehuidige Afsluitdijk als Rijksmonument willenbestempelen, enzovoorts. Om dan nog maar tezwijgen over de Tweede Maasvlakte, de AmsterdamseZuidas, de A4-zuid en nog vele andere projecten. Ikwil daarmee niet zeggen dat het afwegen van allerleialternatieven niet zorgvuldig moet gebeuren, maardoor de trage voortgang ontstaat een vicieuze cirkeldie maar moeilijk wordt doorbroken. Tijdens delange afwegingstijd ontstaan telkens nieuwe inzich-ten, nieuwe fenomenen zoals de problematiek rondfijn stof, andere situaties, nieuwe mogelijkheden, ver-anderende regelgeving en dergelijke. Voor elk vandeze onderwerpen is het op zichzelf verdedigbaar desituatie opnieuw te bekijken. Omdat de wereld nooitstil staat zou het dus volstrekt legitiem zijn om nooittot een besluit te komen. Hoog tijd voor meer snel-heid en meer gezond boerenverstand bij de afwegin-gen in het voortraject.De juridisering is ook zo'n voorbeeld van een nega-tieve bijdrage aan de levensvreugde van construc-teurs. Door de veranderde verhoudingen in de marktmoeten de opdrachtgever en opdrachtnemer professi-oneler met elkaar omgaan. Dat heeft tijd nodig,terwijl tegelijkertijd projecten moeten worden uitge-voerd. In deze transitiefase wordt daarom niet altijdprofessioneel gehandeld, hetgeen telkens met behulpvan juristen moet worden opgelost. Dat leidt bijnaaltijd tot frustraties aan beide zijden. Menig construc-teur is bezig met berekeningen die niets te makenhebben met de uiteindelijke constructie, maar diemoeten aantonen dat iets wel of niet klopt inbepaalde veronderstelde situaties. Niet erg motive-rend. Er is meer begrip nodig voor de situatie aanbeide zijden van de contractdocumenten.De laatste oorzaak, maar zeker niet de minste, heeftte maken met het belonen van de constructeurs.Een manager verdient meer dan een specialist. Wel-iswaar geldt dat voor de meeste beroepen, maar insommige beroepsgroepen wordt er dan toch nogheel goed verdiend door de specialisten. Dat gaatniet op voor de beroepsgroep van de constructeurs.In vergelijking met het vaak minder hoge oplei-dingsniveau van andere beroepsgroepen in debouwbranche komt de constructeur er minder goedvan af. Ondanks de jarenlange schaarste blijft hetsalaris van de constructeur op hetzelfde niveauhangen ten opzichte van de andere beroepsgroepenin de bouw. Op termijn gaat zich dat wreken, omdatveel talent verloren gaat en door capaciteitsgebrekfouten kunnen worden gemaakt met ernstige gevol-gen. Als het kalf verdronken is dempt men de put.Het enige positieve daaraan is dat de constructeurdan toch misschien een keer loon naar werkenkrijgt... en constructeur blijft.