themaBrand en kanaalplaatvloeren520114themaBrand enkanaalplaatvloerenDe afgelopen jaren is uitgebreid onderzoek verricht naar het gedrag van kanaalpla-ten bij brand. Uit dit onderzoek is gebleken dat het nodig is nieuwe maatregelen tenemen voor het realiseren van voldoende brandveiligheid van kanaalplaatvloeren.Deze speciale uitgave van Cement staat geheel in het teken van dit onderwerp. Demaatregelen worden voorgesteld en toegelicht en de achtergronden en het onder-zoek dat eraan ten grondslag ligt worden besproken.was nog nooit eerder gezien. Om meer inzicht te krijgen in ditvoorval, is in opdracht van de BFBN (de brancheorganisatie vande betonproductenindustrie) een onderzoek uitgevoerd doorTNO Bouw, Efectis Nederland en Stichting ExpertisecentrumRegelgeving Bouw (ERB). Op basis van dit onderzoek werdvoorgesteld bij toepassing van kanaalplaatvloeren in nieuwbouwaanvullende maatregelen te nemen. Deze maatregelen ?verwoord in een brief van de BFBN uit november 2009 ? hieldenonder meer in dat in sommige situaties een extra toets en/ofaanvullende detailleringseisen nodig waren.Bij een brand in de parkeergarage van een appartementencom-plex in de Lloydstraat in Rotterdam, in oktober 2007, is schadeontstaan aan de kanaalplaatvloeren. Relatief kort na het beginvan de brand zijn de lijven (dammetjes) van een aantal kanaal-platen horizontaal doorgescheurd en zijn delen van de onderstehelft van de platen naar beneden gevallen. Hierover is in Cement2009/7 uitvoerig gepubliceerd. De hier toegepaste elementenwaren niet anders dan de honderden miljoenen vierkante meterselders toegepast in Nederland. Wel was er een dikke toplaagaanwezig op deze elementen. Het destijds onstane schadebeeld1) De begeleidingscommissie `Brand' is in het leven geroepen door de kanaalplaatin-dustrie naar aanleiding van de brand op de Lloydstraat. In deze commissie zijnvertegenwoordigd: Adviesbureau Hageman, COBc, Efectis Nederland B.V., ERB,TNO, VROM-Inspectie en de kanaalplaatindustrie.Brand en kanaalplaatvloeren 52011 5kanaal onderflens /onderschildammetje /lijfvoegafwerklaagtoplaagdruklaagbovenflens /bovenschil}1 Gebruikte termen door-snede kanaalplaatVervolgonderzoekToch kon het schadebeeld uit de Lloydstraat op dat momentnog niet voldoende worden verklaard. Ook rezen er al snel nahet verschijnen van de genoemde brief vragen vanuit de bouw-praktijk over de effectiviteit van de detailleringseisen. Daaromis, zoals ook al in de brief was aangekondigd, vervolgonderzoekge?nitieerd door de begeleidingscommissie `Brand'.In april 2010 vond een expertmeeting plaats met diversedeskundigen, onder meer uit diezelfde begeleidingscommissie.Bij deze meeting werd het vermoeden uitgesproken dat nietzozeer het gedrag in langsrichting, waarvoor de detailleringsei-sen waren bedoeld, het probleem was, maar eerder het mecha-nisme in dwarsrichting. Om dit vermoeden te onderbouwen is? in opdracht van de kanaalplaatindustrie ? zowel experimen-teel als numeriek onderzoek verricht. Hierbij waren ondermeer Adviesbureau Hageman, TNO, Efectis en ABT betrokken.Uit dit onderzoek werd het eerder uitgesproken vermoedenbevestigd. Het beeld kwam naar voren dat wanneer de boven-schil wordt vastgehouden, bijvoorbeeld door toepassing vaneen dikke druklaag, dit bij brand tot losscheuren van de onder-schil zou kunnen leiden.In de begeleidingscommissie `Brand' is ook gezocht naar maat-regelen als antwoord op het onderzochte fenomeen. Dezemaatregelen worden in een nieuwe brief van BFBN toegelicht.Deze brief is opgenomen in deze uitgave van Cement.Onderzoek TU EindhovenVoorafgaand aan het hierboven genoemde onderzoek werd hetgedrag van kanaalplaatvloeren bij brand in dwarsrichting op deTU Eindhoven onderzocht. Hierbij werd de invloed van dedikte van de druklaag in de beschouwing meegenomen. Uit ditonderzoek bleek dat juist de krachten in dwarsrichting bepalendzijn voor de draagcapaciteit bij brand. Duidelijk werd dat hetverhinderen van de vervorming van de bovenflens, bij uitzettingvan de onderflens, een zeer negatief effect heeft op de brandwe-rendheid. De resultaten van dit onderzoek, waarin tevens eenoplossingsrichting is aangegeven, zijn in de tweede helft van2010 ter beschikking gesteld aan de kanaalplaatindustrie.Speciale uitgave CementDe resultaten en de achtergronden van de genoemde onderzoe-ken en de voorgestelde maatregelen worden in dit nummer vanCement uitvoerig besproken. Deze uitgave geeft daarmee eengoed beeld van de manier waarop de brandwerendheid vankanaalplaatvloeren ook in de toekomst kan worden geborgd. Cees KleinmanJacques Linssen1