C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gRegelgevingcement 2007 4 45normenregeling Bouwbesluitbepalingen voor norm inregeling Bouwbesluit?kwaliteitsverklaringen enCE-markeringenBouwbesluitWoningwetjaneeVoor de praktische beoordelingvan de constructieve veiligheidkan het schema in figuur 1 eenleidraad zijn.Een praktijksituatie licht de werkingvan dit schema verder toe. Uit-gangspunt daarbij is een nieuw temaken bouwwerk met kelders, opde begane grond winkels en daar-boven enkele lagen met woningen.Aan de hand van regels in dediverse documenten worden beslis-singen bij de beoordeling van deconstructieve veiligheid duidelijkgemaakt. Het voorbeeld beperktzich tot beoordeling van de alge-mene sterkte; beoordeling vansterkte bij brand wordt in dit gevalbuiten beschouwing gelaten, maarkan op een identieke manierworden afgewikkeld.W o n i n g w e tBeoordeling start bij artikel 2, heteerste lid van de Woningwet. Daarstaat:Bij of krachtens algemene maatregelvan bestuur worden uit het oogpuntvan veiligheid, gezondheid, bruik-baarheid, energiezuinigheid enmilieu technische voorschriftengegeven omtrent het bouwen vanwoningen, woonketen, woonwagensen andere gebouwen.Voor de bedoelde technische voor-schriften moet worden gezocht inhet Bouwbesluit. Veiligheid isopgenomen in hoofdstuk 2 vanhet Bouwbesluit, en constructieveveiligheid wordt gevonden in afde-ling 2.1. Deze afdeling begint metparagraaf 2.1.1, `Nieuwbouw'.Voordat in deze paragraaf verderwordt gezocht naar de technischevoorschriften, moet eerst wordenbepaald welke gebruiksfunctieshet gebouw heeft. In het geval vanhet voorbeeld gaat het om eenwoonfunctie in een woongebouwen om een winkelfunctie. Het ver-dient aanbeveling deze begrippeneven op te zoeken in artikel 1.1,het derde lid van het Besluit.Alle paragrafen in afdelingen inhet Bouwbesluit zijn in drie delenopgebouwd. Als eerste een funda-menteel artikel waarin de presta-tie-eis is opgenomen, een zoge-noemd `stuurartikel', vervolgenseen verwijzing- en grenswaarden-tabel en ten slotte artikelen metinhoudelijke bepalingen. In hetgeval van paragraaf 2.1.1 luidt hetstuurartikel (artikel 2.1, eerste lid):Een te bouwen bouwwerk heeft eenbouwconstructie die gedurende de inNEN 6700 bedoelde referentieperiodevoldoende bestand is tegen de daaropwerkende krachten.Verwezen wordt naar NEN 6700.Bij een verwijzing is het oppor-tuun om in de Regeling Bouwbe-sluit te kijken welke versie van ditnormblad wordt bedoeld. In de nugeldende Regeling wordt aangege-ven dat de uitgave van 2005 isbedoeld (zie bijlage 1 van de Rege-ling). Daarnaast worden in afde-ling 4.1 van de Regeling geennadere bepalingen gevondenomtrent het gebruik van NEN6700. Dit houdt in dat NEN 6700onverkort kan worden gebruiktzoals bedoeld in het hierbovenweergegeven stuurartikel van hetBouwbesluit. In NEN 6700 wordtin samenhang met het voorbeeldgevonden dat gebouwd moetworden in veiligheidsklasse 3 meteen referentieperiode van 50 jaar.Overigens geeft artikel 2.1 van hetBouwbesluit ook aan dat de bouw-constructie tijdens de gehele refe-rentieperiode bestand moet zijntegen de daarop werkende krach-ten. Dit is de duurzaamheideis.In het tweede lid van het stuurar-tikel staat dat voldaan wordt aanhet eerste lid als de regels die pergebruiksfunctie in de verwijzing-en grenswaardentabel wordenaangegeven, zijn opgevolgd.Echter het toepassen van eenandere methode om het gesteldeVoorbeeld praktische beoordeling bouwregelgevingBouwregelgeving enconstructieve veiligheid (2)ing. A. de Vries, Bouwtoezicht AmsterdamBouwregelgeving is complexe, maar voor de veiligheid van de bouwconstuctieook noodzakelijke, materie. In dit artikel vindt u een voorbeeld voor de prakti-sche beoordeling van de bouwregelgeving.1 |Beoordeling construc-tieve veiligheidC o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gRegelgeving46 cement 2007 4in het eerste lid aan te tonen, isniet uitgesloten. Er moet dangebruik worden gemaakt van hetgelijkwaardigheidbeginsel vanartikel 1.5 van het Bouwbesluit.Het accepteren van een `gelijk-waardige oplossing' is eenbevoegdheid van Burgemeester enWethouders. In het kader van hetvoorbeeld wordt niet verder inge-gaan op deze meer complexeoplossing.H e t B o u w b e s l u i tDe volgende stap is nu vaststellenwelke artikelen van afdeling 2.1.1van het Besluit moeten wordengevolgd voor de vermeldegebruiksfuncties. Dit wordt afge-leid uit tabel 2.1 van het Besluit.In tabel 1 is het overzicht van dete gebruiken artikelen opgeno-men. In dit voorbeeld zijn de tegebruiken artikelen voor beidefuncties hetzelfde, maar dat hoeftniet altijd zo te zijn. .Nu kunnen de artikelen wordennagegaan. Als eerste artikel 2.2,lid 1.Een uiterste grenstoestand van eenbouwconstructie wordt niet over-schreden bij de fundamentele belas-tingscombinaties, bepaald volgensNEN 6702. Voorzover NEN 6702niet voorziet in de kwantificeringvan de belastingscombinaties, wordtuitgegaan van NEN 6700.Ook voor NEN 6702 geldt uiter-aard dat bepaald moet wordenwelke versie dient te wordengebruikt en of er aanvullendebepalingen staan in de Regeling.Het gaat om de uitgave van 2001met het wijzigingsblad A1 van2005 (let op, er verschijnt binnen-kort een nieuwe druk).Ten aanzien van de inhoud vanhet eerste lid van artikel 2.2 zijner geen aanvullende bepalingen.Het hierboven opgenomen eerstelid geeft aan dat bij het ontwerpvan de bouwconstructie moetworden gerekend met de in NEN6702 opgenomen fundamentelebelastingcombinaties. Dit zijn dusde beide combinaties van artikel6.3.4.1 van NEN 6702.Het tweede lid van artikel 2.2 vanhet Bouwbesluit luidt als volgt:Onverminderd het eerste lid, wordteen uiterste grenstoestand van eendak of een vloerafscheiding niet over-schreden bij de bijzondere belastings-combinaties als bedoeld in NEN6702. Daarbij wordt uitgegaan vaneen stootbelasting.Bij dit lid wordt het belang van deRegeling duidelijk. In artikel 4.15van de Regeling staat in het eerstelid dat met bovenstaande bedoeldwordt onderdeel 6.2.2 van NEN6702 in verbinding met de onder-delen 9.5 en 9.6 van hetzelfdenormblad. Het gaat om een stoot-belasting op daken en vloeren(onderdeel 9.5 van NEN 6702),waarvan alleen de stootbelastingop daken wordt bedoeld, en eenstootbelasting op afscheidingenter plaatse van een hoogteverschil(onderdeel 9.6 van NEN 6702).Het derde lid van artikel 2.2 vanhet Bouwbesluit luidt als volgt:In afwijking van het eerste lid, kanvoor de bouwconstructie van een toi-letruimte, een badruimte, een meter-2 |Hoogbouw heeft over-duidelijk impact opzowel het privaatrechte-lijke als het publiekrech-telijke domein(foto: Joost Bruysters)C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gRegelgevingcement 2007 4 47ruimte, een opstelplaats voor eenwarmwatertoestel en een opstelplaatsvoor een stooktoestel worden uitge-gaan van de fundamentele belas-tingscombinaties, bepaald volgensNEN 3859.Omdat deze bepaling in bijna allegevallen geen merkbaar effectheeft op de bouwconstructie wordtdeze niet verder behandeld.Het eerste lid van artikel 2.3 vanhet Bouwbesluit luidt als volgt:Een uiterste grenstoestand van eenhoofddraagconstructie wordt, onver-minderd artikel 2.2, niet overschre-den bij bijzondere belastingscombi-naties als bedoeld in NEN 6702.Daarbij wordt uitgegaan van:a. een gasexplosie,b. een botsing door een voertuig, enc. een extreme grondwaterstandIndien NEN 6702 niet voorziet in dekwantificering van de belastings-combinaties wordt uitgegaan vanNEN 6700.Ook voor deze bepaling moet deRegeling Bouwbesluit wordengeraadpleegd, op een analogemanier als bij artikel 2.2, hettweede lid. De uitkomst is dat dehoofddraagconstructie beoordeeldmoet worden op de onderdelen9.3 van NEN 6702 (belasting doorgasexplosie), onderdeel 9.4 vanNEN 6702 (belasting door botsingvan voertuigen) en onderdeel 9.7van NEN 6702 (belasting doorgrondwater en oppervlaktewater).Al deze onderdelen in combinatiemet onderdeel 6.2.2 van hetzelfdenormblad.Het eerste lid van artikel 2.4Bouwbesluit luidt als volgt:Het niet overschrijden van een uiter-ste grenstoestand als bedoeld inartikel 2.2 wordt bepaald volgens:a. NEN 6710 of NEN 6770, indiende bouwconstructie is vervaar-digd van metaal als bedoeld indie normen,b. NEN 6720 of NEN 6790, indiende bouwconstructie is vervaar-digd van steenachtig materiaalals bedoeld in die normen,c. NEN6760, indien de bouwcon-structie is vervaardigd van houtals bedoeld in die norm,d. NEN 2608, indien de bouwcon-structie is vervaardigd van glasals bedoeld in die norm, ofe. NEN 6707, indien de bouwcon-structie de bevestiging van dakbe-dekking is als bedoeld in dienorm.Dit lid van artikel 2.4 van hetBesluit geeft aan hoe de materiaal-normen zijn aangestuurd. ??kvoor deze normen geldt dat de vankracht zijnde versie is aangegevenin bijlage 1 van de RegelingBouwbesluit en dat ook voor dezenormen in afdeling 4.1 van deRegeling moet worden gekekenhoe ze dienen te worden gebruikt.Het tweede lid van artikel 2.4Bouwbesluit luidt als volgt:Indien voor een bouwconstructiewordt uitgegaan van de belastings-combinaties, bepaald volgens NEN3859, wordt, in afwijking van heteerste lid, het niet overschrijden vaneen uiterste grenstoestand bepaaldvolgens NEN 3859.Analoog aan de behandeling vanartikel 2.2, het derde lid wordthier niet verder op ingegaan.Het derde lid van artikel 2.4Bouwbesluit luidt als volgt:Bij het bepalen van het niet over-schrijden van een uiterste grenstoe-stand als bedoeld in artikel 2.2blijven bouwconstructies die op eenander perceel zijn gelegen buitenbeschouwing.Dit houdt bijvoorbeeld in datbouwwerken op een anderperceel geen bijdrage in de voor-ziening voor stabiliteit mogenverzorgen voor het te ontwerpengebouw.Het vijfde lid van artikel 2.4Bouwbesluit luidt als volgt:Indien een ander materiaal of eenandere bepalingsmethode is toege-past dan aangegeven in het eersteen tweede lid, wordt het niet over-schrijden van een uiterste grenstoe-stand als bedoeld in artikel 2.2,bepaald volgens NEN 6700.Dit is een belangrijke bepaling inrelatie tot constructieve veilig-heid. De bepaling geeft aan datals een materiaal of bepalingsme-thode niet kan worden beoor-deeld met de bepalingsmethodenvan artikel 2.2 van het Besluit,dat dan moet worden teruggepaktop de probabilistische aanpak dieis voorgeschreven in NEN 6700en die ten grondslag ligt aan debepalingsmethoden die in hetBouwbesluit zijn opgenomen.Het voorbeeld is met boven-staande behandeling afgepeld toteen behandeling op normbladni-veau. Dit is het gebied waaropconstructeurs in het algemeenbeter thuis zijn. Het voorbeeldgeeft aan welke aspecten inpubliekrechtelijke zin moetenworden beoordeeld om het doorde Wet voorgeschreven veilig-heidniveau te halen. Nadrukkelijkmoet worden vermeld dat het pri-vaatrechtelijke niveau hoger kanliggen, gebaseerd op afsprakenmet opdrachtgevers of op basisvan in bestekken opgenomenbepalingen. nTabel 1 | Overzicht van de te gebruikenartikelen van het Bouwbesluitwoonfunctie in winkelfunctieeen woongebouwart. 2.2 lid 1 art. 2.2 lid 1art. 2.2 lid 2 art. 2.2 lid 2art. 2.2 lid 3 art. 2.2 lid 3art. 2.3 lid 1 art. 2.3 lid 1art. 2.4 lid 1 art. 2.4 lid 1art. 2.4 lid 2 art. 2.4 lid 2art. 2.4 lid 3 art. 2.4 lid 3art. 2.4 lid 4 art. 2.4 lid 4art. 2.4 lid 5 art. 2.4 lid 5