Betonprijs 20097200986 Betonprijs 20097200986Betonprijs 2009Op 18 november, tijdens hetBetonprijsdiner, worden detweejaarlijkse Betonprijzenuitgereikt. Op 15 oktoberzijn de nominaties bekend-gemaakt. Voor het eerst ditjaar zijn er zes categorieën.Nieuw is de categorie `Betonen samenleving.' In demeeste categorieën zijn erdrie nominaties, alleen bijutiliteitsbouw vier. De eersteschifting was lastig. Erwaren immers meer inzen-dingen dan ooit tevoren:135 in totaal.1Zes categorieën, negentien genomineerdenBetonprijs 2009 72009 87Het aantal inschrijvingen was groot in alle categorieën. In denieuwe categorie `Beton en Samenleving' waren het er zelfs 42.Maar ook woningbouw en utiliteitsbouw waren met meer dan30 inzendingen geliefd. De zes categorieën:­ Woningbouw­ Utiliteitsbouw­ Bruggen en viaducten­ Constructies in de Waterbouw­ Uitvoering­ Beton en SamenlevingDe jury bestaat uit: Peter Keur (voorzitter), Romeo Malizia,drs. Piet van Loenhout, prof.dipl.ing. Jan Vambersky, drs. AlexVermeulen MBA, ing. Dick van Well, ir. Han Westelaken, ir. DickStoelhorst (secretaris). De avond voor de Betondag wordt in elkecategorie een winnaar bekendgemaakt. De bij de prijs behorendeoorkondes worden uitgereikt door drs. Lucas Bolsius, WethouderFinanciën Sport en Buitenruimte van de gemeente Rotterdam.WoningbouwWoningbouw heeft erg in de lift gezeten als we afgaan op het aantalinzendingen voor de Betonprijs. In totaal waren dat er 34, tegen 22twee jaar terug. Uit deze inzendingen is dit jaar gekozen voorstudentenhuisvesting, en een serie eengezinswoningen en een vrij-staande woning.Smarties, Studentenhuisvesting Uithof UtrechtMet de bouw van de 380 studentenwoningen op het universi-teitscomplex van Utrecht ontwikkelt de Uithof zich tot eenvolwaardige campus. Gelijkertijd wordt de chronische woning-nood onder jongeren in deze stad aangepakt. Kenmerkend aanhet gebouw is de massa die 20 m vrij uitkraagt. De spectaculairebetonnen hoofddraagconstructie bestaat uit vier schijven diesamen een theatrale `tafelpoot' vormen (foto 1).opdrachtgever SSH Utrechtarchitect Architectenbureau Marlies Rohmerconstructeur ABT Velpaannemer Koninklijke BAM Groep40 kwadrantwoningen in HooglanderveenDe 60 meter brede strook, de `Groene Zoom', vormt een natuur-lijke en groene begrenzing van het dorp Hooglanderveen. Indeze strook is een concept gebouwd voor 40 appartementenverdeeld over vijf woonblokken. Dit project respecteert de ruim-telijke en groene kwaliteit van de Groene Zoom. De blokkenoriënteren zich maximaal op het omringende groen en nementegelijkertijd een minimaal grondvlak in beslag. In die opzetwordt de Groene Zoom zo veel mogelijk gespaard en tot meer-waarde voor het wonen ingezet (foto 2).opdrachtgever Van Bekkum Projectenarchitect Sluijmer en van Leeuwenconstructeur Fundament Bouwadviesaannemer Bouwonderneming Van BekkumWoonhuis Osseforth SteinDe westgrens van de gemeente Stein wordt gevormd door deMaas. De locatie voor het ontwerp van woonhuis Osseforth ligttegen de helling van `oud Stein' met de `oude uiterwaarden vande Maas' in de voortuin. Het ontwerp is volledig uitgevoerd inbeton, in het werk gestort. Door de zorgvuldige detaillering eneen beperkte materialisatie ontstaat een ogenschijnlijkeeenvoud (foto 3).opdrachtgever Lara en Frank Ossefortharchitect Dreessen Architecten BVconstructeur Ingenieursbureau Van Ekrisaannemer Hendrix Bouw1 De spectaculaire betonnen draagconstructie van het project Smarties inUtrecht bestaat uit vier schijven die samen een theatrale`tafelpoot'vormen2 Bij de 40 kwadrantwoningen in Hooglanderveen wordt de omgeving zo veelmogelijk gespaard en tot meerwaarde voor het wonen ingezet3 Ogenschijnlijke eenvoud van woonhuis Osseforth Stein23Betonprijs 20097200988gebouw oogt niet alleen stoer, maar ook elegant. Het is inextreem korte tijd ontworpen en gebouwd (foto 5).opdrachtgever TU Delft Faciliteit Management & Vastgoedarchitect Joke Vos Architectenconstructeur ABT Delftaannemer Bouwmij45UtiliteitsbouwDe 38 inzendingen waren er weliswaar 10 minder dan in 2007,maar hiermee is utiliteitsbouw toch weer een van de belangrijk-ste categorieën. De inzendingen waren divers: een school, eendatacentrum, een muziekcluster en een betonwerk in een oudvestingwerk.Van der Meij CollegeDit college in Alkmaar valt vooral op door zijn witte betonnengevelelementen voorzien van sierlijke reliëftekeningen. Vogelsen boomtakken hierin staan symbool voor leven en groei. Deschool lijkt te zijn ingericht als drie kleine scholen, voor elkesector één. Maar door de samenhang binnen is er ook het voor-deel van de ontmoeting en de samenwerking van de sectoren[1] (foto 4).opdrachtgever Gemeente Alkmaararchitect BRTArchitecten BVconstructeur Aronsohn Raadgevende Ingenieursaannemer Bouwbedrijf M.J. de Nijs en Zonen B.V.Datacentrum TU DelftHet afstoten van het gebouw waar het datacentrum in wasgevestigd, was voor de TU Delft aanleiding om een nieuw `stateof the art' gebouw neer te zetten. Door de schaalbare en modu-laire opzet is het ook op de toekomst voorbereid. Dit introverteBetonprijs 2009 72009 894 Sierlijke reliëftekeningen in de gevel van het Van der Meij College5 Datacentrum van TU Delft oogt niet alleen stoer, maar ook elegant6 Bij Muziekcluster Enschede is per (deel)constructie beoordeeld welk materiaalhet meest geschikt is7 Het modern vormgegeven Bastionder maakt vestingmuur zichtbaar8 Een tuiconstructie draagt een extra middensteunpunt in de MuiderbrugDe 40 jaar oude Muiderbrug in de Rijksweg A1 was één van destalen verkeersbruggen die niet meer voldeed aan de eisen vande moderne tijd. De noodzakelijke versterkingsmaatregelenrichten zich niet alleen op de orthotrope stalen rijvloeren,maar ook op de stalen hoofddraagconstructie. Een asymmetri-sche tuiconstructie die de bestaande constructie in het middenvan zijn overspanning een nieuw steunpunt geeft, heeft debrug weer geschikt gemaakt voor de toekomst [2] (foto 8).opdrachtgever Rijkswaterstaat, dienst infrastructuurarchitect Benthem Crouwelconstructeur Royal Haskoning-Greischaannemer CFE Nederland - Victor Buyck Steel ConstructionsMuziekcluster EnschedeHet Muziekcluster is een van de grote projecten in het nieuweMuziekkwartier in Enschede. Het gebouw omvat onder meerdrie grote zalen en is bedoeld voor zes instellingen. Construc-tief gezien bestaat het Muziekcluster uit twee bouwdelen. Per(deel)constructie is beoordeeld welk materiaal het meestgeschikt is voor de toepassing. Bij deze keuze spelen de kosteneen belangrijke rol, maar ook constructieve, esthetische enakoestische aspecten zijn meegenomen in de afweging (foto 6).opdrachtgever Gemeente Enschedearchitect Ector Hoogstad architectenconstructeur Corsmit Raadgevend Ingenieursaannemer Dura Vermeer / Trebbe Bouw v.o.f.BastionderIn het kader van het project Vestingwerken werden in DenBosch enkele jaren geleden de eind 14e-eeuwse stadsmuur en devroeg 15e-eeuwse muurtoren opnieuw blootgelegd. Beslotenwerd om dit bijzonder goed bewaarde stuk middeleeuwsevestingmuur opnieuw in het zicht te brengen door hier eenondergrondse informatieruimte te realiseren. Dit modernvormgegeven `Bastionder' wordt afgedekt door een driehoekigbetondak en verlicht door schuingeplaatste glaswanden (foto 7).opdrachtgever Kerngroep vestingwerkenarchitect Van Roosmalen van Gessel architecten E.P.constructeur Van de Laaraannemer De Bonth van Hulten BV67Bruggen en viaductenIn de categorie Bruggen en viaducten waren dit jaar 16 inzendin-gen, twee minder dan vorige keer. Inzendingen werden voor eengroot deel beheerst door renovatie van bestaande kunstwerken.Ongelijkvloerse kruising Muiderbrug8Betonprijs 20097200990Aquaduct`Langdeel'in de N31Het aquaduct `Langdeel' is onderdeel van de Staande Mastroutevan het IJsselmeer naar de Waddenzee. Een gelast foliebed wasde basis voor het creëren van een nieuw stukje Nederlandspolderlandschap. Het aquaduct is atypisch omdat het dit keerniet lijkt op een tunnelconstructie (foto 11).opdrachtgever Rijkswaterstaat, Noord Nederlandopdrachtnemer Waldwei.com (Ballast Nedam - Dura Vermeer - BAM)Vervangen Julianabrug ZaandamDe nieuwe Julianabrug ligt op een unieke locatie, in een ruimebocht van de Zaan met fenomenaal uitzicht op het werelderf-goed van de Zaansche Schans. In deze omgeving past geenbrug met een al te hoge aanwezigheid. Het is een subtiel enzorgvuldig ingepaste brug, eigentijds maar niet schreeuwerig,met respect voor de omgeving (foto 10).opdrachtgever Provincie Noord-Hollandarchitect Royal Haskoning Architectenconstructeur Oranjewoudaannemer BAM Civiel Noordwest / Hillebrand KonstruktiebedrijfConstructies in de WaterbouwDe categorie Waterbouw is net als andere jaren de minst verte-genwoordigde. Tien projecten kwamen in aanmerking voor eennominatie. Dat zijn er wel drie meer dan in 2007.10119Rivierverruimingsproject LexkesveerIn het kader van het project Lexkesveer wordt de veerdam bijWageningen gedeeltelijk onderbroken door een 250 m langebrug. Het kunstwerk is vooral bijzonder door de artistiekevorm en de uitzonderlijk grote afmetingen van de negen pijlersvan 16 m breed, 9 m hoog en 120 ton zwaar. Om wegtransportmogelijk te maken, moeten ze in twee gelijke delen wordengeproduceerd. De pijlerelementen zijn op zijn kop gestort metzelfverdichtend beton door middel van pomptechniek.opdrachtgever Rijkswaterstaatconstructeur Grontmij, De Biltaannemer Ballast Nedam InfraBetonprijs 2009 72009 919 Het aquaduct`Langdeel'in de N31 is atypisch omdat het niet lijkt op een tunnel-constructie10 De brug in het rivierverruimingsproject Lexkesveer is vooral bijzonder door deartistieke vorm en de uitzonderlijk grote afmetingen van de negen pijlers11 De Julianabrug is ingepast met respect voor de omgeving12 De Hubertustunnel is de eerste geboorde tunnel in Nederland onder gebouwen13 De drielaagse parkeergarage onder het Anna van Burenplein in Den Haag waseen gecompliceerde bouwopgavewen die later erboven zijn gerealiseerd. Bij start bouw van deparkeergarage verkeerden deze panden nog in het stadiumvan voorlopig ontwerp [4] (foto 13).opdrachtgever Babylon Den Haag BVarchitect Meyer en Van Schooten Architecten BVconstructeur Ballast Nedam Engineering BVaannemer Ballast Nedam Infra Projecten BVRivierverruimingsproject LexkesveerZie nominaties Bruggen en viaducten.UitvoeringDe categorie uitvoering bestaat nu voor de tweede keer. Dit jaar 17inzendingen, een lichte stijging ten opzichte van de eerste keer.Parkeergarage Anna van BurenpleinDe drielaagse parkeergarage onder het Anna van Burenpleinin Den Haag was een gecompliceerde bouwopgave. Hetproject moest midden in de omliggende bebouwing op eenbeperkte werkruimte worden gerealiseerd. De garage is volle-dig opgebouwd uit geprefabriceerde betonnen elementen. Erzijn tevens funderingsconstructies opgenomen voor gebou-1213HubertustunnelDe 1,9 km lange Hubertustunnel in Den Haag is een fenomeenmet een uitstraling tot ver buiten de hofstad. De tunnel ligt opkorte afstand van bestaande woningen en onder een aantaldefensiepanden. Het is daarmee de eerste geboorde tunnel inNederland onder gebouwen. In het E&C-project was er veelaandacht voor monitoring, tunneltechnische installaties entunnelveiligheid [3] (foto 12).opdrachtgever Gemeente Den Haagarchitect Ingenieursbureau Den Haag, Bouwconstructeur RWS, Ingenieursbureau Den Haag, TEC,Gemeentewerken Rotterdamaannemer BAM Civiel, Van Hattum en Blankevoort, Weyss & FreytagBetonprijs 20097200992A2-Holendrecht - Oude Rijn Kunstwerk Lage WeideDit kunstwerk is niet alleen bijzonder van vorm maar ookbijzonder in de manier waarop het tot stand is gekomen. Het isdoor de enorme tijdsdruk als laatste grote RAW-contract op demarkt gebracht. Onder deze grote tijdsdruk is integraal dooropdrachtgever, architect, ingenieursbureau en aannemersamengewerkt (foto 14).opdrachtgever Rijkswaterstaatarchitect Aletta van Aalst en Partnersconstructeur IV-Infra / Spanbetonaannemer Comb. Dura Vermeer / BesixOngelijkvloerse kruising MuiderbrugZie nominaties Bruggen en viaducten.Beton en SamenlevingVoor het eerst dat er ook een wat `softere' categorie meedoetmet de Betonprijs: Beton en Samenleving. Kennelijk eenonderwerp dat veel mensen bezighoudt: met 42 inzendingenwas dit gelijk de meest populaire categorie.ATS Hybride WindmolenDe efficiëntie van windturbines neemt sterk toe met de hoogte.Door bladen met een lengte van 45 meter op 133 meter hoogtete laten draaien, neemt de energieopbrengst met 20% toe. Eendergelijke hoogte is nooit eerder gebouwd. Toepassing vanalleen staal is bij deze afmetingen niet meer haalbaar. De mastkan alleen verantwoord worden uitgevoerd als hij voor de helftin beton wordt opgebouwd [5] (foto 15).opdrachtgever Advanced tower systemsarchitect ATSconstructeur Mecal / Hurks Delphi Engineering1415Betonprijs 2009 72009 9314 Het Oude Rijn Kunstwerk Lage Weide is bijzonder van vorm15 133 m hoge windmolen uit staal en beton heeft een 20% hogere opbrengst16 Het Crematorium Heimolen heeft een prachtig, eenvoudig en sfeervol ontwerp17 Hergebruik van bestaande caissons voor het WatersnoodmuseumCrematorium HeimolenDe kosten en het ruimtegebruik die gemoeid gaan met deaanleg en instandhouding van begraafplaatsen, hebben geleidtot een groeiende trend naar het gebruik van crematoria. HetCrematorium Heimolen heeft een prachtig, eenvoudig en sfeer-vol ontwerp. Uit praktische en milieutechnische redenen is dehuisvesting van ceremonie en crematie zo ver mogelijk vanelkaar gescheiden. De gebouwen zijn te zien als elkaars spiegel-beeld in het horizontale vlak. De verwantschap wordt doorge-zet in materialisatie en detaillering (foto 16).opdrachtgever Intercommunale Westledearchitect Claus en Kaan architectenconstructeur Pieters Bouwtechniekaannemer RoegiersWatersnoodmuseumMet behulp van vier caissons is het laatste dijkgat van de rampvan 1953 gesloten. Het hergebruik van bestaande caissons leverteen nauwe aansluiting met het thema van het museum. Dethema's van de vier caissons zijn zo gekozen dat daarmee demaatschappelijke relevantie aansluit bij de watersnood (foto 17).opdrachtgever Stichting Nationaal Monument Watersnood 1953architect Allant Architecten BV te Goesconstructeur Raadgevend Ingenieursburo F. Koch BVaannemer Aannemingsbedrijf FraanjeI LITERATUUR1 Linssen, J.J., Leven in beton. Cement 2008/82 Dollee, N.M., Tuiconstructie halveert overspanning Muiderbrug.Cement 2008/53 Janssen, P.P.M.K., Huitema, S., Langhout, M.S., Hubertustunnel,succesvol boren in stedelijk gebied. Cement 2008/14 Woudenberg, I.A.R. en Roos, G.J., Contractvorming in ontwerp enuitvoering. Cement 2008/65 Huijben, R., Een frisse wind. Cement 2009/41617